ﻣﻘﺎﻳﺴﻪي ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ ﺑﺎ ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ در ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي از درد ﺣﺎد ﭘﺲ از ارﺗﻮﭘﺪي اﻟﻜﺘﻴﻮ ﻓﻴﻜﺴﺎﺳﻴﻮن ﺳﺎق ﭘﺎ دﻛﺘﺮ ﺑﻬﺮام ﻧﺎدري ﻧﺒﻲ)-1(MDدﻛﺘﺮ ﻋﺒﺎس ﺻﺪﻳﻘﻲﻧﮋاد) -1(MDدﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﺣﻘﻴﻘﻲ) * -1(MDدﻛﺘﺮ ﮔﻼره ﺑﻲآزار) -1(MDدﻛﺘﺮ ﺳﻴﺎﻣﻚ رﻳﻤﺎز)-1(MD 1
دﻛﺘﺮ ﻣﺴﻌﻮد ﻫﺎﺷﻤﻲ) -2(MDدﻛﺘﺮ ﮔﻴﺘﺎ ﺧﺎﻧﺠﺎﻧﻴﺎن)(MD
*ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل :ﮔﺮوه ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ،داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﮔﻴﻼن ،رﺷﺖ ،اﻳﺮان ﭘﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ
[email protected] : ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ۹۴/۰۳/۱۱:
ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺭﺳﺎﻝ۹۴/۰۶/۱۵:
ﺗﺎﺭﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮﺵ۹۴/۰۷/۲۷ :
ﭼﻜﻴﺪه ﻣﻘﺪﻣﻪ :ﻣﻬﺎر ﻧﺸﺪن درد ﺣﺎد ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﺎ ﻋﻮارض ﺣﺎد و ﻣﺰﻣﻦ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ .روش اداره ﭼﻨﺪ ﺟﺎﻧﺒـﻪ ﺑـﺮاي ﺑﻬﺒـﻮد درد ﭘـﺲ از ﺟﺮاﺣـﻲ ﭘﻴﺸـﻨﻬﺎد ﻣـﻲﺷـﻮد. ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ و ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ آﻧﺎﻟﻮگ ﮔﺎﻣﺎآﻣﻴﻨﻮﺑﻮﺗﻴﺮﻳﻚ اﺳﻴﺪ) (GABAو داراي اﺛﺮات آﻧﺎﻟﮋزﻳﻚ روي درد ﺣﺎد ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﻮده و ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻛﻤﻲ دارﻧﺪ. ﻫﺪف :ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ ﺑﺎ ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ در ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي از درد ﺣﺎد ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ ارﺗﻮﭘﺪي اﻟﻜﺘﻴﻮ ﻓﻴﻜﺴﺎﺳﻴﻮن ﺳﺎق ﭘﺎ ﻣﻮاد و روشﻫﺎ :اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪﺻﻮرت ﻛﺎرآزﻣﺎﻳﻲ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ دوﺳﻮﻛﻮر در ﻓﺎﺻﻠﻪي زﻣﺎﻧﻲ آذر 1393ﺗﺎ ﻓﺮوردﻳﻦ 1394در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﭘﻮرﺳﻴﻨﺎي ﺷﻬﺮ رﺷـﺖ اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪ 60 .ﺑﻴﻤـﺎر ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﺟﺮاﺣﻲ ارﺗﻮﭘﺪي ﺳـﺎق ،ﺑـﺎ ﺑـﻲﺣﺴـﻲ ﻧﺨـﺎﻋﻲ و اﻧﺘﺨـﺎب ﺣـﺮوف Pﻳـﺎ Gﺑـﻪﺻـﻮرت ﺗﺼـﺎدﻓﻲ ﺑـﻪ دوﮔـﺮوه ﺗﻘﺴـﻴﻢ ﺷـﺪﻧﺪ .ﺑـﺮاي ﮔـﺮوه ﻣﺪاﺧﻠـﻪ) (pﭘـﺮهﮔﺎﺑـﺎﻟﻴﻦ ﺧﻮراﻛﻲ150ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم ،ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﻴﺶ از ﺟﺮاﺣﻲ و ﺑﺮاي ﮔﺮوه)،(Gﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ 300ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم ،دو ﺳﺎﻋﺖ ﭘﻴﺶ ازﺟﺮاﺣﻲ ﺗﺠﻮﻳﺰﺷﺪ .ﺑﻴﻤﺎران از ﻧﻈﺮ ﺷـﺪت درد ﺑـﺮ ﭘﺎﻳـﻪ ﺳـﻨﺠﻪ دﻳﺪاري درد ) (VASو ﻣﻴﺰان درﻳﺎﻓﺖ داروي ﻣﺨﺪر ،ﺗﻬﻮع ،اﺳﺘﻔﺮاغ و ﺳﺮﮔﻴﺠﻪ در 12ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ ازﺟﺮاﺣﻲ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪﻧﺪ .در ﺻﻮرت ﻣﻌﻴﺎر دﻳﺪاري درد ﺑﺎﻻﺗﺮ از ،3ﻣﻮرﻓﻴﻦ ورﻳﺪي0/1ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم ﺑﻪ ازاي ﻫﺮﻛﻴﻠﻮﮔﺮم ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺷﺪ .ﺑﺮاي آﻧﺎﻟﻴﺰ دادهﻫﺎ از آزﻣﻮنﻫﺎي آﻣﺎري Chi_Squareو) (Repeated Measurementاﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﻳﺞ :ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ارﺗﺒﺎط آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﻴﻦ ﺑﺮوز ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ درد -ﺗﻬﻮع -اﺳﺘﻔﺮاغ -ﺳﺮﮔﻴﺠﻪ در دو ﮔﺮوه وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ) .(P>0/05ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ، ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪ ﺳﻴﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﺪت درد در ﻣﻘﺎﻃﻊ زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻫﺮ دو ﮔﺮوه ﺳﻴﺮ ﻛﺎﻫﻨﺪه داﺷﺘﻪاﺳﺖ اﻣﺎ ﺳﻴﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﺪت درد در ﺑﺮشﻫﺎي زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ،در دو ﮔـﺮوه ﺑﻴﻤـﺎران درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ و ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ﺧﻮراﻛﻲ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺗﻔﺎوت آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺸﺎن ﻧﺪاد P=0/22) .و (F=1/5 ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي :ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺗﻚدوز 150ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم ﭘﺮه ﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ ﺧﻮراﻛﻲ ﻳﺎ 300ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ﻳﻚﺳﺎﻋﺖ ﭘﻴﺶ از ﺟﺮاﺣﻲ ارﺗﻮﭘﺪي ﺑﺎ ﺑﻲﺣﺴﻲ ﻧﺨﺎﻋﻲ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻛﺎﻫﺶ درد ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ داروي ﻣﺨﺪر ﻣﻲﺷﻮد و ﭘﻴﺮو آن ﻋﻮارﺿﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻬﻮع و اﺳﺘﻔﺮاغ ﻧﻴﺰ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻲﺷﻮد. ﻛﻠﻴﺪ واژهﻫﺎ :ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ /درد /درد ﭘﺲ از ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﻲ /ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﮔﻴﻼن ،دوره ﺑﻴﺴﺖ و ﭘﻨﺠﻢ ،ﺷﻤﺎره ،97ﺻﻔﺤﺎت89-96 :
ﻣﻘﺪﻣﻪ اﻋﻤﺎل ﺟﺮاﺣﻲ ﻫﻤﻮاره ﺑﺎ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎي ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪاي ﻣﺜﻞ ﻣﺸﻜﻼت
ﺑﺴﺘﺮيﻫﺎي ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺑﺮ آن ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ .ﻧﺒﻮد ﻛﻨﺘﺮل درد ﭘﺲ
ﻗﻠﺒﻲ -رﻳﻮي ،ﻋﻔﻮﻧﺖ ،ﺗﻬﻮع اﺳﺘﻔﺮاغ ،ﻧﺎﻫﻨﺠﺎري ﻛﻨﺸﮕﺮي
ﺟﺮاﺣﻲ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ درد ﺣﺎد ﺑﻪ ﻣﺰﻣﻦ را در ﺑﺮ داﺷﺘﻪ و
ﻣﻐﺰي ،ﭘﺮﻳﺸﺎن ،اﺧﺘﻼل ﺧﻮاب و اﺷﺘﻬﺎ ،اﺳﺘﺎز ﻣﻌﺪهاي ،اﻓﺰاﻳﺶ
ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺸﺪﻳﺪ ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي زﻣﻴﻨﻪاي ﻓﺮد ،اﻓﺰاﻳﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺳﻴﺴﺘﻢ
اﻧﻌﻘﺎدﭘﺬﻳﺮي و اﺣﺘﺒﺎس ﻣﺎﻳﻌﺎت ﻫﻤﺮاه ﺑﻮدهاﺳﺖ .اﮔﺮ
ﻋﺼﺒﻲ ﺳﻤﭙﺎﺗﻴﻚ ،اﻓﺰاﻳﺶ ﺿﺮﺑﺎن ﻗﻠﺐ ،ﺗﻌﺪاد ﺗﻨﻔﺲ و
دﺷﻮاريﻫﺎي ﻓﻦ ﺟﺮاﺣﻲ و ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ را ﻛﻨﺎر ﺑﮕﺬارﻳﻢ ،ﺳﺒﺐ
ﻓﺸﺎرﺧﻮن و ﻧﻴﺰ اﻧﻘﺒﺎض ﻋﺮوﻗﻲ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ريﻛﺎوري درازﻣﺪت
ﻛﻠﻴﺪي اﺑﺘﻼي ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي ﺗﻨﺸﻲ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ
ﻧﺸﻮد .ﺗﻤﺎﻣﻲ اﻳﻦ ﻋﻼﻳﻢ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻄﻮح
ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﻛﺎرﻛﺮد دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﺎ ﻣﻴﺎﻧﺠﻲﮔﻴﺮي
ﮔﻠﻮﻛﻮﻛﻮرﺗﻴﻜﻮﺋﻴﺪﻫﺎ و ﻛﺎﻫﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ T.cellو در ﻧﺘﻴﺠﻪ
ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﺪوﻛﺮﻳﻦ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد ) (1-3ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎ ﺑﺎ درد
ﻛﺎﻫﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻳﻤﻨﻲ ﻓﺮد ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ)1و.(4-6
و ﺗﻨﺶ ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ اﺳﺘﻮارﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮد و ﺗﻔﺎوتﻫﺎي
اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﮕﻲ دردﻧﺎك از ﻣﺤﻴﻂ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺮﻛﺰي
اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ اﻓﺮاد و ﻛﺎرآزﻣﺎﻳﻲﻫﺎي آﻧﻬﺎ از
ﺑﺎﻋﺚ ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي اﺳﺘﺮﺳﻲ ﻧﻮرواﻧﺪوﻛﺮﻳﻦ ﻣﻲﺷﻮد .ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي
.1ﮔﺮوه ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ،داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﮔﻴﻼن ،رﺷﺖ ،اﻳﺮان 89
.2ﮔﺮوه ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ،داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ ،داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ ،ﺗﻬﺮان ،اﻳﺮان
دﻛﺘﺮ ﺑﻬﺮام ﻧﺎدري ﻧﺒﻲ ،دﻛﺘﺮ ﻋﺒﺎس ﺻﺪﻳﻘﻲﻧﮋاد ،دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﺣﻘﻴﻘﻲ و ﻫﻤﻜﺎران ﻧﻮرواﻧﺪوﻛﺮﻳﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت واﻛﻨﺶﻫﺎي ﻣﺤﻮر ﺳﻤﭙﺎﺗﻮ
ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ اﺛﺮ ﺑﻲدردي ﺑﻴﺸﺘﺮي ﺑﺮ دردﻫﺎي ﻧﻮروﭘﺎﺗﻲ ،ﻧﻮروﭘﺎﺗﻲ
آدرﻧﺎل و ﻣﺤﻮر ﻫﻴﭙﻮﺗﺎﻻﻣﻮس -ﻫﻴﭙﻮﻓﻴﺰ-ﻛﻮرﺗﻜﺲ -آدرﻧﺎل
دﻳﺎﺑﺘﻲ و ﻧﻮراﻟﮋي ﻫﺮﭘﺴﻲ دارد .ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ از ﭼﻨﺪ دﻳﺪﮔﺎه
اﺳﺖ .ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي واﻛﻨﺸﻲ ﻓﻮق ﻗﻄﻌﻪاﻳﻲ ﺑﻪ درد ،ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ
ﻣﺘﻔﺎوت از داروي ﻫﻢﮔﺮوه ﺧﻮد ﻳﻌﻨﻲ ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ اﺳﺖ .ﻓﺮا
اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻮن ﺳﻤﭙﺎﺗﻴﻚ ،اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﺮﺷﺢ ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎي ﻛﺎﺗﺎﺑﻮﻟﻴﻚ
ﻫﻤﺰﻳﺴﺘﻲ ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ %90در ﺑﺮاﺑﺮ ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ٪33-٪66اﺳﺖ.
وﻛﺎﺗﻜﻮلآﻣﻴﻦﻫﺎ و ﻛﺎﻫﺶ ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎي آﻧﺎﺑﻮﻟﻴﻚ ﻣﻲﺷﻮد و
ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ،ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ ﭘﺮﺷﺘﺎب از راه ﺧﻮراﻛﻲ ﺟﺬب ﺷﺪه و در
ﻧﺘﻴﺠﻪي اﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦﻫﺎ اﺣﺘﺒﺎس ﺳﺪﻳﻢ ،آب ،اﻓﺰاﻳﺶ ﮔﻠﻮﻛﺰ،
ﻧﻴﻢ ﺗﺎ ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻪ ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﻣﻴﺰان ﭘﻼﺳﻤﺎﻳﻲ ﺧﻮد ﻣﻲرﺳﺪ و
اﺳﻴﺪﻫﺎي ﭼﺮب آزاد ،ﻛﺘﻮنﺑﺎديﻫﺎ و ﻻﻛﺘﺎت ﺧﻮن اﺳﺖ).(7
ﻧﻴﻤﻪ ﻋﻤﺮ آن ﭼﻬﺎر ﺗﺎ ﻫﻔﺖ ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺖ .ﺑﺎ دوز 75-150mg
ﺳﺎزوﻛﺎر درد ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ درﺑﺮدارﻧﺪه اﻟﺘﻬﺎب ،ﺗﺮوﻣﺎ ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖ
آﻏﺎز ﺷﺪه و ﺣﺪاﻛﺜﺮ دوز آن 600mgدر روز اﺳﺖ وﻟﻲ دوز
در اﺛﺮ ﺑﺮش ﺟﺮاﺣﻲ ،ﭘﺎرﮔﻲ ،ﺳﻮﺧﺘﮕﻲ و آﺳﻴﺐ ﭘﻲ )ﺑﺮﻳﺪه
ﻣﻌﻤﻮل آن 150-600mgدر روز اﺳﺖ و ﺑﺮﻫﻢ ﻧﻬﺸﺖ داروﻳﻲ
ﺷﺪن ﻛﺸﺶ ﻳﺎ ﻓﺸﺎر ﺑﺮ ﻋﺼﺐ( ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ) .(8ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه ﻛﻪ
ﻣﻬﻤﻲ از آن ﮔﺰارش ﻧﺸﺪهاﺳﺖ .ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ در ﺳﻪ ﺗﺎ ﭼﻬﺎر
ﻛﺎرﺑﺮد آﻧﺎﻟﮋزي ﺑﺮﭘﺎﻳﻪ ﭼﻨﺪوﺟﻬﻲ و ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺳﺒﺐ ،ﻛﺎﻫﺶ درد
ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺳﻄﺢ ﭘﻼﺳﻤﺎﻳﻲ ﺧﻮد ﻣﻲرﺳﺪ ،ﻧﻴﻤﻪ ﻋﻤﺮ آن
و ﻋﻮارض ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ ﻣﻲﺷﻮد) .(9ﻫﺮ ﭼﻨﺪ اﭘﻴﻮﺋﻴﺪﻫﺎ
ﭘﻨﺞ ﺗﺎ ﻧﻪ ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺖ .دوز آن از 100ﺗﺎ 900ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم در
ﺑﻪﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮده ﺑﺮاي ﻛﻨﺘﺮل درد ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﻜﺎر ﻣﻲروﻧﺪ
روز ﺷﺮوع ﻣﻲﺷﻮد و ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺗﺎ 3600ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم در روز
اﻣﺎ ﺑﺎ ﻋﻮارض زﻳﺎدي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻬﻮع و اﺳﺘﻔﺮاغ ،دﭘﺮﺳﻴﻮن ﺗﻨﻔﺴﻲ و
ﻣﻲﺗﻮان آن را اﻓﺰاﻳﺶ داد اﻣﺎ ﻫﻤﺎره 1200-2400mgدر روز،
اﻓﺖ ﻓﺸﺎرﺧﻮن ﻫﻤﺮاﻫﻨﺪ ،ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﺗﻼشﻫﺎي ﮔﺴﺘﺮدهاي
ﺑﺎ ﺑﺎزه ﻫﺮ ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺖ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻣﻲﺷﻮد .ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﻣﻮرد از
اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺗﺎ ﺑﺎ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺳﺎﻳﺮ داروﻫﺎ ﻳﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روشﻫﺎي
ﺑﺮﻫﻢﻧﻬﺸﺖ اﻳﻦ دارو ﺑﺎ آﻧﺘﻲاﺳﻴﺪ ﮔﺰارش ﺷﺪه ﻛﻪ ﻓﺮا
دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣﺨﺪر در ﻛﻨﺘﺮل درد ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﺪ.
ﻫﻤﺰﻳﺴﺘﻲ آنرا %20-30ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﺪ.اﻳﻦ دو دارو اﺛﺮ
ﻏﻴﺮاﺳﺘﺮوﺋﻴﺪي،
ﺳﻮﺋﻲ ﺑﺮ ﻛﺒﺪ ﻧﺪارﻧﺪ وﻟﻲ در ﻣﻮارد ﻧﺎرﺳﺎﻳﻲ ﻛﻠﻴﻪ ﺑﺎﻳﺪ از دوز
اﺳﺘﺎﻣﻴﻨﻮﻓﻦ و روشﻫﺎي ﻏﻴﺮداروﻳﻲ ﻧﻴﺰ در ﻛﻨﺘﺮل درد ﺣﺎد ﺑﻜﺎر
آن ﻛﺎﺳﺘﻪ ﺷﻮد)15و .(12ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ اﻧﺪﻛﻲ
ﻣﻲروﻧﺪ وﻟﻲ ﺑﺎ وﺟﻮد ﻋﻮارض ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻪ اﻧﺪازه اﭘﻴﻮﺋﻴﺪﻫﺎ ﻣﻮﺛﺮ
دارد .ﺳﺒﺐ ﺳﺮﮔﻴﺠﻪ و ﺧﻮابآﻟﻮدﮔﻲ ﻧﺎﭼﻴﺰ ﻣﻲﺷﻮد و ﺗﺎﺛﻴﺮي
ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ) .(10ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ و ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ،آﻧﺎﻟﻮگ ﻧﻮروﺗﺮاﻧﺴﻤﻴﺘﺮ
ﺑﺮ ﻓﺸﺎرﺧﻮن و زدن ﻗﻠﺐ ﻧﺪارد) .(16داروﻫﺎي ﺿﺪدرد
ﻣﻬﺎري ﮔﺎﺑﺎآﻣﻴﻨﻮﺑﻮﺗﻴﺮﻳﻚ اﺳﻴﺪ ) (GABAﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ اﺛﺮ
ﻏﻴﺮاﭘﻴﻮﺋﻴﺪي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ و ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ اﻓﺰون ﺑﺮ اﺛﺮ ﺿﺪدرد،
ﺿﺪﺗﺸﻨﺞ ،ﺿﺪاﺿﻄﺮاب و ﺿﺪﻫﻴﭙﺮآﻟﮋزي( دارﻧﺪ .ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ اﺛﺮ
ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﭘﻴﻮﺋﻴﺪ و ﻛﺎﻫﺶ دوز ﻣﺼﺮﻓﻲ آﻧﻬﺎ ﺷﺪه ،از
آﻧﻬﺎ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﭘﺮهﺳﻴﻨﺎﭘﺘﻴﻚ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ) (α2-δﻛﺎﻧﺎلﻫﺎي ﻛﻠﺴﻴﻤﻲ
ﻣﻴﺰان ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻲﻛﺎﻫﺪ )17و .(18در دﻫﻪي
واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ وﻟﺘﺎژ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺮاواﻧﻲ در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺮﻛﺰي
اﺧﻴﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ در ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ اﻳﻦ دو دارو ﺑﻪﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ
و ﻣﺤﻴﻄﻲ وﺟﻮد دارﻧﺪ .ﺗﺎﺛﻴﺮ اﻳﻦ دو دارو ﺑﺮ ﻛﺎﻧﺎلﻫﺎي ﻛﻠﺴﻴﻤﻲ
ﺑﺮ ﻛﺎﻫﺶ درد ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﻣﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻛﻤﻲ در
ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﺮاوش ﻧﻮروﺗﺮاﻧﺴﻤﻴﺘﺮﻫﺎي ﺗﺤﺮﻳﻜﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ
ﻣﻮرد ﻣﻘﺎﻳﺴﻪي اﻳﻦ دو دارو وﺟﻮد دارد .ﻫﺪف اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ
ﮔﻠﻮﺗﺎﻣﺎت ،ﻧﻮراﭘﻲ ﻧﻔﺮﻳﻦ ،ﻣﺎده Pو ﭘﭙﺘﻴﺪ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ژن
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪي اﺛﺮ اﻳﻦ دو دارو ﺑﺮ ﻛﺎﻫﺶ درد ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ در
ﻛﻠﺴﻴﺘﻮﻧﻴﻦ ﻣﻲﺷﻮد)11و .(12ﻛﺎرﻛﺮد ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ ﺑﺮ درد ﺣﺎد
ﺷﺮاﻳﻄﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ دوز ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ ﻧﻴﻢ دوز ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ﺑﺎﺷﺪ.
داروﻫﺎﻳﻲ
ﻣﺎﻧﻨﺪ
داروﻫﺎي
ﺿﺪاﻟﺘﻬﺎﺑﻲ
ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ ،ﻛﺎﻫﺶ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻧﻮرونﻫﺎي ﺷﺎخ ﺧﻠﻔﻲ ﻧﺨﺎع ﻧﺎﺷﻲ از آﺳﻴﺐ ﺑﺎﻓﺘﻲ اﺳﺖ)13و .(14ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻓﺎرﻣﺎﻛﻮﻟﻮژي
ﻣﻮاد و روشﻫﺎ
ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ و ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ﻣﺸﺎﺑﻪ اﺳﺖ وﻟﻲ ﺳﺮاﺳﺮ ﻳﻜﺴﺎن ﻧﻴﺴﺖ.
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎرآزﻣﺎﻳﻲ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ دوﺳﻮﻛﻮر در ﺑﺎزهي زﻣﺎﻧﻲ
در ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺟﺎﻧﻮري )ﻣﻮش( ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ
آذر 1393ﺗﺎ ﻓﺮوردﻳﻦ 1394در ﻣﺮﻛﺰ آﻣﻮزﺷﻲ درﻣﺎﻧﻲ
ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ ،دﻳﺮﺗﺮ اﺛﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،دوز آن دو ﺑﺮاﺑﺮ ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ اﺳﺖ
ﭘﻮرﺳﻴﻨﺎ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ .ﻧﺨﺴﺖ از ﺑﻴﻤﺎران رﺿﺎﻳﺖﻧﺎﻣﻪي آﮔﺎﻫﺎﻧﻪ
و ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ.
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﻛﻤﻴﺘﻪ اﺧﻼق ﺛﺒﺖ ﺷﺪ و در ﻣﻌﺎوﻧﺖ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﮔﻴﻼن /دوره ﺑﻴﺴﺖ و ﭘﻨﺠﻢ /ﺷﻤﺎره /97ﻓﺮوردﻳﻦ 1395
90
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪي ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ ﺑﺎ ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ در ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي از درد ﺣﺎد ... ﭘﮋوﻫﺸﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﮔﻴﻼن ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ.
ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ آﻧﮋﻳﻮﻛﺖ ﺷﻤﺎره ،18ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ﺑﻴﻤﺎران از ﻫﺮ دو
ﻛﺪ ﻛﺎرآزﻣﺎﻳﻲ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲIRCT201502126186N8:
ﮔﺮوه 500ccﺳﺮم ﻧﺮﻣﺎل ﺳﺎﻟﻴﻦ % 0/9در ﻣﺪت 15دﻗﻴﻘﻪ
ﺳﻨﺠﻪﻫﺎي ورود :ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﺷﻜﺴﺘﮕﻲ ﺑﺴﺘﻪي ﺗﻲﺑﻴﺎ و ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ
اﻧﻔﻮزﻳﻮن ﺷﺪ .ﭘﺲ از اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﭘﺎﻳﺪاري وﺿﻌﻴﺖ
ﺟﺮاﺣﻲ اﻟﻜﺘﻴﻮ ﻓﻴﻜﺴﺎﺳﻴﻮن ﺳﺎق ﺑﺎ ﺑﻲﺣﺴﻲ ﻧﺨﺎﻋﻲ ،در
ﻫﻤﻮدﻳﻨﺎﻣﻴﻚ و ﺑﺎز ﻧﻤﻮد روش ﺑﻲﺣﺴﻲ اﺳﭙﺎﻳﻨﺎل ﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎر،
ﻣﺤﺪوده ﺳﻨﻲ 17-65ﺳﺎﻟﮕﻲ ،ﺑﺎ BMIﺑﺎﻻي 30و
ﺑﻲﺣﺴﻲ اﺳﭙﺎﻳﻨﺎل ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﻴﺎر ﺳﺎل ﭼﻬﺎر ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﺑﺎ ﺳﻮزن
ASAﻛﻼس IIو: ASA class I) , Iﺑﻴﻤﺎر ﺳﺎﻟﻢ ﺑﺪون ﺑﻴﻤﺎري
ﺷﻤﺎره 25اﺳﭙﺎﻳﻨﺎل و ﺗﺠﻮﻳﺰ 15ﻣﻴﻠﻲ ﮔﺮم ﺑﻮﭘﻴﻮاﻛﺎﺋﻴﻦ )ﺑﺎ ﻧﺎم
ارﮔﺎﻧﻴﻚ ،ﺑﻴﻮﺷﻴﻤﻲ ﻳﺎ رواﻧﻲ :ASA class IIﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎ ﺑﻴﻤﺎري
ﺗﺠﺎري (B.braunﺑﺎ ﺣﺠﻢ 3ﺳﻲﺳﻲ در ﻓﻀﺎي L4-L5
ﺧﻔﻴﻒ ﺳﻴﺴﺘﻤﻲ ﻛﻪ اﺛﺮي ﺑﺮ ﻛﻨﺸﮕﺮي روزاﻧﻪ ﻧﺪارد(.
اﻧﺠﺎم ﺷﺪ.
ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﺧﺮوج :ﭘﻴﺸﻴﻨﻪي اﺧﺘﻼل اﻧﻌﻘﺎد ،ﻧﺎﭘﺎﻳﺪاري
ﭘﺲ از ﺣﺴﻲ ﻧﺨﺎﻋﻲ ﺑﻲدرﻧﮓ ﺑﻴﻤﺎران در وﺿﻌﻴﺖ ﺳﻮﭘﺎﻳﻦ
ﻫﻤﻮدﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﺷﺪﻳﺪ ،ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺿﺮﺑﻪ ﺑﻪ ﺳﺮ ،ﻋﻔﻮﻧﺖ و ﺿﺎﻳﻌﻪ
ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﭘﺲ از ﺑﺎزﺑﻴﻨﻲ دوﺑﺎره ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي ﺣﻴﺎﺗﻲ و ﻛﻨﺘﺮل
ﭘﻮﺳﺘﻲ در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻟﻮﻣﺒﻮ ﺳﺎﻛﺮال ،ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻛﺒﺪي و ﻛﻠﻴﻮي و
اﻳﺠﺎد ﺳﻄﺢ ﺑﻲﺣﺴﻲ درﺧﻮر اﺟﺎزه آﻏﺎز ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﻪ ﺟﺮاح داده
ﻗﻠﺒﻲ ،ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ داروﻳﻲ ﺑﻮﻳﮋه ﺑﻪ ﺑﻲﺣﺲﻛﻨﻨﺪهﻫﺎي
ﺷﺪ .ﮔﻔﺘﻨﻲ اﺳﺖ ﻫﻤﻪ ﻣﻮارد ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﺟﺮاح اﻧﺠﺎم ﺷﺪ.
ﻣﻮﺿﻌﻲ و ﻣﺨﺪرﻫﺎ و ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺎ ﻧﺪادن رﺿﺎﻳﺖ ﺑﺮاي ﺑﻲﺣﺴﻲ
ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﻴﻤﺎران ﺑﻪ رﻳﻜﺎوري ﺑﺮده ﺷﺪﻧﺪ .ارزﻳﺎﺑﻲ
اﺳﭙﺎﻳﻨﺎل
ﺑﻴﻤﺎران در ﺳﻪ زﻣﺎن ،ﺧﺮوج از رﻳﻜﺎوري)(Aldret score>9
ﺑﻴﻤﺎران ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﺷﺮﻛﺖ در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ روز ﭘﻴﺶ از ﺟﺮاﺣﻲ
و در ﺳﺎﻋﺖﻫﺎي 6و 12ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﻴﺎر
وﻳﺰﻳﺖ ﺷﺪﻧﺪ و در ﻣﻮرد روش اﺟﺮاي ﻃﺮح و داروﻫﺎي
ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻮع داروي ﺗﺠﻮﻳﺰي آﮔﺎه ﻧﺒﻮد اﻧﺠﺎم
ﻣﺼﺮﻓﻲ و ﻋﻮارض ﮔﻤﺎﻧﻪاي داروﻫﺎ ،اﻃﻼﻋﺎت ﻛﺎﻓﻲ ﺑﻪ آﻧﺎن
ﻣﻲﺷﺪ .در اﻳﻦ زﻣﺎنﻫﺎ ﺑﻴﻤﺎران از دﻳﺪﮔﺎه ﺳﺨﺘﻲ درد و ﻣﻴﺰان
داده ﺷﺪ .وﻟﻲ ﺑﻴﻤﺎران در ﻣﻮرد اﻳﻦﻛﻪ ﻛﺪام دارو ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ و
رﺿﺎﻳﺖﻣﻨﺪي ،ﺗﻬﻮع ،اﺳﺘﻔﺮاغ و ﺳﺮﮔﻴﺠﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪﻧﺪ .در
ﻛﺪام دارو دو ﺳﺎﻋﺖ ﭘﻴﺶ ﺟﺮاﺣﻲ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺷﺪهﺑﻮدﻧﺪ ﻧﺎآﮔﺎه
ﺑﺎزهﻫﺎي ارزﻳﺎﺑﻲ در ﺻﻮرت درد ﺑﺎ ﻧﻤﺮه VASﺑﺎﻻﺗﺮ از ،3
ﺑﻮدﻧﺪ.
ﻣﻮرﻓﻴﻦ ورﻳﺪي ﺑﺎ دوز 0/1 mg/kgﺑﺮاي ﺑﻴﻤﺎر ﺗﺰرﻳﻖ و دوز
60ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ ورود ﺑﻪﺻﻮرت ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﻪ دو ﮔﺮوه
آن در ﺑﺮگ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺛﺒﺖ ﻣﻲﺷﺪ .ﺑﺮاي آن دﺳﺘﻪ از ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ
ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ) (Pو ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ) (Gﺑﺨﺶ ﺷﺪﻧﺪ) .ﺗﻌﺪاد ﺑﻴﻤﺎران ﻫﺮ
ﻛﻪ ﻣﻮرﻓﻴﻦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻛﺎﻫﺶ ﺳﻄﺢ
ﮔﺮوه 30ﻧﻔﺮ ﺑﻮد( .ﺑﺮاي ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﻛﺮدن 30ﺣﺮف Pو 30
ﻫﻮﺷﻴﺎري و دﭘﺮﺳﻴﻮن ﺗﻨﻔﺴﻲ ﭘﺎﻳﺶ ﭘﺎﻟﺲاﻛﺴﻲﻣﺘﺮي اﻋﻤﺎل ﺷﺪ
ﺣﺮف Gرا در ﻳﻚ ﻛﻴﺴﻪ رﻳﺨﺘﻪ و ﻫﺮ ﺑﻴﻤﺎر ﻳﻚ ﻛﺎرت
و در ﺻﻮرت ﻧﻴﺎز ،ﺑﺎ اﻛﺴﻴﮋن ﻣﻜﻤﻞ از راه ﻣﺎﺳﻚ درﻣﺎن
ﺑﺮﻣﻲداﺷﺖ ،ﺑﺪون اﻳﻦﻛﻪ ﺑﺪاﻧﺪ در ﻛﺪام ﮔﺮوه ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد .ﺑﻪ
ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ .ﺳﭙﺲ ،دادهﻫﺎي ﺑﻴﻤﺎران از ﻧﻈﺮ ﺷﺪت درد ،ﻣﺼﺮف
ﺑﻴﻤﺎران ﮔﺮوه ﻣﺪاﺧﻠﻪ ) (Pﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﻴﺶ از ﺟﺮاﺣﻲ ﻳﻚ
ﻣﻮرﻓﻴﻦ و ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ دوز ﻣﻮرﻓﻴﻦ درﻳﺎﻓﺘﻲ در ﮔﺮوه ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ و
ﻋﺪد ﻛﭙﺴﻮل ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ 150ﻣﻴﻠﻲﮔﺮﻣﻲ )ﺑﺎ ﻧﺎم ﺗﺠﺎري (lyrica
ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ .اﻓﺰون ﺑﺮ آن ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ دوزﻣﻮرﻓﻴﻦ درﻳﺎﻓﺘﻲ
ﺳﺎﺧﺖ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ ﻓﺎﻳﺰر و ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎران ﮔﺮوه ﻣﺪاﺧﻠﻪ) 2 (Gﺳﺎﻋﺖ
در زﻳﺮﮔﺮوهﻫﺎي ﺟﻨﺴﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ.
ﭘﻴﺶ از ﺟﺮاﺣﻲ ﻛﭙﺴﻮل ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ 300ﻣﻴﻠﻲﮔﺮﻣﻲ ﺳﺎﺧﺖ
ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﻳﺴﻪي وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي دﻣﻮﮔﺮاﻓﻲ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ
ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪي داروﭘﺨﺶ ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﻴﺎر ﺑﻲﻫﻮﺷﻲ داده ﺷﺪ) .ﺑﻪ
ﺳﻨﻲ ،وزن ،ﻛﻼس ASAو ﺟﻨﺲ ﺑﻴﻤﺎران در دو ﮔﺮوه
ﻋﻠﺖ اﻳﻨﻜﻪ زﻣﺎن ﺑﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮ دارو در ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ 2/7ﺳﺎﻋﺖ و
درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ و ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ آزﻣﻮن آﻣﺎري t-testو
در ﭘﺮه ﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ 1/5ﺳﺎﻋﺖ اﺳﺖ( ﺑﻴﻤﺎران در آﻏﺎز ورود ﺑﻪ اﺗﺎق
chi-squareﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﺷﺪ .ﺟﻬﺖ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪي ﺳﻴﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﺪت
ﺟﺮاﺣﻲ ،زﻳﺮ ﻣﺎﻧﻴﺘﻮر اﺳﺘﺎﻧﺪارد )ﺿﺮﺑﺎن ﻗﻠﺐ و اﻧﺪازهﮔﻴﺮي
درد ﺑﺮﭘﺎﻳﻪ ﻣﻘﻴﺎس VASدر ﺑﺮشﻫﺎي زﻣﺎﻧﻲ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻣﻮرد
ﻓﺸﺎرﺧﻮن ﺑﺎ روش ﻏﻴﺮﺗﻬﺎﺟﻤﻲ و ﭘﺎﻟﺲاﻛﺴﻲﻣﺘﺮي و
ﺑﺮرﺳﻲ ،در دو ﮔﺮوه از آزﻣﻮن اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺗﻜﺮار ﺷﻮﻧﺪه
اﻟﻜﺘﺮوﻛﺎردﻳﻮﮔﺮاﻓﻲ( ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﭘﺲ از ﮔﺮﻓﺘﻦ رگ ﻣﺤﻴﻄﻲ
) (Repeated Measurementو ﺟﻬﺖ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪي ﺑﻴﻦ درﻳﺎﻓﺖ
91
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﮔﻴﻼن /دوره ﺑﻴﺴﺖ و ﭘﻨﺠﻢ /ﺷﻤﺎره /97ﻓﺮوردﻳﻦ1395
دﻛﺘﺮ ﺑﻬﺮام ﻧﺎدري ﻧﺒﻲ ،دﻛﺘﺮ ﻋﺒﺎس ﺻﺪﻳﻘﻲﻧﮋاد ،دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﺣﻘﻴﻘﻲ و ﻫﻤﻜﺎران داروي ﺿﺪدرد ﻛﻤﻜﻲ)ﻣﻮرﻓﻴﻦ( ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ در دو ﮔﺮوه از
)ﺟﺪول .(2ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﺳﻴﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﺪت درد
آزﻣﻮن Mann-Whitney Uاﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ.
ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻘﻴﺎس VASدر ﻣﻘﺎﻃﻊ زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ، در ﮔﺮوه ﺑﻴﻤﺎران درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ ﺧﻮراﻛﻲ ﺗﻔﺎوت
ﻧﺘﺎﻳﺞ
آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ) P=0/0001و (F=20/7و ﺳﻴﺮ
ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎت دﻣﻮﮔﺮاﻓﻲ ﺑﻴﻤﺎران و
ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﺪت درد ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻘﻴﺎس VASدر ﻣﻘﺎﻃﻊ زﻣﺎﻧﻲ
ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻨﻲ ،وزن ،ﻛﻼس ASAو ﺟﻨﺲ ﺑﻴﻤﺎران در
ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ،در ﮔﺮوه ﺑﻴﻤﺎران درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ
دو ﮔﺮوه درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ و ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ارﺗﺒﺎط آﻣﺎري
ﻧﻴﺰ ﺗﻔﺎوت آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺸﺎن داد ) P=0/0001و (F=27/3
ﻣﻌﻨﻲدار دﻳﺪه ﻧﻤﻲﺷﻮد)) .(P>0/5ﺟﺪول (1
و در ﻫﺮ دو ﮔﺮوه ﺳﻴﺮ ﻛﺎﻫﻨﺪه داﺷﺘﻪاﺳﺖ اﻣﺎ ﺳﻴﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﺪت
و ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ارﺗﺒﺎط آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار ﺑﻴﻦ ﺑﺮوز ﻋﻮارض
درد ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻘﻴﺎس VASدر ﻣﻘﺎﻃﻊ زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮرد
ﺟﺎﻧﺒﻲ درد -ﺗﻬﻮع -اﺳﺘﻔﺮاغ -ﺳﺮﮔﻴﺠﻪ در دو ﮔﺮوه ﺑﻴﻤﺎران
ﺑﺮرﺳﻲ ،در ﺑﻴﻦ دو ﮔﺮوه ﺑﻴﻤﺎران درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ و
درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ﺧﻮراﻛﻲ و ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ ﺧﻮراﻛﻲ دﻳﺪه
ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ﺧﻮراﻛﻲ ﺗﻔﺎوت آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار ﻧﺸﺎن ﻧﺪاد )P=0/22
ﻧﻤﻲﺷﻮد ) P=0/49و P=0/73و P=0/35و(P=0/55
و ) (F=1/5ﺟﺪول ) (3ﻧﻤﻮدار (1
ﺟﺪول .1ﻣﻘﺎﻳﺴﻪي اﻃﻼﻋﺎت دﻣﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ ﺑﻴﻤﺎران در دو ﮔﺮوه درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪﻫﻲ ،ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ و ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻲ درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ
درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ
ﺑﺮآورد آﻣﺎري
ﺟﻤﻊ
ﺳﻦ )ﺳﺎل ( ﻛﻤﺘﺮ از 30
) 13 ( %43/3
) 10 ( %33/3
) 23 ( %38/3
31-40
) 9 ( %30/0
) 5 ( %16/7
) 14 ( %23/3
ﺑﻴﺸﺘﺮ از 40
) 8 ( %26/7
) 15 ( %50/0
) 23 ( %38/3
33/36 ± 9/61
37/3 ± 11/97
35/33 ± 10/94
ﺳﻦ )ﺳﺎل( Mean ±SD
P=0/16
P=0/166
ﺟﻨﺴﻴﺖ ﻣﺮد
) 27 ( %90/0
) 26 ( %86/7
) 53 ( %88/3
زن
) 3 ( %10/0
) 4 ( %13/3
) 7 ( %11/7
) 27 ( %90/0
) 23 ( %76/7
) 50 ( %83/3
) 3 ( %10/0
) 7 ( %23/3
) 10 ( %16/7
P=0/688
ﻛﻼس ASA Class I Class II
P=0/29
ﺟﺪول .2ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺮوز ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ درد -ﺗﻬﻮع -اﺳﺘﻔﺮاغ -ﺳﺮﮔﻴﺠﻪ در دو ﮔﺮوه ﺑﻴﻤﺎران درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ﺧﻮراﻛﻲ و ﭘﺮه ﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ ﺧﻮراﻛﻲ ﺟﻬﺖ ﻛﻨﺘﺮل درد ﺣﺎد ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ ﺟﺮاﺣﻲ ﻓﻴﻜﺴﺎﺳﻴﻮن ﺳﺎق ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﻲ ﭘﺲ ﺟﺮاﺣﻲ درد ﺗﻬﻮع اﺳﺘﻔﺮاغ ﺳﺮﮔﻴﺠﻪ
درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ
درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ ﺗﻌﺪاد)درﺻﺪ(
ﻣﺜﺒﺖ
ﺗﻌﺪاد)درﺻﺪ(
(93/3) 28
(100/0) 30
ﻣﻨﻔﻲ
(6/7) 2
(0/0) 0
ﻣﺜﺒﺖ
(20/0) 6
( 16/7 ) 5
ﻣﻨﻔﻲ
(80/0) 24
(83/3 ) 25
ﻣﺜﺒﺖ
(3/3) 1
(13/3 ) 4
ﻣﻨﻔﻲ
(96/7) 29
( 86/7 ) 26
ﻣﺜﺒﺖ
( 6/7 ) 2
(3/3) 1
ﻣﻨﻔﻲ
(93/3) 28
(96/7) 29
ﺑﺮآورد آﻣﺎري P=0/49 P=0/73 P=0/35 P=0/55
ﺑﻴﻦ درﻳﺎﻓﺖ داروي ﺿﺪدرد ﻛﻤﻜﻲ )ﻣﻮرﻓﻴﻦ( ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ
آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار دﻳﺪه ﺷﺪ ))(P=0/024ﺟﺪول .(3ﺑﻪﻃﻮريﻛﻪ
در دو ﮔﺮوه ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ و ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ﺧﻮراﻛﻲ ﺗﻔﺎوت
در ﮔﺮوه ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ 17ﺑﻴﻤﺎر ﻣﻮرﻓﻴﻦ ورﻳﺪي درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮدﻧﺪ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﮔﻴﻼن /دوره ﺑﻴﺴﺖ و ﭘﻨﺠﻢ /ﺷﻤﺎره /97ﻓﺮوردﻳﻦ 1395
92
ﻣﻘﺎﻳﺴﻪي ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ ﺑﺎ ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ در ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي از درد ﺣﺎد ... در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ در ﮔﺮوه ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ اﻳﻦ ﺗﻌﺪاد 25ﻧﻔﺮ را در ﺑﺮ
ﺑﻴﻤﺎران درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ ﺧﻮراﻛﻲ و ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ﺧﻮراﻛﻲ
ﮔﺮﻓﺖ .وﻟﻲ در ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﻘﺪار ﻣﺮﻓﻴﻦ ﻣﺼﺮﻓﻲ در دو ﮔﺮوه
ﺗﻔﺎوت آﻣﺎري ﻣﻌﻨﻲدار دﻳﺪه ﻧﺸﺪ ).(P=0/15
رﺗﺒﻪ VAS
ﻧﻤﻮدار .1ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪت درد ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻘﻴﺎس VASدر ﻣﻘﺎﻃﻊ زﻣﺎﻧﻲ ﭘﻴﺶ از ﺟﺮاﺣﻲ ،ﭘﻴﺶ از ﺧﺮوج از رﻳﻜﺎوري 6 ،ﺳﺎﻋﺖ و 12ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ در دو ﮔﺮوه ﺑﻴﻤﺎران درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ﺧﻮراﻛﻲ و ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ ﺧﻮراﻛﻲ
ﺟﺪول .3ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻮارد درﻳﺎﻓﺖ ﻣﺮﻓﻴﻦ در دو ﮔﺮوه ﺑﻴﻤﺎران درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ﺧﻮراﻛﻲ و ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ ﺧﻮراﻛﻲ ﺟﻬﺖ ﻛﻨﺘﺮل درد ﺣﺎد ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ ﺟﺮاﺣﻲ ﻓﻴﻜﺴﺎﺳﻴﻮن ﺳﺎق ﮔﺮوه ﻣﺘﻐﻴﺮ
درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ
درﻳﺎﻓﺖﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ
ﺟﻤﻊ
ﺑﺮآورد آﻣﺎري
درﻳﺎﻓﺖ ﻣﺮﻓﻴﻦ داﺷﺘﻨﺪ
(%56/7) 17
( %83/3 ) 25
(%70/0) 42
ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ
(%43/3) 13
(%16/7) 5
(%30/0) 18
1/1 ± 1/36
1/2 ± 0/76
1/15 ± 1/09
ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﺮﻓﻴﻦ درﻳﺎﻓﺘﻲ )ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم(
P=0/024
P=0/15
دو ﺟﻨﺲ ﻣﺮد
1/1 ± 1/44
1/2 ± 0/8
1/15 ± 1/16
P=0/2
زن
1/0 ± 0/0
1/25 ± 0/5
1/14 ± 0/37
P=0/62
ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ VAS 3/1 ± 1/42
3/5 ± 2/02
3/3 ± 1/74
P=0/38
0/83 ± 1/83
1/16 ± 2/29
1/0 ± 2/0
P=0/53
ﭘﻴﺶ از ﺟﺮاﺣﻲ 6ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ
4/56 ± 3/03
6/3 ± 2/29
5/43 ± 2/8
P=٠/015
12ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ
1/9 ± 1/91
ﭘﻴﺶ از ﺧﺮوج از رﻳﻜﺎوري
3/0 ± 2/91
2/46 ± 2/5
P=0/1
ﺑﺤﺚ و ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي
از ﺣﺪ ﻧﻮرونﻫﺎ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ)11و (12در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫـﺪف
ﭘــﺮهﮔﺎﺑــﺎﻟﻴﻦ و ﮔﺎﺑــﺎﭘﻨﺘﻴﻦ آﻧــﺎﻟﻮگ ﮔﺎﻣﺎآﻣﻴﻨﻮﺑﻮﺗﻴﺮﻳــﻚ اﺳــﻴﺪ
ﺑﺮرﺳـﻲ و ﻣﻘﺎﻳﺴــﻪي اﺛــﺮ ﺗـﻚدوز ﺧــﻮراﻛﻲ ﭘــﺮهﮔﺎﺑـﺎﻟﻴﻦ150
) (GABAﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻜـﻲ از ﻛﺎرﺑﺮدﻫـﺎي ﻣﻬـﻢ آﻧﻬـﺎ ﻛﻨﺘـﺮل
ﻣﻴﻠﻲﮔﺮﻣﻲ ﺑﺎ ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ 300ﻣﻴﻠﻲﮔﺮﻣﻲ ،ﺑﺮ ﻛﻨﺘﺮل درد ﺣﺎد ﭘﺲ
دردﻫﺎي ﻧﻮروﭘﺎﺗﻲ اﺳﺖ .ﺳﺎزوﻛﺎر اﺛﺮ آﻧﻬﺎ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﭘﺮهﺳﻴﻨﺎﭘﺘﻴﻚ
از ﺟﺮاﺣﻲ در ﺑﻴﻤﺎران ارﺗﻮﭘﺪي اﻟﻜﺘﻴـﻮ ﻓﻴﻜﺴﺎﺳـﻴﻮن ﺳـﺎق ﺑـﻪ
ﺑﻪ ﻛﺎﻧﺎلﻫﺎي ﻛﻠﺴﻴﻤﻲ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ وﻟﺘﺎژ دﺳﺘﮕﺎه اﻋﺼﺎب ﻣﺮﻛـﺰي
روش ﺑﻲﺣﺴﻲ ﻧﺨﺎﻋﻲ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻴـﺰان درد
اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺛﺮ ﺑﺮ ﻛﺎﻧﺎلﻫﺎي ﻛﻠﺴﻴﻤﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻬﺎر ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺑـﻴﺶ
ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ)در 12ﺳﺎﻋﺖ ارزﻳﺎﺑﻲ( در دو ﮔﺮوه ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ
93
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﮔﻴﻼن /دوره ﺑﻴﺴﺖ و ﭘﻨﺠﻢ /ﺷﻤﺎره /97ﻓﺮوردﻳﻦ1395
دﻛﺘﺮ ﺑﻬﺮام ﻧﺎدري ﻧﺒﻲ ،دﻛﺘﺮ ﻋﺒﺎس ﺻﺪﻳﻘﻲﻧﮋاد ،دﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﺣﻘﻴﻘﻲ و ﻫﻤﻜﺎران و ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ﻛﻤﺎﺑﻴﺶ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻮد و ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﭘﺎﻳﻪ ﻧﻴـﺎز ﺑـﻪ داروي
در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺳﻜﺎت) (21در داﻧﺸﮕﺎه ﻣﺎﺳﺎﭼﻮﺳﺖ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺗﺮﻛﻴﺐ
ﺿــﺪدرد ﭘــﺲ ازﺟﺮاﺣــﻲ)ﻣــﻮرﻓﻴﻦ ورﻳــﺪي( و ﻣﻴــﺎﻧﮕﻴﻦ دوز
150ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ و200ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم ﺳﻠﻜﺴﻴﺐ ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ
ﻣﻮرﻓﻴﻦ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺷﺪه در اﻳﻦ دو ﮔﺮوه ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺑﻮد .اﻣﺎ ﺗﻌﺪاد
ﭘﻴﺶ از ﺟﺮاﺣـﻲ در ﺑﻴﻤـﺎران ﻻﻣﻴﻨﻜﺘـﻮﻣﻲ ﻟﻮﻣﺒـﺎر درد ﭘـﺲاز
ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ داروي ﺿﺪدرد ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ ﻧﻴﺎز داﺷـﺘﻨﺪ در
ﺟﺮاﺣﻲ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ داروﻧﻤﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓـﺖ ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ،ﻣﻴـﺰان
ﮔﺮوه ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ) 17ﻧﻔﺮ( ﻛﻤﺘﺮ از ﮔﺮوه ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ) 25ﻧﻔﺮ( ﺑﻮد.
ﺗﻬﻮع و اﺳﺘﻔﺮاغ در ﮔﺮوه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻤﺘﺮ از ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻮد.
در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪت درد ،ﺗﻬﻮع ،اﺳﺘﻔﺮاغ ،ﺳﺮﮔﻴﺠﻪ و ﻣﻴـﺰان
در ﻛﻞ ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻲﺗـﻮان ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﮔﺮﻓـﺖ ﻛـﻪ
ﻣﻮرﻓﻴﻦ ﻣﺼﺮﻓﻲ در دو ﮔـﺮوه ﭘـﺮهﮔﺎﺑـﺎﻟﻴﻦ و ﮔﺎﺑـﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ﺗﻘﺮﻳﺒـﺎ
ﺗﺠﻮﻳﺰ ﺗـﻚدوز150ﻣﻴﻠـﻲﮔـﺮم ﭘـﺮهﮔﺎﺑـﺎﻟﻴﻦ ﺧـﻮراﻛﻲ ﻳـﺎ 300
ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻮده ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻫﻤﺴﺎن ﻫـﻢﺧـﻮاﻧﻲ دارد.
ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﻴﺶ از اﻋﻤﺎل ﺟﺮاﺣﻲ ارﺗﻮﭘﺪي
ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ازﮔﻨﺴﻴﻞ و ﻫﻤﻜﺎران) (12ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺠﻮﻳﺰ
ﺑﺎ ﺑﻲﺣﺴﻲ ﻧﺨﺎﻋﻲ ﺑﻪﻃﻮر ﻫﻤﺴﺎن ﻣﻮﺟﺐ ﻛـﺎﻫﺶ درد ﭘـﺲ از
ﺗﻚدوز ﺧﻮراﻛﻲ 300ﻣﻴﻠﻲﮔﺮم ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ و 1200ﻣﻴﻠـﻲﮔـﺮم
ﺟﺮاﺣﻲ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ داروي ﻣﺨﺪر ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑـﻪ
ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ در ﺑﻴﻤﺎران ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻻﻣﻴﻨﻜﺘﻮﻣﻲ و دﻳﺴﻜﻜﺘﻮﻣﻲ ﻟﻮﻣﺒـﺎر
ﭘﻴﺮوي از آن ﻋﻮارﺿﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻬﻮع و اﺳﺘﻔﺮاغ ﻧﻴـﺰ ﻛﻤﺘـﺮ اﻳﺠـﺎد
اﻧﺠﺎم ﺷﺪ ﻧﺸﺎن دادهﺷﺪ ﻛـﻪ از دﻳـﺪﮔﺎه ﻧﻴـﺎز ﺑـﻪ ﻣﺨـﺪر و اﺛـﺮ
ﻣﻲﺷﻮد .ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد ﭘﺮﺳﺶﻫﺎﻳﻲ در ﻣـﻮرد ﺗـﺎﺛﻴﺮ ﺗﺠـﻮﻳﺰ
آﻧﺎﻟﮋزي و ﻋﻮارض ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻧﺪارﻧﺪ آﻧﻬﺎ از ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ﺑﺎ دوز
ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺘﻔﺎوت ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ و ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ﺑﺮ درد ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ ﺑﻪ
4ﺑﺮاﺑﺮ ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮدﻧﺪ وﻟﻲ ﻣﺎ ﺑﺎ ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ ﺑـﺎ دوز 2
ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ ﻫﻨﻮز ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮي وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺑﺮاﺑﺮ ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺸﺎﺑﻪ دﺳﺖ ﻳﺎﺑﻴﻢ.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﻴﺖ ﻛﻨﺘﺮل درد ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ ﻣﺎ اﻣﻴﺪوارﻳﻢ اﻳﻦ
در ﻣﻄﺎﻟﻌـــﻪ دﻳﮕـــﺮي وﻳﺸـــﺎل و ﻫﻤﻜـــﺎران ) (19ﺗـــﺎﺛﻴﺮ
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ زﻣﻴﻨﻪﺳﺎز ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت ﻣﺸـﺎﺑﻪ در آﻳﻨـﺪه ﺑـﺎ ﺣﺠـﻢ
ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ 1200ﻣﻴﻠﻲﮔﺮﻣﻲ و ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ 300ﻣﻴﻠﻴﮕﺮم را ﺑـﺮ درد
ﻧﻤﻮﻧﻪي ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد ﺗﺎ اﺛﺮ ﺳﻮﮔﺮاﻳﻲ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺑﺮﺳـﺪ و
ﺣﺎد ﭘﺲ از ﺟﺮاﺣﻲ در اﻋﻤﺎل ﺟﺮاﺣﻲ ﺗﺤﺖ ﺑﻲﺣﺴﻲ ﻧﺨـﺎﻋﻲ
ﻧﻴﺰ اﻧﺠﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺑـﺮ اﻋﻤـﺎل ﺟﺮاﺣـﻲ ﮔﻮﻧـﺎﮔﻮن ﺑـﺎ دوزﻫـﺎي
در 60ﺑﻴﻤﺎر ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻣﺪت ﺑـﻲدردي در
ﻣﺘﻔﺎوت دارو و زﻣﺎنﻫﺎي ﻃﻮﻻﻧﻲﺗﺮي از ﭘﻲﮔﻴﺮي ﻻزم اﺳﺖ ﺗﺎ
ﮔﺮوه ﮔﺎﺑﺎﭘﻨﺘﻴﻦ 8/98ﺳـﺎﻋﺖ و در ﮔـﺮوه ﭘـﺮهﮔﺎﺑـﺎﻟﻴﻦ 14/17
اﻓﺰون ﺑﺮ ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻴﺰان اﺛﺮﺑﺨﺸﻲ دوزﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت ﭘﺮهﮔﺎﺑﺎﻟﻴﻦ و
ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻮده اﺳﺖ ) (P
