y n ik i. Sprzedaż [mln EUR]. Sprzedaż [mln EUR]. Sprzedaż* [mln EUR].
Sprzedaż ... szczebla kierowniczego (mistrzowie, ... Przychody ze sprzedaży (mln
PLN).
Aktualna sytuacja na rynku stoczniowym w Polsce - propozycja działań Grupy ARP S.A. Analiza stanu obecnego, proponowane inicjatywy działań restrukturyzacyjnych, utrzymania oraz kreowania miejsc pracy oraz rozwoju rynku
Warszawa, lipiec 2013
AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
Strategia Grupy ARP S.A. Prezentacja przedstawia strategiczne podejście ARP do zarządzanych podmiotów sektora stoczniowego będące konsekwencją działań restrukturyzacyjnych podjętych w latach 20082012, w tym postępowania kompensacyjnego oraz zmian wdrożonych w ramach funkcjonowania specjalistycznego funduszu inwestycyjnego MARS.
Rozwój
Upadłość
Restrukturyzacja
Integracja rynku
2008-2009
2009-2013
Inwestor strategiczny 2013-2015
Dokumenty bazowe: • Założenia planu restrukturyzacji Stoczni Gryfia i MSR - opracowanie Roland Berger, 2012 • Strategia właścicielska i inwestycyjna – opracowanie Nexus, 2013
AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
2
Sytuacja na rynku stoczniowym w Europie oraz rynku konstrukcji stalowych offshore Rynek
Trendy
Kierunek zmian
Remonty małych • wzrost średniej wielkości nowobudowanych statków, spadek udziału małych jednostek statków we flocie ogółem, • generalne obniżenie popytu na remonty ze względu na trudną sytuację finansową armatorów, Remonty dużych • rozkładanie remontów klasowych w czasie. statków • bardzo duża nadpodaż tonażu, Nowe budowy i • już zakontraktowana flota może wystarczyć nawet do 2016 roku, konwersje • rozwój segmentu konwersji w wyniku wymogu niskiej emisji siarki w SECA,
Offshore Oil&Gas
Offshore Wind
• • • • • •
wzrost wydobycia ropy i gazu z morskich źródeł, wysoki popyt na platformy wydobywcze, likwidacja starych platform, przywracanie do działalności starych jednostek, rekord wielkości nowych budów i spodziewane utrzymanie się tej tendencji zmiana przepisów unijnych o delegowaniu pracowników – stwarza możliwość podjęcia w Polsce produkcji bardziej kompletnych obiektów o wyższej cenie i marży
• bardzo szybki rozwój rynku, • liczne planowane inwestycje, • tempo wzrostu mocy zainstalowanych w morskich farmach wiatrowych na poziomie 30% rocznie do 2020 roku. AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
3
Sytuacja na rynku stoczniowym w Europie Struktura wartości produkcji statków, platform pływających i innych konstrukcji w Europie w latach 2008-2011 wg rodzaju statku (w mln EUR)
Portfel zamówień, nowe zamówienia i ukończone budowy w regionie basenu M. Bałtyckiego i Północnego [mln GT] 30 25
Statki pasażerskie i promy
Statki offshore
Konstrukcje pływające
Kontenerowce
20
Portfel zamówień
Pogłebiarki
Drobnicowce
15
Nowe zamówienia
Masowce
Pozostałe
10
Ukończone
5
14000 ∑ = 12 325
0 12000
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Źródło: opracowanie NEXUS na podstawie danych SAJ, Shipbuilding Statistics. Uwaga: Dane obejmują kraje: Belgia, Dania, Francja, Niemcy, Holandia, Wielka Brytania, Finlandia, Norwegia, Szwecja, Hiszpania, Portugalia, Polska.
10000
8000
•
Wartość portfela zamówień w Europie kontynuuje trend spadkowy od 2007 roku
3788
1684
Analiza struktury produkcji statków i konstrukcji stalowych wg ich rodzaju potwierdza istotne osłabienie pozycji Europy w światowym przemyśle stoczniowym po 2008 roku, przy znacznym wzroście produkcji statków oraz konstrukcji pływających dla branży offshore
4000
1117 2024
6000
2565
1714
•
∑ = 7 923
∑ = 7 453
∑ = 7 077
600 899
12%
560 633
2000
924
17%
739 673
19%
1873
2942
2835
3216
3199
2008
2009
2010
2011
35%
0
Źródło: opracowanie NEXUS na podstawie danych Eurostat.
AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
4
Sytuacja na rynku stoczniowym w Europie - kraje basenu Morza Północnego i Bałtyku – procesy integracji Następstwem sytuacji na rynku są zarówno konsolidacje na rynku stoczniowym, jak również upadłości: duńska AP Moeller-Maersk; niemieckie stocznie: Wismar, Warnemünde, Stralsund / Wolfgast (P + S Werften) Damen Shipyards Group N.V.
Aker Solutions/Kvaerner
EiroHolding
• Riga Shipyard • Tosmares Shipyard
Historia
Właściciel
Stocznie zależne
Mapa
BLRT Grupp AS
• Turku Repair Yard • Tallin Shipyard • Western Shipyard
• Ponad ~40 stoczni i spółek produkcyjnych
• Aker Solutions: Oslo/Egersund • Kvaerner: Stord, Verdal, Trondheim, Stavanger
• Właściciele prywatni • CEO Fjodor Berman – pakiet większościowy
• Firma rodzinna. Obecny CEO – Kommer Damen
• AKER ASA
• 1996 Prywatyzacja Grupy • 2001 przyłączenie Western Shipyard (Litwa) • 2007 przyłączanie Turku Repair Yard
• 1927 założenie firmy • Grupa zarządza ~40 spółkami i ciągle poszukuje nowych (w 2013 spółka zakupiła holenderską stocznię Shipdock)
Wyniki
Sprzedaż [mln EUR]
2009 2010 2011F
366 304 356
*) Połączone przychody spółek Aker Solutions i Kvaerner, do wyliczeń przyjęto kurs NOK/EUR 0,135
Sprzedaż [mln EUR]
2009 2010 2011F
1 350 1 229 1 118
• Fundusz EiroHolding zarządza spółkami powiązanymi kapitał: – Remars Riga posiada 49% udziałów w Riga Shipyard – Riga Shipyard posiada 49% udziałów w Tosmares Shipyard
• I poł. XiX w. założenie firm: Aker (Oslo) / Kvaerner (Oslo) • 2002 powstanie spółki Aker Kvaerner • Rozłączenie firm, ale wciąż jedna Grupa Kapitałowa Aker ASA
Sprzedaż* [mln EUR]
2009 2010
6 725 6 293
• Spółki kooperują od 2002 • Fundusz poszukuje nowych możliwości inwestycyjnych
Sprzedaż [mln EUR]
2010
55
AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A. 5
Zarys rynku stoczniowego w Polsce Po upadłości Stoczni Gdynia S.A. i Stoczni Szczecińskiej Nowa Sp. z o.o., działające w różnych segmentach rynku polskie stocznie starają się sprostać wyzwaniom konkurencyjnego rynku.
KSO
Remonty •Gdańska Stocznia Remontowa S.A. (GSR) •Szczecińska Stocznia Remontowa Gryfia S.A. (GRF) •Morska Stocznia Remontowa S.A. (MSR) •Stocznia Remontowa Nauta S.A. •Energomontaż Północ Gdynia sp. z o.o. (EPG)
Jednostki specjalistyczne •CRIST S.A. •Stocznia Gdańsk S.A. •Gdańska Stocznia Remontowa S.A. (GSR) Grupa MARS Shipyards & Offshore
Produkcja specjalna (MW) •Stocznia Remontowa Nauta S.A. •Stocznia Marynarki Wojennej w upadłości likwidacyjnej (SMW) •Gdańska Stocznia Remontowa S.A. (GSR) – konsorcjum utworzone w styczniu 2013 r. z SMW
Konstrukcje stalowe dla sektora offshore •Gdańska Stocznia Remontowa S.A. (GSR) •Konstrukcje Stalowe Offshore sp. z o.o. •Morska Stocznia Remontowa S.A. (MSR) •Stocznia Remontowa Nauta S.A. •Stocznia Gdańsk S.A. •CRIST S.A. •Energomontaż Północ Gdynia sp. z o.o. •Mostostal Pomorze Spółki niestoczniowe oferujace konstrukcje •Mostostal Chojnice stalowe dla sektora •Vistal Gdynia S.A. offshore
AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
6
Sytuacja na rynku stoczniowym w Polsce - analiza SWOT S: Mocne strony •
• • • •
•
W: Słabe strony
Posiadanie majątku predysponowanego do budowy wielkogabarytowych konstrukcji stalowych oraz budów statków Niższe koszty wynagrodzeń pracowników produkcyjnych Wiarygodność/rozpoznawalność na rynku (np. CRIST, GSR, EPG, Nauta, MSR, Gryfia) Elastyczne formy zatrudnienia (stosowane przez prywatne firmy np. CRIST S.A.) Zdywersyfikowane źródła przychodów (np. offshore - Stocznia Gdańsk, CRIST, GSR, MSR, kontrakty wojskowe – Nauta) Doświadczenie w realizacji kontraktów budowy nowoczesnych, specjalistycznych jednostek (CRIST, GSR)
• • •
•
Duże problemy z pozyskiwaniem źródeł finansowania kontraktów Nieadekwatne systemy zatrudniania i wynagradzania pracowników Zbyt niskie kapitały własne uniemożliwiające pozyskiwanie środków na inwestycje Zbyt duża ilość majątku do skali prowadzonej działalności
AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
7
Sytuacja na rynku stoczniowym w Polsce - analiza SWOT O: Szanse •
•
•
•
T: Zagrożenia
Polityka energetyczna oparta o: pozyskiwanie energii z morskich farm wiatrowych; morskie złoża ropy i gazu; gaz łupkowy – jako bezpośredni impuls dla przemysłu w zakresie budowy specjalistycznych konstrukcji stalowych Realizacja zleceń na rzecz Marynarki Wojennej przez polski przemysł stoczniowy (konsorcja) Stworzenie mechanizmów zapewniających preferencyjne źródła finansowania dla przemysłu stalowo-stoczniowego Wdrożenie na poziomie regulacji unijnych przepisów uniemożliwiających zatrudnianie obcokrajowców na innych warunkach (niższe stawki, brak świadczeń dodatkowych, itp.) niż pracownicy krajowi
• •
•
•
Duże rozdrobnienie zakładów produkcyjnych Ograniczona ilość wykwalifikowanej kadry produkcyjnej, w szczególności średniego szczebla kierowniczego (mistrzowie, brygadziści) Duża wrażliwość społeczna prowadzonych procesów dostosowujących formułę organizacji i zarządzania produkcji konstrukcji stalowych, remontów i budowy statków Pogłębiający się kryzys na rynku shippingowym
AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
8
Sytuacja na rynku stoczniowym w Polsce
Rozdrobnienie rynku oraz stosunkowo niska kapitalizacja Wewnętrzna konkurencja Brak kapitałów do finansowania rozwoju Ograniczone możliwości finansowania kontraktów i uzyskiwania gwarancji Stocznie produkcyjne w złej sytuacji finansowej (w upadłości/zagrożone upadłością): ― Stocznia Gdańsk ― SMW w upadłości likwidacyjnej ― Maritim Shipyard Sp. z o.o.
AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
9
Zaangażowanie – stan obecny ARP S.A. Synergia 99 Sp. z o.o. 1)
Stocznia Gdańsk S.A.
CRIST S.A.
SR NAUTA S.A.
PSSE Sp. z o.o.
MS TFI S.A. (na dzień 31.05.2013) SSR Gryfia S.A.
MSR S.A.
SR NAUTA S.A.
EPG Sp. z o.o.
5,88%/ 15
85%/ 58,9
73%/ 49,6
93,15%/ 103
99,99%/ 58,8
15 321
Kapitał [%/mln PLN]
99,9%/ 17,5
24,99%/ 112,9
Dług [mln PLN]
6,6
103,3
150
166,5
11,4
23,4
Kadra [osoby]
2
14532)
1338
311
50
575
352
1) W
2) dodatkowo lipcu 2013 udziały 467 osób w wniesione do MostostalMARS FIZ Chojnice
CRIST S.A.
KSO4) Sp. z o.o.
100%/ 63,8
29,6%/ 40
32,5 %/ 100
8
65,8
603)
391
3
1338
Sp. z o.o.
3)
Uwzględnia pożyczkę z lipca 2013 r.
Łączne zaangażowanie kapitałowe i pożyczkowe ARP S.A. w sektorze:
Łączne zatrudnienie:
MARS Finance 1
580 4) Stan
docelowy
ok. 1,1 mld PLN
blisko 5 tys. pracowników AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
10
Zarys rynku stoczniowego w Polsce Przychody ze sprzedaży (mln PLN) 1 301
1 222 1 003
348
2010
449
613
562 236
2011
2012
Grupa MARS Shipyards & Offshore
2010
2011
2010
Gdańska Stocznia Remontowa S.A.*
124 2011
2012
2010
CRIST S.A.
230
254
2011
2012
Stocznia Gdańsk S.A.
Wynik ze sprzedaży (mln PLN) 129 54 19
-34
6
35
23
-9 -50
-75 -176
2010
2011
2012
Grupa MARS Shipyards & Offshore
2010
2011
Gdańska Stocznia Remontowa S.A.*
2010
2011
2012
CRIST S.A.
2010
2011
2012
Stocznia Gdańsk S.A.
* Brak danych za 2012 r.
AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
11
Zarys rynku stoczniowego w Polsce Przemysł stoczniowy odpowiada za wiele miejsc pracy Wynik netto (mln PLN) 93 49
45 24
17
13
13
10
-60 2010
-70 2011
2012
Grupa MARS Shipyards & Offshore
2010
2011
2010
2011
Gdańska Stocznia Remontowa S.A.
2012
2010
CRIST S.A.
2011
-84 2012
Stocznia Gdańsk S.A.
Zatrudnienie (na koniec okresu) 2 026 1 797
1 654
1 599
1 986
1 694 1 302
492
2010
2011
2012
Grupa MARS Shipyards & Offshore
2010
2011
2012
2010*
Stocznia Gdańsk S.A.
2012** CRIST S.A.
*) Przed uzyskaniem pożyczki z ARP (2010 r.) **) Na dzień 10/08/2012
AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
12
Efekty wsparcia sektora stoczniowego przez ARP S.A. Wzrost przychodów o 113 mln zł (25,1%) Skumulowany zysk netto 69 mln zł
SSR GRYFIA MSR SR NAUTA Energomontaż Północ
ARP & MARS
219 mln zł
CRIST
EFEKTY 2011 do 2012
STOCZNIA GDAŃSK
AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
Wzrost przychodów o 390 mln zł (63,6 %) Skumulowany zysk netto 27 mln zł
Wzrost przychodów o 24 mln zł (10,4 %) Skumulowana strata netto 154 mln
13
Działania ARP S.A. wobec Stoczni Gdańsk S.A.
Zaangażowanie kapitałowe ARP S.A. – 24,99% akcji o wartości nominalnej 112,9 mln zł Zaangażowanie dłużne 103,3 mln zł Spółka jest obecnie w procesie restrukturyzacji. Zobowiązana była do 31.12.2012 wykonać zadania objęte „Planem restrukturyzacji Stoczni Gdańsk” zaakceptowanym decyzją KE z dn. 22.07.2009 ARP S.A. zgodnie z decyzją KE udzieliła Stoczni pomocy publicznej w wys. 150 mln zł
W przypadku negatywnej decyzji Komisji Europejskiej odnośnie wykonania Planu – Stocznia będzie zobowiązana do zwrotu udzielonej pomocy publicznej, co jest ryzykiem dalszego funkcjonowania Spółki AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
14
Wsparcie Stoczni Gdańsk S.A. przez ARP S.A. ARP S.A. miała zagwarantowane wyjście kapitałowe ze Spółki w ramach opcji put (wykupienia przez Stocznię od ARP pakietu akcji na kwotę 70 mln) – TERMIN WYKUPU PRZESUNIĘTY do końca 2013 r. ARP S.A. przedstawiła następujące propozycje wsparcia finansowego Stoczni Gdańsk: • dokonanie proporcjonalnego podwyższenia kapitału zakładowego Stoczni Gdańsk S.A. przez APR S.A. oraz GSG na takich warunkach, że zostanie zachowany parytet udziału w kapitale zakładowym Stoczni • kolejne przesunięcie terminu odkupienia od ARP S.A. akcji Stoczni Gdańsk S.A. (opcja put) oraz przesuniecie terminu spłaty pożyczki w kwocie łącznej ok. 218,0 mln zł. ARP S.A. poprzez spółkę portfelową dokonała w marcu 2013 r. zakupu dźwigów od Stoczni na kwotę ok. 14 mln zł ARP S.A. popiera koncepcję zgłoszoną przez GSG w sprawie wejścia kapitałowego do Stoczni nowego inwestora GSG szacuje potrzeby finansowe na uratowanie Stoczni Gdańsk S.A. oraz budowę fabryki wież wiatrowych na kwotę ponad 330 mln zł AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
15
Działania Grupy ARP S.A. – spółki portfelowe MARS FIZ Realizacja działań określonych w strategii właścicielskiej i inwestycyjnej dla spółek o profilu stoczniowo-stalowym, wchodzących w skład portfela MARS FIZ, poprzez: Działania rynkowe: Zwiększanie udziału w rynku konstrukcji offshore Pozyskanie zleceń z zakresu produkcji specjalnej jako stałego, istotnego źródła przychodów Zagospodarowanie terenów Synergii 99 jako element dywersyfikacji źródeł przychodów umożliwiający m.in. wejście na rynek nowych budów
Integrację biznesową spółek w portfelu: Kontynuacja procesu integracji i konsolidacji MSR oraz stoczni GRYFIA Koordynacja działalności handlowej i wykorzystania kluczowych aktywów ― Wspólna marka parasolowa ― Wspólna działania promocyjne ― Umowy o współpracy ― Analiza majątku i zdolności produkcyjnych spółek stoczniowo-stalowych MARS FIZ Koordynacja działalności inwestycyjnej Wdrożenie procedury zakupów centralnych Wdrożenie Centrum Usług Wspólnych Wdrożenie jednolitych zasad porównywania i oceny wyników Spółek Portfelowych AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
16
Działania Grupy ARP S.A. – rynek konstrukcji offshore - KSO sp. z o.o. Współpraca trzech silnych partnerów
Wiodąca polska stocznia i producent konstrukcji stalowych
Grupa kapitałowa świadcząca usługi w dziedzinie budownictwa oraz dla przemysłu i energetyki
Fundusz inwestycyjny operujący na rynku nieruchomości, budowy statków i przemysłu morskiego
Celem spółki jest realizacja projektu związanego z uruchomieniem fabryki wytwarzającej fundamenty do morskich farm wiatrowych - j.v. Bilfinger Construction GmbH – 62,5%, MARS FIZ – 32,5%, CRIST S.A.) realizowanego na terenie uprzednio należącym do Szczecińskiej Stoczni Remontowej „GRYFIA” S.A. AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
17
Działania Grupy ARP S.A. – rynek konstrukcji offshore - KSO sp. z o.o. KSO sp. z o.o. Planowane zaangażowanie kapitałowe Funduszu – ok. 100 mln zł Planowane nakłady inwestycyjne związane z tym projektem (łącznie z budową mostu na wyspę Gryfia) przekraczają 330 mln zł Produkcja fundamentów do wież wiatrowych powinna zostać uruchomiona w roku 2015 Docelowo fabryka będzie mogła wytwarzać do 90 sztuk fundamentów rocznie (każda o wadze od 700 do 900 ton) Wykreowanie miejsc pracy w Szczecinie, niezbędnych dla osiągnięcia planowanych mocy przerobowych - ok. 580 osób Uruchomienie działalności przez KSO sp. z o.o., poprzedzone usunięciem kolizji linii energetycznych przebiegających nad Odrą na zbyt niskim poziomie, aby było możliwe transport produktów fabryki na morze
AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
18
Działania Grupy ARP S.A. – rynek konstrukcji offshore – Energomontaż Północ Gdynia sp. z o.o. Energomontaż Północ Gdynia sp. z o.o. Zaangażowanie kapitałowe Funduszu – 99,99% -58,9 mln zł; zaangażowanie dłużne 8 mln zł Spółka jest obecnie jednym z największych przedsiębiorstw wykonujących wielkogabarytowe konstrukcje dla przemysłu offshore, takie jak moduły i sekcje morskich platform wiertniczych, wydobywczych i przerobowych jak również prefabrykacją elementów podwodnych instalacji wydobywczych EPG działa również na rynku morskich farm wiatrowych prefabrykując ich stalowe elementy takie jak platformy transformatorowe, części fundamentów, konstrukcje ochrony katodowej, zewnętrzne platformy techniczne a także konstrukcje do transportu fundamentów EPG jest w trakcie realizacji planu inwestycyjnego wartego 65 mln zł, który pozwoli na większą automatyzację i wzrost potencjału produkcyjnego. Głównym elementem planu jest budowa nowej hali produkcyjnej o powierzchni 2 040 m2 dostosowanej do prefabrykacji wielkogabarytowych konstrukcji
AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
19
Działania Grupy ARP S.A. – rynek konstrukcji offshore – CRIST S.A. CRIST S.A. Zaangażowanie kapitałowe Funduszu – 29,63% - 40 mln zł1); zaangażowanie dłużne 60 mln zł Stocznia Crist S.A. jest obecnie jedną z największych polskich stoczni Posiada know-how i doświadczenie w budowie specjalistycznych, zaawansowanych technologicznie jednostek pływających w szczególności tzw. heavy jack-up do budowy morskich farm wiatrowych Obecnie wartość podpisanych przez spółkę kontraktów na budowę statków i konstrukcji stalowych wynosi ok. 250 mln euro Zaangażowanie Funduszu pozwoliło spółce na udział w negocjacjach kolejnych kontraktów
1) Zgodnie z podpisaną umową inwestycyjną zaangażowanie kapitałowe Funduszu ulegnie zwiększeniu po zakończeniu procesu due diligence i otrzymaniu ostatecznej wyceny spółki
AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
20
Działania Grupy ARP S.A. – rynek konstrukcji offshore – Gryfia i Nauta SSR Gryfia S.A. (rynek offshore i subsea) W 2012 roku stocznia rozpoczęła działalność w segmencie offshore, pozyskując kontrakty na rzecz FMC Technologies Inc. – światowego lidera w branży
SR Nauta S.A. Spółka zaktywizowała działania celem pozyskania nowych kontraktów na rynku konstrukcji offshore (realizowane kontrakty konstrukcji offshore dla firmy HEEREMA)
AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
21
Działania Grupy ARP S.A. – rynek nowych budów i produkcji specjalnej SR Nauta S.A.: Planowany jest rozwój działalności spółki w dwóch obszarach: obronnym (remonty jednostek specjalnych) cywilnym (remonty i budowy nowych jednostek oraz produkcja offshore) Stocznia specjalizuje się w produkcji specjalnej na potrzeby Marynarki Wojennej RP i odgrywa obecnie wiodącą rolę w programie jej modernizacji. Powyższe działania spółki determinują pozyskanie nowych terenów produkcyjnych przeznaczonych do budowy statków, wyposażonych w infrastrukturę i oprzyrządowanie. Plan produkcji stoczni na lata 2013-2015 zakłada realizację nowych budów o wartości ok. 150 mln zł rocznie. W związku ze zwiększonym zapotrzebowaniem na tereny produkcyjne, Nauta będzie wykorzystywać aktywa spółki Synergia 99 Sp. z o.o. AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
22
Działania Grupy ARP S.A. – integracja stoczni na Zachodnim Pomorzu Rynkowe uzasadnienie połączenia
Przeprowadzona restrukturyzacja majątkowa SSR Gryfia S.A.
Zagrożenia Pogorszenie się sytuacji armatorów morskich skutkuje zmniejszeniem wydatków na remonty statków Zwiększona konkurencja ze strony stoczni z Europy Zachodniej, Rosji oraz Krajów Bałtyckich Proces odnawiania światowej floty skutkujący zwiększeniem średniego tonażu statków, brak dostateczne dużych doków w MSR i SSR „Gryfia”
Szanse Zmiany w regulacjach prawnych potencjalnie wpływających na wzrost popytu na usługi oferowane przez stocznie remontowe Rozwój rynku offshore w zakresie morskiej energetyki wiatrowej oraz podmorskiego wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego Konsolidacja na rynku usług stoczniowych jako źródło poprawy efektywności posiadanych aktywów oraz zdolności do dostosowania oferty do wymagań klientów
Na podstawie przeprowadzonych analiz wytypowano teren niezbędny do prowadzenia działalności operacyjnej Spółki (na rysunku teren zaznaczony kolorem żółtym i czerwonym) – ok. 5,4 ha Pozostała nieefektywnie wykorzystywana część majątku przeznaczona została na sprzedaż a środki przeznaczone na spłatę zobowiązań finansowych: Wyspa Dolna Okrętowa – sprzedaż (21 ha). Część Wyspy Górnej Okrętowej – sprzedaż (15 ha). Nieruchomości przy ul. Blizińskiego – sprzedaż. Nieruchomości przy ul. Ludowej i Przestrzennej – przekazanie w zamian za umorzenie zobowiązania podatkowego wobec Urzędu Miasta.
AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
23
Działania Grupy ARP S.A. – integracja stoczni na Zachodnim Pomorzu Uzasadnienie biznesowe połączenia – efektywne rozwiązania wspólnych problemów Zidentyfikowane problemy
Konieczne działania
Uwarunkowania rynkowe i nieelastyczny system pracy wpłynęły na pogorszenie kondycji finansowej obu spółek
Konieczne podjęcie działań zaradczych – łatwiejsze i mniej kosztowne do zrealizowania w połączonym podmiocie.
Rynkowy spadek średniej wartości zlecenia remontowego
Zwiększenie aktywności wspólnej służby handlowej (wyższa rentowność zleceń, efektywne wsparcie przygotowania remontu) oraz wzmocnienie wspólnego zarządzania operacyjnego i uelastycznienie organizacji pracy dla skrócenia cykli remontowych do konkurencyjnego poziomu.
Rynkowy spadek rentowności segmentu remontów, występowanie projektów nierentownych na poziomie marży brutto
Wprowadzenie standardów kontroli rentowności na etapie realizacji zleceń
Wysoki poziom zadłużenia, brak możliwości zaciągania kredytów inwestycyjnych
Podniesienie zdolności kredytowej dzięki zwiększeniu siły bilansu połączonego podmiotu
W MSR brak nowych kontraktów w segmencie offshore
Możliwe dzięki połączeniu inwestycje w niezbędną infrastrukturę
Wysoki stopień umorzenia aktywów produkcyjnych
Możliwe dzięki połączeniu inwestycje odtworzeniowe i rozwojowe
AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
24
Działania Grupy ARP S.A. – integracja stoczni na Zachodnim Pomorzu PROCES POŁĄCZENIA Podpisano syndykat handlowy, którego celem jest realizacja wspólnych celów gospodarczych ― Optymalizacja wykorzystania kompetencji i know-how oraz pozostałych zasobów będących własnością stron, ― Poprawa efektywności działania i redukcja kosztów w obszarach funkcjonowania obu stron, m.in. kosztów zakupu materiałów, itp., ― Osiągnięcie dla stron efektu skali i efektu synergii, ― Optymalizacja procesów produkcyjnych w obrębie stoczni należących do obu stron, ― Optymalizacja i wspólne zarządzanie w zakresie IT
Istotnym krokiem w procesie konsolidacji SSR „Gryfia” i MSR było powołanie 19 zespołów roboczych - w skład zespołów roboczych weszli najlepsi i najbardziej doświadczeni pracownicy i przedstawiciele SSR „Gryfia” i MSR posiadający kompetencje w obszarze dotyczącym funkcjonowania danego Zespołu Analizowano poniższe warianty połączenia:
Wariant 1
Wariant 2
Wariant 3
Połączenie przez przejęcie MSR przez SSR „Gryfia”
Połączenie przez przejęcie SSR „Gryfia” przez MSR
Połączenie poprzez zawiązanie nowej spółki
AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
25
Działania Grupy ARP S.A. – integracja stoczni na Zachodnim Pomorzu Kluczowe różnice w analizowanych wariantach połączenia Kryterium
Wariant 1
Wariant 2
Wariant 3
Brak konieczności uzyskania niezbędnych certyfikatów
Brak konieczności uzyskania niezbędnych certyfikatów
Konieczność uzyskania niezbędnych certyfikatów
Możliwa oszczędność podatkowa 6,1 mln zł
Brak możliwości rozliczenia straty podatkowej
Brak możliwości rozliczenia straty podatkowej
Dotacja z Departamentu Obrony Narodowej
Możliwość utrzymania dotacji w wysokości 4-5 mln zł
Brak możliwości utrzymania dotacji
Brak możliwości utrzymania dotacji
Wdrożenie nowoczesnego systemu IT
Koszt aktualizacji istniejącego systemu 0,9 mln zł
Koszt nabycia nowego systemu ok. 2 mln zł
Koszt nabycia nowego systemu ok. 2 mln zł
Swoboda ustalenia parytetów wymiany akcji i możliwość bezgotówkowego przeprowadzenia połączenia
Możliwe ustalenie parytetów tak aby nie było konieczności dopłat
Utrudnione ustalenie parytetów, możliwa konieczność dopłaty
Możliwe ustalenie parytetów tak aby nie było konieczności dopłat
Niezakłócona kontynuacja działalności operacyjnej
Efektywność podatkowa
Legenda:
pozytywne
negatywne AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
26
Działania Grupy ARP S.A. – integracja stoczni na Zachodnim Pomorzu Wzajemne badanie due diligence stoczni zostało przeprowadzone przez niezależnego eksperta – Deloitte Advisory. Cel badania: obiektywna informacja dla zarządów o sytuacji finansowej, majątkowej, podatkowej i prawnej łączących się podmiotów. Analiza poziomu rentowności
Analiza umów kredytowych i leasingu finansowego
Badanie struktury przychodów i kosztów.
Analiza kluczowych aspektów polityki rachunkowości
Badanie poziomu majątku obrotowego
Identyfikacja ryzyk podatkowych, operacyjnych, finansowych itp. Badanie sytuacji majątkowej
Badania due diligence – kluczowe wnioski Brak istotnych ryzyk podatkowych i prawnych stanowiących zagrożenie dla procesu połączenia Sprawozdania finansowe obu spółek (badane od dwóch lat przez KPMG) rzetelnie przedstawiają kondycję finansową i sytuację majątkową przedsiębiorstw Polityka rachunkowości w obu podmiotach jest zgodna z obowiązującymi przepisami Badanie due diligence potwierdziło, że oba łączące się podmioty nie są w dobrej kondycji finansowej AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
27
Zadania zrealizowane w ciągu 12 miesięcy
Działania Grupy ARP S.A. – integracja stoczni na Zachodnim Pomorzu Kamień milowy
Status
Termin
1
Podpisanie listu intencyjnego w sprawie planowanego połączenia
Zrealizowany
Czerwiec 2012
2
Powołanie Zespołów Roboczych
Zrealizowany
Październik 2012
3
Podpisanie umowy syndykatu
Zrealizowany
Listopad 2012
4
Analiza wyboru struktury oraz efektów ekonomicznych połączenia
Zrealizowany
Luty 2013
5
Sporządzenie dokumentów formalno-prawnych
Zrealizowany
Maj 2013
6
Konsultacje społeczne ze związkami zawodowymi
Zakończone w Gryfii/ Trwają w MSR
Czerwiec 2013
7
Złożenie Planu Połączenia do Sądu razem ze wspólnym wnioskiem Gryfii oraz MSR o wyznaczenie Biegłego do zbadania Planu Połączenia
Zrealizowany
Czerwiec 2013
8
Zwołanie Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy obu spółek
Planowany
9
Rejestracja połączenia
Planowany
Wrzesień/Październik 2013 Październik /Listopad 2013
Efektem integracji obu podmiotów będzie poprawa kondycji finansowej oraz wzrost pozycji rynkowej połączonego podmiotu Nowa jakość na polskim rynku usług stoczniowych - Morska Stocznia Remontowa „GRYFIA” S.A.: Kapitał własny: 67,9 mln zł Suma bilansowa: 122,8 mln zł Docelowy poziom przychodów: minimum 200 mln zł AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
28
Kierunki działania dla polskiego przemysłu stoczniowego Integracja pozioma branży stoczniowej – tworzenie silnych grup kapitałowych o zróżnicowanym profilu działalności Współpraca sektora stoczniowego z firmami z branży energetyki offshore (wind power i oil&gas), ewentualnie wydobycia gazu łupkowego
Integracja działań z firmami armatorskimi
Zapewnienie stabilnego źródła finansowania realizowanych kontraktów jako istotnej przewagi konkurencyjnej Zapewnienie stabilnego, w tym „właścicielskiego” źródła finansowania inwestycji rozwojowych
Sukcesywne włączanie polskich firm w struktury grup międzynarodowych
AGENCJA ROZWOJU PRZEMYSŁU S.A.
29