There was a problem previewing this document. Retrying... Download. Connect more apps... Try one of the apps below to op
Y¶OYP°EIO °EøP°IA™, ºY™IKøN ¶OPøN KAI ¶EPIBA§§ONTO™ TMHMA °EøP°IA™
ª¤ÙÚ· ÚfiÏ˄˘ ηٿ ¯ıÚÒÓ Î·È ·ÛıÂÓÂÈÒÓ ∏ ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙˆÓ Î·ÏÏÈÂÚÁÔ‡ÌÂÓˆÓ Ê˘ÙÒÓ
∏ÏÂÎÙÚÔÓÈ΋ ŒÎ‰ÔÛË 3/2013 §Â˘ÎˆÛ›·-KY¶PO™
¶∂ƒπ∂Ã√ª∂¡∞ 1. ∂ÈÛ·ÁˆÁ‹…………………………….....………. 1 2. ª¤ÙÚ· Ô˘ ÂÌÔ‰›˙Ô˘Ó ÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÙÔ˘ ·ıÔÁfiÓÔ˘..............................................
3
2.1
º˘ÙÔ˘ÁÂÈÔÓÔÌÈÎfi˜ ¤ÏÂÁ¯Ô˜….......... 3
2.2
ÀÁȤ˜ ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi.......
4
3. ª¤ÙÚ· ηٷÛÙÚÔÊ‹˜ ‹ Ì›ˆÛ˘ ÙÔ˘ ·ıÔÁfiÓÔ˘........................................
5
3.1
∫·ÏÏÈÂÚÁËÙÈο ̤ÙÚ·....................... 5
3.2
ª¤ÙÚ· ‚ÂÏÙ›ˆÛ˘ ÙˆÓ Û˘ÓıËÎÒÓ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜................................ 10
3.3
ª¤ÙÚ· ˘ÁÈÂÈÓ‹˜................................ 13
3.4
µÈÔÏÔÁÈο ̤ÙÚ·.............................. 15
3.5
ªË¯·ÓÈο ̤ÙÚ·.............................. 17
4. ª¤ÙÚ· ‚ÂÏÙ›ˆÛ˘ Ù˘ ·ÓıÂÎÙÈÎfiÙËÙ·˜ ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ................................................ 19 4.1
∞ÓıÂÎÙÈΤ˜ ÔÈÎÈϛ˜ Ê˘ÙÒÓ……...... 19
4.2
∂Ì‚ÔÏÈ·ÛÌfi˜ Ê˘ÙÒÓ…………........... 20
4.3
∫·ÏÏÈÂÚÁËÙÈΤ˜ ÊÚÔÓÙ›‰Â˜.............. 20
°πøƒ°√™ ¶∞ƒ∞™∫∂À∞ §ÂÈÙÔ˘ÚÁfi˜ °ÂˆÚÁ›·˜ ∫Ï¿‰Ô˜ ¶ÚÔÛÙ·Û›·˜ º˘ÙÒÓ Î·È ªÂÏÈÛÛÔÎÔÌ›·˜ ∂È̤ÏÂÈ· ŒÎ‰ÔÛ˘ ∫Ï¿‰Ô˜ °ÂˆÚÁÈÎÒÓ ∂Ê·ÚÌÔÁÒÓ ¢ËÌÔÛÈfiÙËÙ· ∆Ì‹Ì· °ÂˆÚÁ›·˜
°ÏˆÛÛÈ΋ Î·È K·ÏÏÈÙ¯ÓÈ΋ EÈ̤ÏÂÈ· °Ú·ÊÂ›Ô T‡Ô˘ Î·È ¶ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ
ª∂∆ƒ∞ ¶ƒ√§∏æ∏™ ∫∞∆∞ ∂ãƒø¡ ∫∞π ∞™£∂¡∂πø¡
1
∂ÈÛ·ÁˆÁ‹ ∆· ηÏÏÈÂÚÁÔ‡ÌÂÓ· Î·È ¿ÁÚÈ· Ê˘Ù¿ ·Ú¿ÁÔ˘Ó fiÏË ÙËÓ ÙÚÔÊ‹ ·fi ÙËÓ ÔÔ›· ÂÍ·ÚÙÒÓÙ·È ¿ÌÂÛ· ‹ ¤ÌÌÂÛ· Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ Î·È Ù· ˙Ò·. °È· Ó· ‰ÒÛÔ˘Ó fï˜ ÈηÓÔÔÈËÙÈ΋ ·Ú·ÁˆÁ‹ ı· Ú¤ÂÈ Ó· ÂÊԉȿ˙ÔÓÙ·È ·fi ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÙÔ˘˜ Ì ·ÚΛ˜ ÔÛfiÙËÙ˜ ÓÂÚÔ‡ Î·È ıÚÂÙÈÎÒÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ, Ó· Êı¿ÓÂÈ Â·Ú΋˜ ʈÙÈÛÌfi˜ ÛÙ· ʇÏÏ· ÙÔ˘˜ Î·È Ë ıÂÚÌÔÎÚ·Û›· Ó· ·Ú·Ì¤ÓÂÈ Ì¤Û· ÛÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ Ê˘ÛÈÔÏÔÁÈο fiÚÈ·. ∂›Û˘ ÛËÌ·ÓÙÈ΋ Â›Ó·È Î·È Ë ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘˜ ·fi ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ Î·È ·Ûı¤ÓÂȘ ηı’ fiÏË ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ·Ó¿Ù˘Í‹˜ ÙÔ˘˜.
ÿˆÛË TYLCV ÛÙËÓ ÙÔÌ¿Ù· (ËÁ‹: www.apsnet.org)
√È ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ Ô˘ ÚÔηÏÔ‡Ó ·Ûı¤ÓÂȘ ÛÙ· Ê˘Ù¿ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ·ıÔÁfiÓÔ˘˜ ÌÈÎÚÔÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡˜ fiˆ˜ ÈÔ‡˜, ‚·ÎÙ‹ÚÈ·, ̇ÎËÙ˜ ÚˆÙfi˙ˆ· Î·È ÓËÌ·ÙÒ‰ÂȘ. ∂›Û˘ Ù· Ê˘Ù¿ ·ÛıÂÓÔ‡Ó ÏfiÁˆ ¤ÏÏÂȄ˘ ‹ ÂÚ›ÛÛÂÈ·˜ ıÚÂÙÈÎÒÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ, ˘ÁÚ·Û›·˜, ʈÙÈÛÌÔ‡ Î·È ÏfiÁˆ ·ÚÔ˘Û›·˜ ÙÔÍÈÎÒÓ ¯ËÌÈÎÒÓ Ô˘ÛÈÒÓ ÛÙÔÓ ·¤Ú· ‹ ÙÔ ¤‰·ÊÔ˜. ∑ËÌȤ˜ ·ÎfiÌË ·ı·›ÓÔ˘Ó ÏfiÁˆ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÌÔ‡ Ì ¿ÏÏ· Ê˘Ù¿ (˙È˙¿ÓÈ·) Î·È Ê˘ÛÈο ·fi ÙȘ Û˘¯Ó¤˜ ÂÈı¤ÛÂȘ ÂÓÙfïÓ. ∂ÎÙÈÌ¿Ù·È fiÙÈ ÔÈ ·Ûı¤ÓÂȘ, Ù· ¤ÓÙÔÌ· Î·È Ù· ˙È˙¿ÓÈ· ηٷÛÙÚ¤ÊÔ˘Ó ‹ ÌÂÈÒÓÔ˘Ó ÙËÓ ·Ú·ÁˆÁ‹ fiÏˆÓ ÙˆÓ Î·ÏÏÈÂÚÁÂÈÒÓ ·ÁÎÔÛÌ›ˆ˜ ηٿ 31-42% ÙÔÓ ¯ÚfiÓÔ. ™Â ·˘Ù¤˜ Ú¤ÂÈ Ó· ÚÔÛÙÂıÔ‡Ó Î·È ·ÒÏÂȘ Ô˘ ˘Ê›ÛÙ·ÓÙ·È Ù· ÁˆÚÁÈ-
ª∂∆ƒ∞ ¶ƒ√§∏æ∏™ ∫∞∆∞ ∂ãƒø¡ ∫∞π ∞™£∂¡∂πø¡
2
ο ÚÔ˚fiÓÙ· ÌÂÙ¿ ÙË Û˘ÁÎÔÌȉ‹, ‡„Ô˘˜ 6-12%, ÂÓÒ ‰ÂÓ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ·ÒÏÂȘ Ô˘ ÔÊ›ÏÔÓÙ·È Û ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ fiˆ˜ ·ÁÂÙfi˜, ÍËÚ·Û›·, ÏË̇Ú˜ Î.¿. ∫·ıÒ˜ ÏÔÈfiÓ Ô ·ÁÎfiÛÌÈÔ˜ ÏËı˘ÛÌfi˜ Û˘Ó¯›˙ÂÈ Ó· ·˘Í¿ÓÂÙ·È, ÂÓÒ Ë Î·ÏÏÈÂÚÁ‹ÛÈÌË ÁË Î·È ¿ÏÏÔÈ Ê˘ÛÈÎÔ› fiÚÔÈ Û˘Ó¯›˙Ô˘Ó Ó· ÌÂÈÒÓÔÓÙ·È Î·È Î·ıÒ˜ ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Á›ÓÂÙ·È fiÏÔ Î·È ÈÔ ‚‚·ÚË̤ÓÔ, Ë ·Ó¿ÁÎË ÁÈ· ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfi ¤ÏÂÁ¯Ô ÙˆÓ Ê˘ÙÈÎÒÓ Â¯ıÚÒÓ Î·È ·ÛıÂÓÂÈÒÓ Á›ÓÂÙ·È ÔÏÔ¤Ó· Î·È ÈÔ ÂÈÙ·ÎÙÈ΋. ŒÓ· ·fi Ù· ‚·ÛÈο ̤ÙÚ· ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ˘ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ Î·È ·ÛıÂÓÂÈÒÓ ÛÙ· Ê˘Ù¿ Â›Ó·È Ë ¯Ú‹ÛË ÁˆÚÁÈÎÒÓ Ê·ÚÌ¿ÎˆÓ Â›Ù ÁÈ· ·Ôχ̷ÓÛË ÛfiÚˆÓ Î·È Â‰¿ÊÔ˘˜ ›Ù Ì ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÙÔ˘˜ ·Â˘ı›·˜ ÛÙËÓ Î·ÏÏȤÚÁÂÈ· ‹ ·ÎfiÌË Î·È ÌÂÙ·Û˘ÏÏÂÎÙÈο ÛÙ· ÁˆÚÁÈο ÚÔ˚fiÓÙ·. ∏ ¯Ú‹ÛË fï˜ ·˘Ù‹ ÂÎÙfi˜ ÙÔ˘ fiÙÈ ·˘Í¿ÓÂÈ ÙÔ ÎfiÛÙÔ˜ ·Ú·ÁˆÁ‹˜, ÂÈ‚·Ú‡ÓÂÈ Û˘¯Ó¿ Ù· ÙÚfiÊÈÌ· Î·È ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Ì ÙÔÍÈΤ˜ ¯ËÌÈΤ˜ Ô˘Û›Â˜. ŒÚ¢Ó˜ Â‰Ò Î·È ÔÏÏ¿ ¯ÚfiÓÈ· ¤¯Ô˘Ó ÚÔÛ‰ÈÔÚ›ÛÂÈ ¿ÏϘ ÌÂıfi‰Ô˘˜ ÂϤÁ¯Ô˘ ÙˆÓ Ê˘ÙÈÎÒÓ ·ÛıÂÓÂÈÒÓ, ÊÈÏÈΤ˜ ÚÔ˜ ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ, fiˆ˜ Â›Ó·È Ë ¯Ú‹ÛË ·ÓıÂÎÙÈÎÒÓ Ê˘ÙÒÓ, ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÔÚıÒÓ Î·ÏÏÈÂÚÁËÙÈÎÒÓ Ú·ÎÙÈÎÒÓ Î·ıÒ˜ Î·È Ë ¯Ú‹ÛË ‚ÈÔÏÔÁÈÎÒÓ Ô˘ÛÈÒÓ Î·È ÔÚÁ·ÓÈÛÌÒÓ. ™Ùfi¯Ô˜ ÏÔÈfiÓ Ù˘ ÁˆÚÁÈ΋˜ ÂÈÛÙ‹Ì˘, Ù˘ ·ÁÚÔÙÈ΋˜ ÔÏÈÙÈ΋˜ ·ÏÏ¿ Î·È ÙˆÓ ›‰ÈˆÓ ÙˆÓ ÁˆÚÁÒÓ Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È ·ÊÂÓfi˜ ÌÂÓ Ë Ì›ˆÛË ÙˆÓ ·ˆÏÂÈÒÓ ÙÚÔʛ̈Ó, ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘ ‰Â Ë ‚ÂÏÙ›ˆÛË Ù˘ ÔÈfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘˜, Ì ٷ˘Ùfi¯ÚÔÓË ÚÔÛÙ·Û›· Ù˘ ·ÓıÚÒÈÓ˘ ˘Á›·˜ Î·È ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜. ™Ù· Ï·›ÛÈ· ·˘Ù¿ Ë ∂˘Úˆ·˚΋ ŒÓˆÛË, Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ·, ÚÔˆı› ̤ÙÚ· Ô˘ ÛÙfi¯Ô ¤¯Ô˘Ó ÙË Ì›ˆÛË Ù˘ ¯Ú‹Û˘ ÙˆÓ ÁˆÚÁÈÎÒÓ Ê·ÚÌ¿ÎˆÓ ÛÙÔ ÂÏ¿¯ÈÛÙÔ ‰˘Ó·Ùfi. ™ËÌ·ÓÙÈÎfi ‚‹Ì· ÚÔ˜ ÙËÓ Î·Ù‡ı˘ÓÛË ·˘Ù‹ Â›Ó·È Ë ¤ÓÙ·ÍË ÙˆÓ ÁˆÚÁÒÓ Û ¶ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· √ÏÔÎÏËڈ̤Ó˘ ∞ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ˘ ¯ıÚÒÓ Î·È ·ÛıÂÓÂÈÒÓ. ™Â ·˘Ù¿ Ù· ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ‰›ÓÂÙ·È ¤ÌÊ·ÛË ÛÙËÓ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÚÔÏËÙÈÎÒÓ Ì¤ÙÚˆÓ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ˘ÁÈÒÓ Ê˘ÙÒÓ, ÙËÓ ÂÏ¿¯ÈÛÙË ‰˘Ó·Ù‹ ‰È·Ù¿Ú·ÍË ÙÔ˘ ·ÁÚÔ-ÔÈÎÔÛ˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ Î·È ÙËÓ ÂÓı¿ÚÚ˘ÓÛË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ ÙˆÓ Ê˘ÛÈÎÒÓ Ì˯·ÓÈÛÌÒÓ ÂϤÁ¯Ô˘ ÙˆÓ ÂÈ‚Ï·‚ÒÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÒÓ. ™ÙÔ ·ÚfiÓ Ê˘ÏÏ¿‰ÈÔ ÂÚÈÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ÂÓ Û˘ÓÙÔÌ›· ‰È¿ÊÔÚ· ̤ÙÚ· ÚfiÏ˄˘ ¯ıÚÒÓ Î·È ·ÛıÂÓÂÈÒÓ Ô˘ ÛÙfi¯Ô ¤¯Ô˘Ó: l
∆ËÓ ·ÚÂÌfi‰ÈÛË ÂÈÛfi‰Ô˘ ÙˆÓ ·ıÔÁfiÓˆÓ
l
∆ËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ‹ Ì›ˆÛË ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡ ÙˆÓ ·ıÔÁfiÓˆÓ
l
∆Ë ‚ÂÏÙ›ˆÛË Ù˘ ·ÓıÂÎÙÈÎfiÙËÙ·˜ ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ ÛÙ· ·ıÔÁfiÓ·
ª∂∆ƒ∞ ¶ƒ√§∏æ∏™ ∫∞∆∞ ∂ãƒø¡ ∫∞π ∞™£∂¡∂πø¡
3
2. ª¤ÙÚ· Ô˘ ÂÌÔ‰›˙Ô˘Ó ÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÙÔ˘ ·ıÔÁfiÓÔ˘
2.1 º˘ÙÔ¸ÁÂÈÔÓÔÌÈÎfi˜ ¤ÏÂÁ¯Ô˜ √ ΛӉ˘ÓÔ˜ ÂÈÛ·ÁˆÁ‹˜ Ó¤ˆÓ ·ıÔÁfiÓˆÓ Û ÌÈ· ¯ÒÚ· ÏfiÁˆ Î·È Ù˘ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘ ÙÔ˘ ÂÌÔÚ›Ô˘ ·˘Í¿ÓÂÙ·È ÔÏÔ¤Ó· Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ. ŸÙ·Ó ¤Ó· ·ıÔÁfiÓÔ ÌÂÈ Û ÌÈ· ÂÚÈÔ¯‹ fiÔ˘ ̤¯ÚÈ ÙfiÙ ٷ Ê˘Ù¿ ·Ó·Ù‡ÛÛÔÓÙ·Ó ¯ˆÚ›˜ ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘, ÌÔÚ› Ó· ÚÔηϤÛÂÈ Î·Ù·ÛÙÚÔÊÈΤ˜ ÂȉË̛˜. ∞˘Ùfi ÔÊ›ÏÂÙ·È ÛÙÔ fiÙÈ Ù· Ê˘Ù¿ ÏfiÁˆ Ù˘ ·Ô˘Û›·˜ ÙÔ˘ ·ıÔÁfiÓÔ˘ ÛÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ó· ·Ó·Ù‡ÍÔ˘Ó Ì˯·ÓÈÛÌÔ‡˜ ·ÓÔ¯‹˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ·ıÔÁfiÓÔ˘. ∂›Û˘, ‰ÂÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ¿ÏÏÔÈ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙÈÎÔ› ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› ‹ Ê˘ÛÈÎÔ› ¯ıÚÔ› Î·È ¤ÙÛÈ ÙÔ ·ıÔÁfiÓÔ ·ÓÂÓfi¯ÏËÙÔ ÌÔÚ› Ó· ÂÂÎÙ·ı› Û ÌÈ· ÌÂÁ¿ÏË ¤ÎÙ·ÛË Â˘·›ÛıËÙˆÓ Î·È ·ÚÔÛÙ¿ÙÂ˘ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ. °È· ÙÔÓ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi Á›ÓÂÙ·È ¤ÏÂÁ¯Ô˜ ÙˆÓ Ê˘ÙÈÎÒÓ ÚÔ˚fiÓÙˆÓ ÛÙ· ÛËÌ›· ÂÈÛfi‰Ô˘ (.¯. ÏÈÌ¿ÓÈ· Î·È ·ÂÚÔ‰ÚfiÌÈ·), Ô ÏÂÁfiÌÂÓÔ˜ Ê˘ÙÔ˘ÁÂÈÔÓÔÌÈÎfi˜ ¤ÏÂÁ¯Ô˜, Ô˘ ·ÔÛÎÔ› ÛÙËÓ ·ÚÂÌfi‰ÈÛË ÂÈÛfi‰Ô˘ ÂÈ‚Ï·‚ÒÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÒÓ ÛÙË ¯ÒÚ·. √ Ê˘ÙÔ¸ÁÂÈÔÓÔÌÈÎfi˜ ¤ÏÂÁ¯Ô˜ Ú˘ıÌ›˙ÂÙ·È ÛÙ· ÎÚ¿ÙË Ì¤ÏË Ù˘ ∂˘Úˆ·˚΋˜ ŒÓˆÛ˘ Ì ۯÂÙÈ΋ ÓÔÌÔıÂÛ›·, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙȘ ÙÚ›Ù˜ ¯ÒÚ˜ Ì ∂ıÓÈΤ˜ ¡ÔÌÔıÂۛ˜. ¶·ÚfiÏ· ·˘Ù¿ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÂÌÊ·Ó›˜ ‰˘ÛÎÔϛ˜ ÛÙËÓ ÂÍ ÔÏÔÎÏ‹ÚÔ˘ ·ÚÂÌfi‰ÈÛË Ù˘ ÂÈÛ·ÁˆÁ‹˜ ÂÈ‚Ï·‚ÒÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÒÓ, ηıfiÛÔÓ ÌÂÚÈÎÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡˜ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Û ϷÓı¿ÓÔ˘Û· ÌÔÚÊ‹ ‹ Û ÛÙ¿‰ÈÔ Ô˘ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÂÊÈÎÙfi Ó· ·ÓȯÓ¢ı› Ë ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘˜. ∂ÈÚfiÛıÂÙ·, ÔÈ ÂÈıˆڋÛÂȘ ÙˆÓ ÊÔÚÙ›ˆÓ, Û˘Ó‹ıˆ˜ ·˘ÙÒÓ Ô˘ ‰È·ÎÈÓÔ‡ÓÙ·È ÂÓÙfi˜ Ù˘ ∂˘Úˆ·˚΋˜ ŒÓˆÛ˘, Á›ÓÂÙ·È Û ‰ÂÈÁÌ·ÙÔÏËÙÈ΋ ‚¿ÛË ÁÈ· Ó· ÌËÓ ·ÚÂÌÔ‰›˙ÂÙ·È Ë ÂÌÔÚ›·, ÂÓÒ ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÙˆÓ ÂÓÙfiÌˆÓ Ì ÌÂÁ¿ÏË ÙËÙÈ΋ ÈηÓfiÙËÙ· (.¯. ·ÎÚ›‰Â˜) ·˘Ù¿ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÈÛ¤ÏıÔ˘Ó ÛÙË ¯ÒÚ· ·’ ¢ı›·˜, ¯ˆÚ›˜ Ó· ¯ÚÂÈ¿˙ÔÓÙ·È Ì¤Û· ÁÈ· ÙË ÌÂÙ·ÊÔÚ¿ ÙÔ˘˜.
¢ÔÚ˘ÊfiÚÔ˜ Ù˘ ·Ù¿Ù·˜ (ËÁ‹: www.livingwithinsects.wordpress.com)
ª∂∆ƒ∞ ¶ƒ√§∏æ∏™ ∫∞∆∞ ∂ãƒø¡ ∫∞π ∞™£∂¡∂πø¡
4
2.2 ÀÁȤ˜ ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi √È ÛfiÚÔÈ Î·ıÒ˜ Î·È ÙÔ Ê˘ÙÈÎfi ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi, fiˆ˜ ÌÔۯ‡̷ٷ, ˘ÔΛÌÂÓ·, ÎfiÓ‰˘ÏÔÈ ‚ÔÏ‚Ô› Î·È ÚÈ˙ÒÌ·Ù· ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÌÂٷʤÚÔ˘Ó ‰È¿ÊÔÚ· ·ıÔÁfiÓ· ›Ù ÂÛˆÙÂÚÈο ‹ Â͈ÙÂÚÈο ÛÙ· fiÚÁ·Ó¿ ÙÔ˘˜. ∏ ¯Ú‹ÛË ÌÔÏ˘Ṳ̂ÓÔ˘ ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈÎÔ‡ ˘ÏÈÎÔ‡ ·ÔÙÂÏ› ¤Ó· ·fi ÙÔ˘˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ ÌÂÙ¿‰ÔÛ˘ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ Î·È ·ÛıÂÓÂÈÒÓ Û ÌÂÁ¿Ï˜ ·ÔÛÙ¿ÛÂȘ. °È· ÙÔÓ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi ·Ó·Ù‡ÛÛÔÓÙ·È Û fiÏ· Ù· ÎÚ¿ÙË ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ ∂ıÓÈο ¶ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ¶ÈÛÙÔÔ›ËÛ˘ ‚·ÛÈṲ̂ӷ Û ∂ıÓÈΤ˜ ¡ÔÌÔıÂۛ˜ Î·È ¢ÈÂıÓ›˜ ™˘Ìʈӛ˜ Ô˘ ÈÛÙÔÔÈÔ‡Ó fiÙÈ ÙÔ ÈÛÙÔÔÈË̤ÓÔ ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi Â›Ó·È ˘ÁȤ˜ Î·È ··ÏÏ·Á̤ÓÔ ·fi ÂÈ‚Ï·‚›˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡˜. ∆· Ê˘Ù¿ Ô˘ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ˘ÁȤ˜ ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi ·Ó·Ù‡ÛÛÔÓÙ·È Î·Ï‡ÙÂÚ· Î·È ¤¯Ô˘Ó ˘„ËÏfiÙÂÚ˜ ·Ô‰fiÛÂȘ. °È· ÙÔÓ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi ı· Ú¤ÂÈ Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ÈÛÙÔÔÈË̤ÓÔ ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi, ·ÊÔ‡ Ì ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ ‰È·ÛÊ·Ï›˙ÂÙ·È fiÙÈ Ô ·Ú·ÁˆÁfi˜ ÍÂÎÈÓ¿ ÙËÓ ÂÁηٿÛÙ·ÛË Ù˘ Ê˘Ù›·˜ ÙÔ˘ Ì ˘ÁȤ˜ ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi. √È ÛfiÚÔÈ Ú¤ÂÈ Ó· ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ·Ó·ÁÓˆÚÈṲ̂ÓÔ˘˜ Ô›ÎÔ˘˜ ÛÔÚÔ·Ú·ÁˆÁ‹˜ Î·È fiÔ˘ ··ÈÙÂ›Ù·È Ó· Â›Ó·È ÂÈÎ·Ï˘Ì̤ÓÔÈ ·fi ηٿÏÏËÏÔ ÂÓÙÔÌÔÎÙfiÓÔ Î·È Ì˘ÎËÙÔÎÙfiÓÔ. ∂›Û˘ Ù· Ê˘ÙÒÚÈ· ·Ú·ÁˆÁ‹˜ ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈÎÔ‡ ˘ÏÈÎÔ‡ Ú¤ÂÈ Ó· Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó fiÏ· Ù· ··Ú·›ÙËÙ· ̤ÙÚ· ÚÔÛÙ·Û›·˜ ·fi ¯ıÚÔ‡˜ Î·È ·Ûı¤ÓÂȘ (ÂÓÙÔÌÔÛÙÂÁ‹ ‰›ÎÙ˘·, ‰ÈÏ‹ ›ÛÔ‰Ô, Î.¿.).
™‡Á¯ÚÔÓÔ Ê˘ÙÒÚÈÔ Ï·¯·ÓÈÎÒÓ (ËÁ‹: www.headstarnursery.com)
ª∂∆ƒ∞ ¶ƒ√§∏æ∏™ ∫∞∆∞ ∂ãƒø¡ ∫∞π ∞™£∂¡∂πø¡
5
3. ª¤ÙÚ· ηٷÛÙÚÔÊ‹˜ ‹ Ì›ˆÛ˘ ÙÔ˘ ·ıÔÁfiÓÔ˘
3.1 ∫·ÏÏÈÂÚÁËÙÈο ̤ÙÚ· 3.1.1 ∞ÌÂÈ„ÈÛÔÚ¿ ∏ ·ÌÂÈ„ÈÛÔÚ¿ Â›Ó·È ÁˆÚÁÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·, fiÔ˘, ÂÊ·ÚÌfi˙ÂÙ·È Ë Û˘ÛÙËÌ·ÙÈ΋ ÂÓ·ÏÏ·Á‹ ηÏÏÈÂÚÁÂÈÒÓ ÛÙÔ ›‰ÈÔ ¯ˆÚ¿ÊÈ Ì ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ¢·ÈÛıËÛ›· Î·È ·ÓÙÔ¯‹ Û ¯ıÚÔ‡˜ Î·È ·Ûı¤ÓÂȘ, ηχÙÔÓÙ·˜ ÌÈ· ¯ÚÔÓÈ΋ ÂÚ›Ô‰Ô ‰‡Ô, ÙÚÈÒÓ ‹ ÂÚÈÛÛÔÙ¤ÚˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÛÙ· ·ıÔÁfiÓ· ‰¿ÊÔ˘˜ Ô˘ ÚÔÛ‚¿ÏÏÔ˘Ó ¤Ó· ‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ›‰Ë ‹ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ Ê˘ÙÒÓ, ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÂÙ·È ÛËÌ·ÓÙÈ΋ Ì›ˆÛË ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡ ÙÔ˘˜ fiÙ·Ó ÁÈ· ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· Ê˘Ù‡ÔÓÙ·È Â›‰Ë Ê˘ÙÒÓ Ô˘ Â›Ó·È ¿ÓÔÛ· ‹ ‰È·ı¤ÙÔ˘Ó ·ÓÙÔ¯‹ ÛÙÔ˘˜ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˘˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡˜ (.¯. ÛÈÙËÚ¿ ÁÈ· Ì›ˆÛË ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡ ÙÔ˘ ¯Ú˘ÛÔÓËÌ·ÙÒ‰Ë). ™ÙËÓ ·Ô˘Û›· ηٿÏÏËÏÔ˘ ÍÂÓÈÛÙ‹, ÔÈ ÂÈ˙‹ÌÈÔÈ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ› ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÙÚ·ÊÔ‡Ó, Ô‡Ù ӷ ·Ó··Ú·¯ıÔ‡Ó, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡ Ó· Âı·›ÓÂÈ ·fi ·ÛÈÙ›·. ∏ ·ÌÂÈ„ÈÛÔÚ¿ ÂÊ·ÚÌfi˙ÂÙ·È Û˘Ó‹ıˆ˜ ÁÈ· ·ıÔÁfiÓ· ‰¿ÊÔ˘˜, ‰ËÏ·‰‹ ÁÈ· ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡˜ Ô˘ ÂÚÓÔ‡Ó ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ·ÎÏÔ˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘˜ ÛÙÔ ¤‰·ÊÔ˜ Î·È ÚÔÛ‚¿ÏÏÔ˘Ó Û˘Ó‹ıˆ˜ ÙÔ ˘fiÁÂÈÔ ÙÌ‹Ì· ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ. ∏ ·ÌÂÈ„ÈÛÔÚ¿ Û˘Ì‚¿ÏÏÂÈ Â›Û˘ ÛÙËÓ Î·Ù·ÔϤÌËÛË ÌÂÚÈÎÒÓ ÂÓÙfiÌˆÓ Ô˘ ÚÔÛ‚¿ÏÏÔ˘Ó ÌfiÓÔ ÌÈ· ηÏÏȤÚÁÂÈ· Î·È Ô˘ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÌÂÙ·ÎÈÓËıÔ‡Ó Û ÌÂÁ¿Ï˜ ·ÔÛÙ¿ÛÂȘ. ∆¤ÏÔ˜, Ë ·ÌÂÈ„È-
∆ÂÙÚ·ÂÙ‹˜ ·ÌÂÈ„ÈÛÔÚ¿ (ËÁ‹: www.objetoseducacionais2mec.gov.br)
ÛÔÚ¿ ÂÚÈÔÚ›˙ÂÈ ÙËÓ ÂͿψÛË ‰˘ÛÎÔÏÔÂÍfiÓÙˆÙˆÓ ˙È˙·Ó›ˆÓ. 3.1.2 ∞ÁÚ·Ó¿·˘ÛË ∏ ·ÁÚ·Ó¿·˘ÛË Â›Ó·È Â›Û˘ ÁˆÚÁÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·, fiÔ˘, ÙÔ ¤‰·ÊÔ˜ ·Ú·Ì¤ÓÂÈ ÁÈ· ÌÂÁ¿ÏÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ¯ˆÚ›˜ οÔÈ· ηÏÏȤÚÁÂÈ· ÍÂÓÈÛÙ‹. ∆Ô Û‡ÛÙËÌ· ·˘Ùfi ÛÙԯ‡ÂÈ ÛÙË Ì›ˆÛË ÙˆÓ ÏËı˘ÛÌÒÓ ÙˆÓ ÃÚ˘ÛÔÓËÌ·Ù҉˘ ·Ù¿Ù·˜ (ËÁ‹: www.old-padil.gov.au) ·ıÔÁfiÓˆÓ Â‰¿ÊÔ˘˜, ηıfiÛÔÓ ÛÙËÓ ·Ô˘Û›· ÍÂÓÈÛÙ‹ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÙÚ·ÊÔ‡Ó Î·È Ó· ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÔ‡Ó. ∏ ·ÁÚ·Ó¿·˘ÛË ÛÂ Û˘Ó‰˘·ÛÌfi Ì ÙÔ fiÚÁˆÌ· ÙÔ˘ ‰¿ÊÔ˘˜ ÙÔ Î·ÏÔη›ÚÈ fiÔ˘ ÂÎÙ›ıÂÓÙ·È Ù· ·ıÔÁfiÓ·
ª∂∆ƒ∞ ¶ƒ√§∏æ∏™ ∫∞∆∞ ∂ãƒø¡ ∫∞π ∞™£∂¡∂πø¡
6
‰¿ÊÔ˘˜ Û ˘„ËϤ˜ ıÂÚÌÔÎڷۛ˜ Î·È ÛÙËÓ ·Ô˘Û›· ‰·ÊÈ΋˜ ˘ÁÚ·Û›·˜ ÌÔÚ› Ó· ÂÈʤÚÂÈ ÛËÌ·ÓÙÈ΋ Ì›ˆÛË ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡ ÙÔ˘˜. 3.1.3 ∂ÈÏÔÁ‹ ·ÁÚÔÙÂÌ·¯›Ô˘ √ Ù‡Ô˜, ÙÔ ‚¿ıÔ˜, Ë ‰ÔÌ‹ Î·È ÙÔ ÈÛÙÔÚÈÎfi ÙÔ˘ ‰¿ÊÔ˘˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ‡˜ ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ ÛÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ Î·È ÛÙËÓ ÂÓ›Û¯˘ÛË Ù˘ ¿Ì˘Ó¿˜ ÙÔ˘˜ ÛÙ· ‰È¿ÊÔÚ· ·ıÔÁfiÓ·. ∆‡Ô˜ ‰¿ÊÔ˘˜: ∆· ·ÌÌÒ‰Ë-·ÌÌÔËÏÒ‰Ë Â‰¿ÊË Â›Ó·È Î·Ù¿ÏÏËÏ· ÁÈ· ÚÒÈÌË ·Ú·ÁˆÁ‹, ·ÂÚ›˙ÔÓÙ·È Î·Ï¿, Â›Ó·È Â˘Î·Ù¤ÚÁ·ÛÙ·, ÛÙÚ·ÁÁ›˙Ô˘Ó Î·È ˙ÂÛÙ·›ÓÔÓÙ·È ÁÚ‹ÁÔÚ· ÙÔÓ ¯ÂÈÌÒÓ· Î·È ÙËÓ ¿ÓÔÈÍË. ÿÓÔ˘Ó Â‡ÎÔÏ· ÙËÓ ˘ÁÚ·Û›· ÙÔ˘˜ Î·È ··ÈÙÔ‡Ó Û˘¯Ó¤˜ Î·È ÂÏ·ÊÚȤ˜ ÏÈ¿ÓÛÂȘ ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ·Ó¿Ù˘Í˘ Ù˘ ηÏÏȤÚÁÂÈ·˜. µÂÏÙÈÒÓÔÓÙ·È Ì ÙËÓ ÚÔÛı‹ÎË ÔÚÁ·ÓÈ΋˜ Ô˘Û›·˜. ∆· ‚·ÚÈ¿·ÚÁÈÏÏÒ‰Ë Â‰¿ÊË Â›Ó·È ÏÔ‡ÛÈ· Û ıÚÂÙÈο ÛÙÔȯ›·, Û˘ÁÎÚ·ÙÔ‡Ó Î·Ï¿ ÙËÓ ˘ÁÚ·Û›·, Â›Ó·È Î·Ù¿ÏÏËÏ· ÁÈ· fi„È̘ Ê˘Ù‡ÛÂȘ ÁÈ·Ù› Â›Ó·È ‰ÚÔÛÂÚ¿ Î·È ˘ÁÚ¿, ÂÓÒ Ú¤ÂÈ Ó· ·ÔʇÁÂÙ·È
°ÔÓÈÌfiÙËÙ· ‰¿ÊÔ˘˜ (ËÁ‹: www.extension.org)
Ë Î·ÏÏȤÚÁÂÈ¿ ÙÔ˘˜ fiÙ·Ó Â›Ó·È Ôχ ˘ÁÚ¿. µ¿ıÔ˜ ‰¿ÊÔ˘˜: ∆Ô ‚¿ıÔ˜ ÙÔ˘ ‰¿ÊÔ˘˜ ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ·ÔÙÂÏ› ÂÚÈÔÚÈÛÙÈÎfi ·Ú¿ÁÔÓÙ· ÛÙËÓ ÂχıÂÚË ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ ÚÈ˙ÈÎÔ‡ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜. µ·ıÈ¿ ‰¿ÊË ¯ˆÚ›˜ ·‰È·¤Ú·ÛÙ· ÛÙÚÒÌ·Ù· Ú¤ÂÈ Ó· ÂȉÈÒÎÔÓÙ·È ÁÈ· fiÏ· ۯ‰fiÓ Ù· ηÏÏÈÂÚÁÔ‡ÌÂÓ· Ê˘Ù¿. ¢ÔÌ‹ ‰¿ÊÔ˘˜: ∂›Â‰· Î·È Û˘ÓÂÎÙÈο ‰¿ÊË, ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙Ô˘Ó ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ·ÔÛÙÚ¿ÁÁÈÛ˘ Î·È Â˘ÓÔÔ‡Ó ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Â‰·ÊÔÁÂÓÒÓ ·ÛıÂÓÂÈÒÓ. ¢ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡ÓÙ·È Û˘Ó‹ıˆ˜ ÏfiÁˆ Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ˘ ·Ï¿ÙˆÓ Ô˘ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ÙËÓ ˘ÂÚ‚ÔÏÈ΋ ¯Ú‹ÛË ÏÈ·ÛÌ¿ÙˆÓ ‹ ·fi ÙËÓ ¿Ú‰Â˘ÛË Ì ÓÂÚfi ˘„ËÏ‹˜ ·Ï·ÙfiÙËÙ·˜. πÛÙÔÚÈÎfi ‰¿ÊÔ˘˜: ™ÙËÓ ÂÈÏÔÁ‹ ÙÔ˘ ηٿÏÏËÏÔ˘ ·ÁÚÔÙÂÌ·¯›Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· ÏËÊı› ˘fi„Ë ÙÔ ÈÛÙÔÚÈÎfi ÙÔ˘ ‰¿ÊÔ˘˜ fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙËÓ ‡·ÚÍË ÂÓÙfiÌˆÓ Î·È ·ıÔÁfiÓˆÓ Â‰¿ÊÔ˘˜, ‰˘ÛÎÔÏÔÂÍfiÓÙˆÙˆÓ ˙È˙·Ó›ˆÓ Î·È ¿ÏÏˆÓ ·Ú·Û›ÙˆÓ (.¯. ÔÚÔ‚¿Á¯Ë, ÎÔ˘ÛÎÔ‡Ù·). ∞˘Ùfi ÌÔÚ› Ó· ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÙ› Û οÔÈÔ ‚·ıÌfi ·fi ÙËÓ ÂÌÊ¿ÓÈÛË ·Ó¿ÏÔÁˆÓ ˙ËÌÈÒÓ Û ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ˜ Ê˘Ù‡ÛÂȘ. ∂›Û˘, ÚÔÛÔ¯‹ Ú¤ÂÈ Ó· ‰›ÓÂÙ·È ÛÙËÓ ‡·ÚÍË ˘ÔÏÂÈÌÌ¿ÙˆÓ ˙È˙·ÓÈÔÎÙfiÓˆÓ ÛÙÔ ¤‰·ÊÔ˜.
ª∂∆ƒ∞ ¶ƒ√§∏æ∏™ ∫∞∆∞ ∂ãƒø¡ ∫∞π ∞™£∂¡∂πø¡
7
3.1.4 °ÂÈÙÔÓÈΤ˜ Ê˘Ù›˜ ∏ ‡·ÚÍË ÁÂÈÙÔÓÈÎÒÓ Ê˘ÙÂÈÒÓ Ì ÛÔ‚·Ú¤˜ ÚÔÛ‚ÔϤ˜ ·fi ¯ıÚÔ‡˜ Î·È ·Ûı¤ÓÂȘ (ÂÚÔÓfiÛÔÚÔ˜, ÈÒÛÂȘ, Î.¿.) ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÂÛٛ˜ ÌfiÏ˘ÓÛ˘ Î·È ÁÈ· ÙȘ ˘fiÏÔȘ Ê˘Ù›˜ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜. °È· ÙÔÓ ÛÎÔfi ·˘Ùfi ı· Ú¤ÂÈ Ó· Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú·ÁˆÁÔ‡˜ fiÏ· Ù· ··Ú·›ÙËÙ· ̤ÙÚ· Ê˘ÙÔÚÔÛÙ·Û›·˜ fiÛÔ Î·ÈÚfi ‰È·ÙËÚÔ‡Ó ÙȘ Ê˘Ù›˜ ÙÔ˘˜ ·Ú·ÁˆÁÈΤ˜. ∆·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ı· Ú¤ÂÈ Ó· ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÔÓÙ·È ‹ Ó· ηٷÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·È ¤ÁηÈÚ·, Ì ‚·ı‡ fiÚÁˆÌ· Ù· ˘ÔÏ›ÌÌ·Ù· Ù˘ ηÏÏȤÚÁÂÈ·˜. ™Â ·ÓÙ›ıÂÙË ÂÚ›ÙˆÛË, Â›Ó·È ÚÔÙÈÌfiÙÂÚÔ Ë Î·ı˘ÛÙ¤ÚËÛË Ó¤ˆÓ Ê˘Ù‡ÛÂˆÓ ÛÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ ·˘Ù¤˜. 3.1.5 ÃÚfiÓÔ˜ Î·È ‚¿ıÔ˜ ÛÔÚ¿˜/ʇÙ¢Û˘ √ ηٿÏÏËÏÔ˜ ¯ÚfiÓÔ˜ Î·È ÙÔ ‚¿ıÔ˜ ÛÔÚ¿˜/ʇÙ¢Û˘ ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙ÂÈ ÁÚ‹ÁÔÚÔ Î·È ·ÓÂÌfi‰ÈÛÙÔ Ê‡Ùڈ̷, ·ÔÙÚ¤ÔÓÙ·˜ Û ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi ˙ËÌȤ˜ ·fi ·Ûı¤ÓÂȘ ‰¿ÊÔ˘˜ (.¯. Ù‹ÍÂȘ ÛÔÚÔʇوÓ) Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ·ÈÙ›· ·ˆÏÂÈÒÓ ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ÂÁηٿÛÙ·Û˘ ÌÈ·˜ Ê˘Ù›·˜. ∏ ηı˘ÛÙ¤ÚËÛË Ù˘ ‚Ï¿ÛÙËÛ˘ Ô˘ ÌÔÚ› Ó· ÔÊ›ÏÂÙ·È Â›Û˘ ÛÙË ÌÂȈ̤ÓË ˙ˆÙÈÎfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÛfiÚÔ˘ ÙÔÓ Î·ıÈÛÙ¿ ÈÔ Â˘ÚfiÛ‚ÏËÙÔ Û ¯ıÚÔ‡˜ Î·È ·Ûı¤ÓÂȘ. ™Â ÌÂÚÈΤ˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ, ÚÒÈÌË Ê‡Ù¢ÛË ÌÔÚ› Ó· ·ÔÙÚ¤„ÂÈ ÌÈ· ÚÔÛ‚ÔÏ‹ fiˆ˜ ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË Ù˘ ›ˆÛ˘ ÙÔ˘ ΛÙÚÈÓÔ˘ ηÚÔ˘ÏÈ¿ÛÌ·ÙÔ˜ Ù˘ ÓÙÔÌ¿Ù·˜ Î·È Ù˘ ›ˆÛ˘ æ Ù˘ ·Ù¿Ù·˜, ÏfiÁˆ Ù˘ ·Ô˘Û›·˜ ‹ Ù˘ ÌÂȈ̤Ó˘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ ÂÓÙfiÌÔ˘-ÊÔÚ¤·. 3.1.6 ¶ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›· ÙÔ˘ ‰¿ÊÔ˘˜ ∆Ô ¤‰·ÊÔ˜ Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È ÈÛÔ‰ˆÌ¤ÓÔ ÁÈ· ·ÔÊ˘Á‹ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Û˘ÁÎÚ¿ÙËÛ˘ ÓÂÚÔ‡ Î·È Î·Ï¿ „ÈÏÔ¯ˆÌ·ÙÈṲ̂ÓÔ È‰È·›ÙÂÚ· fiÙ·Ó ı· ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ÛÔÚ¿ ÌÈÎÚÒÓ ÛfiÚˆÓ ÁÈ·Ù› ¤ÙÛÈ ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÂÙ·È ÔÌÔÈfiÌÔÚÊË ‚Ï¿ÛÙËÛË. ∂¿Ó ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÔÏ˘ÂÙ‹ ˙È˙¿ÓÈ· ·˘Ù¿ ı· Ú¤ÂÈ Ó· ηٷÔÏÂÌËıÔ‡Ó Ì ·ÌÂÈ„ÈÛÔÚ¿ ‹ ·ÁÚ·Ó¿·˘ÛË. √È Î·ÏÏȤÚÁÂȘ ÙÔ˘ ‰¿ÊÔ˘˜ (fiÚÁˆÌ·, Û‚¿ÚÓÈÛÌ·) Á›ÓÔÓÙ·È fiÙ·Ó ·˘Ùfi ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔÓ ÚÒÁÔ ÙÔ˘, ‰ËÏ·‰‹, fiÙ·Ó È¤˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ ¯ÒÌ· ÛÙÔ ¯¤ÚÈ Ì·˜ ·˘Ùfi «Û¿ÂÈ» ·ÏÏ¿ ̤ÓÂÈ ÛÙËÓ ·Ï¿ÌË. ∏ ‚·ıÈ¿ ηÏÏȤÚÁÂÈ· ÙÔ˘ ‰¿ÊÔ˘˜ ÙÔ ÊıÈÓfiˆÚÔ Û˘ÛÙ‹ÓÂÙ·È Û ›‰·, ̤Û˘ ‹ ‚·ÚÈ¿˜ Û‡ÛÙ·Û˘ ‰¿ÊË Î·È Û ÂÚÈÔ¯¤˜ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ·ÚÎÂÙ¤˜ ‚ÚÔ¯ÔÙÒÛÂȘ ‰ÈfiÙÈ ‚ÂÏÙÈÒÓÂÈ ÙȘ Ê˘ÛÈΤ˜ ÙÔ˘ ȉÈfiÙËÙ˜, ÌÂÈÒÓÂÈ Ù· ¤ÓÙÔÌ· ‰¿ÊÔ˘˜, ‚ÔËı¿ ÛÙËÓ ·ÔÛ‡ÓıÂÛË Ù˘ ÔÚÁ·ÓÈ΋˜ Ô˘Û›·˜ Î·È ¶ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›· ‰¿ÊÔ˘˜ (ËÁ‹: www.aardappelpagma.nl) ‰È¢ÎÔχÓÂÈ ÙËÓ ÂÙÔÈÌ·Û›· ÙÔ˘ ‰¿ÊÔ˘˜ ÙËÓ ¿ÓÔÈÍË.
ª∂∆ƒ∞ ¶ƒ√§∏æ∏™ ∫∞∆∞ ∂ãƒø¡ ∫∞π ∞™£∂¡∂πø¡
8
3.1.7 Õډ¢ÛË Î·ÏÏȤÚÁÂÈ·˜ ∂›Ó·È ÁÓˆÛÙfi fiÙÈ Ë ˘„ËÏ‹ ˘ÁÚ·Û›· ÙÔ˘ ‰¿ÊÔ˘˜ Î·È Ù˘ ·ÙÌfiÛÊ·ÈÚ·˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó Â˘ÓÔ˚Τ˜ Û˘Óı‹Î˜ ·Ó¿Ù˘Í˘ ·ÛıÂÓÂÈÒÓ fiˆ˜ ÔÈ Ù‹ÍÂȘ ÛÔÚ›ˆÓ, ÔÈ Û‹„ÂȘ ÚÈ˙ÒÓ Î·È Ë ·Ó¿Ù˘ÍË ·Ûı¤ÓÂÈÒÓ ÙÔ˘ Ê˘ÏÏÒÌ·ÙÔ˜. ™Â ·˘Ùfi Û˘Ì‚¿ÏÏÔ˘Ó Î·È ÔÈ ˘ÂÚ‚ÔÏÈΤ˜ ·Ú‰Â‡ÛÂȘ, ȉȷ›ÙÂÚ· Ì¿ÏÈÛÙ·, fiÙ·Ó ·˘Ù¤˜ Á›ÓÔÓÙ·È Ì ηٷÈÔÓÈÛÌfi. ∏ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ÛÙ¿Á‰ËÓ ¿Ú‰Â˘Û˘, ÂΛ fiÔ˘ ˘¿Ú¯ÂÈ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ·, ‰È·ÙËÚ› ÙÔ Ê‡Ïψ̷ ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ ÛÙÂÁÓfi, ÌÂÈÒÓÔÓÙ·˜ ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ ÚÔÛ‚ÔÏ‹˜ ·fi ·Ûı¤ÓÂȘ. ŸÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙÔÓ ¯ÚfiÓÔ ÔÙ›ÛÌ·ÙÔ˜, ı· Ú¤ÂÈ Ó· Á›ÓÂÙ·È Û ÒÚ˜ Ô˘ ‰ÂÓ ·Ú·Ù›ÓÂÙ·È Ë ‰È·‚ÚÔ¯‹ ÙÔ˘ Ê˘ÏÏÒÌ·ÙÔ˜ (.¯. ÙÔ Úˆ›) Û ۯ¤ÛË Ì ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· ‰ÚfiÛÔ˘, ÔÌ›¯Ï˘ ‹ ‚ÚÔ¯‹˜. 3.1.8 §›·ÓÛË Î·ÏÏȤÚÁÂÈ·˜ ∏ ıÚ¤„Ë ÂËÚ¿˙ÂÈ ÙÔÓ Ú˘ıÌfi ·Ó¿Ù˘Í˘ Î·È ÙËÓ ÂÙÔÈÌfiÙËÙ· ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÔ˘Ó ÚÔÛ‚ÔϤ˜ ·fi ·ıÔÁfiÓ·. °ÂÓÈο, Ù· Ê˘Ù¿ Ô˘ Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÌÈ· ÈÛÔÚÚÔË̤ÓË Ï›·ÓÛË, ÛÙËÓ ÔÔ›· fiÏ· Ù· ··ÈÙÔ‡ÌÂÓ· ıÚÂÙÈο ÛÙÔȯ›· ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÛÙȘ ÛˆÛÙ¤˜ ·Ó·ÏÔÁ›Â˜, Â›Ó·È ÈÔ Èηӿ Ó· ÚÔÛٷ٤„Ô˘Ó ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ·fi Ӥ˜ ÚÔÛ‚ÔϤ˜ Î·È Ó· ÌÂÈÒÛÔ˘Ó ÙȘ ‹‰Ë ˘¿Ú¯Ô˘Û˜, Û ۯ¤ÛË Ì ٷ Ê˘Ù¿ fiÔ˘ ÂÊԉȿ˙ÔÓÙ·È Ì ¤Ó· ‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ıÚÂÙÈο ÛÙÔȯ›· Û ÔÛfiÙËÙ˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˜ ‹ ÌÈÎÚfiÙÂÚ˜ ·fi ÙËÓ Î·ÓÔÓÈ΋. ŸÌˆ˜ Î·È Ë ÈÛÔÚÚÔË̤ÓË Ï›·ÓÛË ·ÎfiÌË ÌÔÚ› Ó· ¢ÓÔ‹ÛÂÈ ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÌÈ·˜ ·Ûı¤ÓÂÈ·˜, fiÙ·Ó Ë Û˘ÁΤÓÙÚˆÛË fiÏˆÓ ÙˆÓ ıÚÂÙÈÎÒÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ ·˘Í¿ÓÂÙ·È ‹ ÌÂÈÒÓÂÙ·È ¤Ú·Ó ·fi ¤Ó· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ Â‡ÚÔ˜. ∏ ›‰Ú·ÛË ÙÔ˘ ·˙ÒÙÔ˘ Û ۯ¤ÛË Ì ÙȘ ·Ûı¤ÓÂȘ ¤¯ÂÈ ÌÂÏÂÙËı› Ôχ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi Ù· ˘fiÏÔÈ· ıÚÂÙÈο ÛÙÔȯ›·. ¶ÈÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ Ë ÂÚ›ÛÛÂÈ· ·˙ÒÙÔ˘ ÚÔηÏ› ÙËÓ ·Ú·ÁˆÁ‹ Ó¤·˜ ¯˘ÌÒ‰Ô˘˜ ‚Ï¿ÛÙËÛ˘, ·Ú¿Ù·ÛË Ù˘ ‚Ï·ÛÙÈ΋˜ ÂÚÈfi‰Ô˘ Î·È Î·ı˘ÛÙ¤ÚËÛË Ù˘ ˆÚ›Ì·ÓÛ˘. ∞˘Ùfi ¤¯ÂÈ ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· οÓÂÈ Ù· Ê˘Ù¿ ÈÔ Â˘·›ÛıËÙ· ÛÙ· ·ıÔÁfiÓ· Î·È ÛÙ· ¤ÓÙÔÌ· ÁÈ· ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÂÚ›Ô‰Ô. ∞ÓÙÈÛÙÚfiʈ˜, Ê˘Ù¿ Ô˘ ˘ÔʤÚÔ˘Ó ·fi ¤ÏÏÂÈ„Ë ·˙ÒÙÔ˘ Â›Ó·È ÈÔ ·‰‡Ó·Ù·, Ì ÌÂȈ̤ÓË ‚Ï¿ÛÙËÛË Î·È ÚfiˆÚË Á‹Ú·ÓÛË. ∆¤ÙÔÈ· Ê˘Ù¿ Â›Ó·È Â˘·›ÛıËÙ· Û ·ıÔÁfiÓ· Ô˘ ÚÔÛ‚¿ÏÏÔ˘Ó ·‰‡Ó·Ù· Î·È ·ÚÁ¿ ·Ó·Ù˘ÛÛfiÌÂÓ· Ê˘Ù¿. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ˘ÂÚÏ›·ÓÛË ·˙ÒÙÔ˘ ‚ÔËı¿ ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ÛΈڛ·Û˘ Î·È Ù˘ ÛÙ¿¯Ù˘ ÛÙÔ ÛÈÙ¿ÚÈ ÂÓÒ Ë ÌÂȈ̤ÓË ÔÛfiÙËÙ· ·˙ÒÙÔ˘ ÌÔÚ› Ó· ·˘Í‹ÛÂÈ ÙËÓ Â˘·ÈÛıËÛ›· Ù˘ ÓÙÔÌ¿Ù·˜ ÛÙÔ ÊÔ˘˙¿ÚÈÔ, ÙˆÓ ÛÔÏ·Óˆ‰ÒÓ Ê˘ÙÒÓ ÛÙÔÓ ÂÚÔÓfiÛÔÚÔ Î·È ÛÙËÓ ·ÏÙÂÚÓ¿ÚÈ· Î·È ÙˆÓ ÛÔÚÔÊ‡ÙˆÓ ÛÙÔ ‡ıÈÔ. √ ʈÛÊfiÚÔ˜ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ·˘Í¿ÓÂÈ ÙËÓ ·ÓÙÔ¯‹ ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ Â›Ù ‚ÂÏÙÈÒÓÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÈÛÔÚÚÔ›· ÙˆÓ ıÚÂÙÈÎÒÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ ÛÙÔ Ê˘Ùfi, ›Ù ÂÈÙ·¯‡ÓÔÓÙ·˜ ÙËÓ ˆÚÈÌfiÙËÙ· Ù˘ ηÏÏȤÚÁÂÈ·˜ Î·È ÂÈÙÚ¤ÔÓÙ¿˜ Ù˘ Ó· ÍÂʇÁÂÈ ÙËÓ ÚÔÛ‚ÔÏ‹, ·fi ·ıÔÁfiÓ· Ô˘ ÚÔÙÈÌÔ‡Ó Ó·ÚÔ‡˜ ÈÛÙÔ‡˜. ∆Ô Î¿ÏÈÔ Â›Û˘ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ÌÂÈÒÓÂÈ ÙË ÛÔ‚·ÚfiÙËÙ· ·ÚÎÂÙÒÓ ÚÔÛ‚ÔÏÒÓ fiˆ˜ Ô ÂÚÔÓfiÛÔÚÔ˜ Ù˘ ÓÙÔÌ¿Ù·˜, Ë ÛΈڛ·ÛË ÙˆÓ ÛÙÂϯÒÓ
ª∂∆ƒ∞ ¶ƒ√§∏æ∏™ ∫∞∆∞ ∂ãƒø¡ ∫∞π ∞™£∂¡∂πø¡
9
ÛÙÔ ÛÈÙ¿ÚÈ Î.¿. ¤¯ÔÓÙ·˜ ÌÈ· ¿ÌÂÛË Â›‰Ú·ÛË Û ‰È¿ÊÔÚ· ÛÙ¿‰È· ÙÔ˘ ·ıÔÁfiÓÔ˘ Ô˘ ¤¯ÂÈ ÂÁηٷÛÙ·ı› ÛÙÔÓ ÍÂÓÈÛÙ‹ Î·È ÌÈ· ¤ÌÌÂÛË Â›‰Ú·ÛË ÛÙËÓ ÚÔÛ‚ÔÏ‹ ÚÔˆıÒÓÙ·˜ ÙËÓ ÂԇψÛË ÙˆÓ ÏËÁÒÓ. ∆Ô ·Û‚¤ÛÙÈÔ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ÌÂÈÒÓÂÈ ÙË ÛÔ‚·ÚfiÙËÙ· ·ÚÎÂÙÒÓ ·ÛıÂÓÂÈÒÓ Ù˘ Ú›˙·˜ Î·È ÙˆÓ ŒÏÏÂÈ„Ë ·˙ÒÙÔ˘ Û ÛÈÙËÚ¿ (ËÁ‹: www.landresources.mondana.edu) ‚Ï·ÛÙÒÓ fiˆ˜ Ë ÚÈ˙ÔÎÙfiÓÈ·, Ë ÛÎÏËÚˆÙ›ÓÈ·, Ô ‚ÔÙÚ‡Ù˘ Î·È ÙÔ ÊÔ˘˙¿ÚÈÔ ·ÏÏ¿ ·˘Í¿ÓÂÈ ¿ÏϘ fiˆ˜ Ë ·ÎÙÈÓÔ̇ΈÛË Ù˘ ·Ù¿Ù·˜. ªÂ›ˆÛË ÙˆÓ ÂȤ‰ˆÓ ÚÔÛ‚ÔÏÒÓ ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÂÙ·È Î·È Ì ÙËÓ ·‡ÍËÛË Î¿ÔÈˆÓ È¯ÓÔÛÙÔȯ›ˆÓ. ¶.¯. ÙÔ Ì·ÁÁ¿ÓÈÔ ÌÂÈÒÓÂÈ ÙËÓ ÚÔÛ‚ÔÏ‹ ·fi ÂÚÔÓfiÛÔÚÔ Î·È ·ÎÙÈÓÔ̇ΈÛË ÛÙËÓ ·Ù¿Ù· fiˆ˜ Î·È ÙÔ ÌÔÏ˘‚‰·›ÓÈÔ. ÕÏϘ fï˜ ·Ûı¤ÓÂȘ fiˆ˜ ÙÔ ÊÔ˘˙¿ÚÈÔ ÛÙËÓ ÓÙÔÌ¿Ù· ¢ÓÔÔ‡ÓÙ·È Ì ÙËÓ ·‡ÍËÛË ÙÔ˘ Ûȉ‹ÚÔ˘ ‹ Ì·ÁÁ·Ó›Ô˘. ∂›Û˘ Ë ÚÔÛı‹ÎË ˘ÚÈÙ›Ô˘ ÛÙÔ ¤‰·ÊÔ˜ ‹ ÛÙÔ ıÚÂÙÈÎfi ‰È¿Ï˘Ì· ÙˆÓ ıÂÚÌÔÎËÈ·ÎÒÓ Î·ÏÏÈÂÚÁÂÈÒÓ, ÌÂÙ¿ ·fi ÚfiÛÊ·Ù˜ ¤Ú¢Ó˜, Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ÌÂÈÒÓÂÈ ÙȘ ·Ûı¤ÓÂȘ fiˆ˜ ÙË ÛÙ¿¯ÙË Î·È ÙÔ ‡ıÈÔ ÛÙËÓ Î·ÏÏȤÚÁÂÈ· Ù˘ ·ÁÁÔ˘ÚÈ¿˜. 3.1.9 ∫·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ˙È˙·Ó›ˆÓ ∞ÚÎÂÙ¿ ˙È˙¿ÓÈ· ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ËÁ‹ ·ÛıÂÓÂÈÒÓ ÁÈ· Ù· ηÏÏÈÂÚÁÔ‡ÌÂÓ· Ê˘Ù¿. ∂›Û˘ ·ÓÙ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È Û ¯ÒÚÔ Î·È ıÚÂÙÈο ÛÙÔȯ›· ÙËÓ Î·ÏÏȤÚÁÂÈ· ·˘Í¿ÓÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ÙËÓ Â˘·ÈÛıËÛ›· Ù˘ ÛÙ· ·ıÔÁfiÓ·. ∆¤ÏÔ˜ ·˘Í¿ÓÔÓÙ·˜ ÙË Û¯ÂÙÈ΋ ˘ÁÚ·Û›· ÛÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ ˘Ô‚ÔËıÔ‡Ó ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ·ÛıÂÓÂÈÒÓ Û ·˘Ù¿. °È· ÙÔ˘˜ ·Ú·¿Óˆ ÏfiÁÔ˘˜ ı· Ú¤ÂÈ Ù· ˙È˙¿ÓÈ· Ó· ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÔÓÙ·È ¤ÁηÈÚ· ·fi ÙËÓ Î·ÏÏȤÚÁÂÈ· ›Ù Ì ÙË ¯Ú‹ÛË ˙È˙·ÓÈÔÎÙfiÓˆÓ Â›Ù Ì ηٿÏÏËÏ· ÂÚÁ·Ï›· Î·È ÙÔ ¯¤ÚÈ.
∫·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ˙È˙·Ó›ˆÓ (ËÁ‹: www.no-dig-vegetablegarden.com)
ª∂∆ƒ∞ ¶ƒ√§∏æ∏™ ∫∞∆∞ ∂ãƒø¡ ∫∞π ∞™£∂¡∂πø¡
10
3.2 ª¤ÙÚ· ‚ÂÏÙ›ˆÛ˘ ÙˆÓ Û˘ÓıËÎÒÓ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ 3.2.1 £ÂÚÌÔÎÚ·Û›· ∏ ıÂÚÌÔÎÚ·Û›· ÂËÚ¿˙ÂÈ ÙfiÛÔ ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ fiÛÔ Î·È ÙˆÓ ·ÛıÂÓÂÈÒÓ. ™˘¯Ó¿ ıÂÚÌÔÎڷۛ˜ ¢ÓÔ˚Τ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ Û˘Ì›ÙÔ˘Ó Ì ÙȘ ıÂÚÌÔÎڷۛ˜ ·Ó¿Ù˘Í˘ ÙˆÓ ·ÛıÂÓÂÈÒÓ Î·È ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ. ŸÙ·Ó Ë ıÂÚÌÔÎÚ·Û›· Â›Ó·È È‰·ÓÈ΋ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÌÈ·˜ ·Ûı¤ÓÂÈ·˜ Î·È fi¯È ÙfiÛÔ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ Ê˘Ù›·˜, ÚÔηÏ› ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ˙ËÌÈ¿ ÏfiÁˆ ÁÚ‹ÁÔÚ˘ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛ˘ ÙÔ˘ ·ÎÏÔ˘ ˙ˆ‹˜ Ù˘ ·Ûı¤ÓÂÈ·˜ ‹ ÙÔ˘ ÂÓÙfiÌÔ˘. ∞ÓÙÈı¤Ùˆ˜ ıÂÚÌÔÎڷۛ˜ ¢ÓÔ˚Τ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ Ê˘Ù›·˜ ·ÏÏ¿ fi¯È ÙfiÛÔ ÁÈ· ÙËÓ ·Ûı¤ÓÂÈ· ÌÂÈÒÓÔ˘Ó ÙÔÓ Ú˘ıÌfi ÚÔÛ‚ÔÏ‹˜. ∆· ·ıÔÁfiÓ· Î·È ÔÈ Â¯ıÚÔ› ‰È·Ê¤ÚÔ˘Ó ˆ˜ ÚÔ˜ ÙȘ ÚÔÙÈÌ‹ÛÂȘ ÙÔ˘˜ Û ˘„ËϤ˜ ‹ ¯·ÌËϤ˜ ıÂÚÌÔÎڷۛ˜. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ô ÂÚÔÓfiÛÔÚÔ˜ ÚÔηÏ› ˙ËÌȤ˜ ÛÙ· ‡ÎÚ·Ù· Îϛ̷ٷ ÂÓÒ ÛÙ· ˘ÔÙÚÔÈο ÌfiÓÔ ÙÔÓ ¯ÂÈÌÒÓ·, ÏfiÁˆ ÙÔ˘ fiÙÈ ··ÈÙ› Û¯ÂÙÈο ¯·ÌËϤ˜ ıÂÚÌÔÎڷۛ˜. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, Ù· ÊÔ˘˙¿ÚÈ· Î·È ÔÈ ‚·ÎÙËÚȷΤ˜ Û‹„ÂȘ ÛÙ· ÛÔÏ·ÓÒ‰Ë Ê˘Ù¿ ¢ÓÔÔ‡ÓÙ·È ·fi ˘„ËϤ˜ ıÂÚÌÔÎڷۛ˜, ·ÏÏ¿ fiÙ·Ó Ë ıÂÚÌÔÎÚ·Û›· ‰¿ÊÔ˘˜ Â›Ó·È ¿Óˆ ÙˆÓ 30ÆC ·Ó·ÛÙ¤ÏÏÂÙ·È Ë ·Ó¿Ù˘Í‹ ÙÔ˘˜. ∂›Û˘ Ë ıÂÚÌÔÎÚ·Û›· ÂËÚ¿˙ÂÈ ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ÙˆÓ ÛÔÚ›ˆÓ Ô˘ Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ Ô Ì‡ÎËÙ·˜. ™Â ·ıÔÁfiÓ· Î·È Â¯ıÚÔ‡˜ Ô˘ ÚÔηÏÔ‡Ó ÛÔ‚·Ú¤˜ ˙ËÌȤ˜ ÛÙȘ ηÏÏȤÚÁÂȘ, fiˆ˜ Ô ÂÚÔÓfiÛÔÚÔ˜ Ù˘ ·Ù¿Ù·˜, Ô ÂÚÔÓfiÛÔÚÔ˜ ÙˆÓ ·ÌÂÏÈÒÓ Î·È Ë Â˘‰ÂÌ›‰· ÛÙÔ ·Ì¤ÏÈ, ¤¯Ô˘Ó ·Ó·Ù˘¯ı›
‰Ò
ηÈ
·ÚÎÂÙ¿
¯ÚfiÓÈ· Û˘ÛÙ‹Ì·Ù· ÚfiÁÓˆÛ˘ Ô˘ ‚ÔËıÔ‡Ó ÙÔ˘˜ ·Ú·ÁˆÁÔ‡˜ ÌÈ·˜ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˘ ÂÚÈʤÚÂÈ·˜ ÛÙË ÛˆÛÙ‹ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ‹ ÙÔ˘˜.
™Ù·ıÌfi˜ ÚfiÁÓˆÛ˘ ·ÛıÂÓÂÈÒÓ (ËÁ‹: www.toss.de)
3.2.2 ÀÁÚ·Û›· ∏ ˘ÁÚ·Û›· Ô˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È Ì ‰È¿ÊÔÚ˜ ÌÔÚʤ˜ (‚ÚÔ¯‹, ‰ÚfiÛÔ˜, ÔÌ›¯ÏË, Û¯ÂÙÈ΋ ·ÙÌÔÛÊ·ÈÚÈ΋ ˘ÁÚ·Û›·, ÓÂÚfi ¿Ú‰Â˘Û˘) ·›˙ÂÈ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÙË ‚Ï¿ÛÙËÛË ÙˆÓ ÛÔÚ›ˆÓ ÙˆÓ ·ıÔÁfiÓˆÓ, ÛÙË ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘˜ ÚÈÓ ÙË ÚÔÛ‚ÔÏ‹, ÛÙË ‰È·ÛÔÚ¿ ÙˆÓ ·ıÔÁfiÓˆÓ Î·È ÛÙËÓ Â˘·ÈÛıËÛ›· ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ. ∏ Û˘¯ÓfiÙËÙ· ‚ÚÔ¯fiÙˆÛ˘ ·ÏÏ¿ Î·È Ë ‰È¿ÚÎÂÈ¿ Ù˘ ·›˙ÂÈ ÚfiÏÔ ÙfiÛÔ ÛÙËÓ ÂÈÙ˘¯›· Ù˘ ÌfiÏ˘ÓÛ˘ ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ÙˆÓ ÌÔχÓÛˆÓ. ∂¿Ó Ë ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ˘ÁÚ‹˜ ÂÚÈfi‰Ô˘ Â›Ó·È ÌÈÎÚfiÙÂÚË ·fi ¤Ó· ÂÏ¿¯ÈÛÙÔ Ô˘ ··ÈÙÂ›Ù·È ÁÈ· ÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ıÂÚÌÔÎÚ·Û›·, ÙÔ ·ıÔÁfiÓÔ ·ÔÙ˘Á¯¿ÓÂÈ
ª∂∆ƒ∞ ¶ƒ√§∏æ∏™ ∫∞∆∞ ∂ãƒø¡ ∫∞π ∞™£∂¡∂πø¡
11
Ó· ÂÁηٷÛÙ·ı› Î·È ‰ÂÓ ÂΉËÏÒÓÂÙ·È Ë ·Ûı¤ÓÂÈ·. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ë ·ÔÊ˘Á‹ ¿Ú‰Â˘Û˘ Ì ηٷÈÔÓÈÛÌfi ηıÒ˜ Î·È Ë Ú‡ıÌÈÛË Ù˘ ıÂÚÌÔÎÚ·Û›·˜ ÛÙÔ ıÂÚÌÔ΋ÈÔ ÌÂÈÒÓÔ˘Ó ÙËÓ ˘ÁÚ·Û›· ÛÙÔ Ê‡Ïψ̷ ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ Î·È Û˘ÓÂÒ˜ ÙȘ ÌÔχÓÛÂȘ. ∂›Û˘ Ô ÂÚÔÓfiÛÔÚÔ˜ Ù˘ ·Ù¿Ù·˜, ·Ó Î·È ··ÈÙ› ÌÈ· ÂÏ¿¯ÈÛÙË ÂÚ›Ô‰Ô ‰È·‚ÚÔ¯‹˜ ÙˆÓ Ê‡ÏÏˆÓ ÁÈ· Ó· ÂÏ¢ıÂÚÒÛÂÈ ÛfiÚÈ·, Ë ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ·Ûı¤ÓÂÈ·˜ ÛÙ·Ì·Ù¿ fiÙ·Ó ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ˙ÂÛÙfi˜ ÍËÚfi˜ ηÈÚfi˜, ÂÓÒ Ë ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ̇ÎËÙ· ·ӤگÂÙ·È fiÙ·Ó Â·Ó¤ÚıÔ˘Ó ˘ÁÚ¤˜ Û˘Óı‹Î˜. √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ Ì‡ÎËÙ˜ Î·È ‚·ÎÙ‹ÚÈ· ··ÈÙÔ‡Ó ÛÙÚÒÛË ÓÂÚÔ‡ ÛÙËÓ ÂÈÊ¿ÓÂÈ· ÙˆÓ Ê˘ÙÈÎÒÓ ÈÛÙÒÓ ÁÈ· Ó· ÚÔÛ‚¿ÏÏÔ˘Ó ÂÈÙ˘¯Ò˜ Ù· ̤ÚË ÙÔ˘ Ê˘ÙÔ‡ ¿Óˆ ‹ οو ·fi ÙÔ ¤‰·ÊÔ˜. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, ÔÚÈṲ̂ÓÔÈ ¿ÏÏÔÈ Ì‡ÎËÙ˜ (.¯. ˆ›‰ÈÔ/ÛÙ¿¯ÙË) ‚Ï·ÛÙ·›ÓÔ˘Ó ¯ˆÚ›˜ Ó· ··ÈÙÂ›Ù·È ‰È·‚ÚÔ¯‹ ÙÔ˘ Ê˘ÏÏÒÌ·ÙÔ˜, ·ÚfiÏÔ Ô˘ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿Ù˘Í‹ ÙÔ˘˜ ··ÈÙÔ‡ÓÙ·È ˘„ËϤ˜ ·ÙÌÔÛÊ·ÈÚÈΤ˜ ˘Áڷۛ˜. √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ‚·ÎÙËÚȷΤ˜ ·Ûı¤ÓÂȘ ¢ÓÔÔ‡ÓÙ·È ·fi ˘„ËÏ‹ ‰·ÊÈ΋ ˘ÁÚ·Û›· ‹ ˘„ËÏ‹ Û¯ÂÙÈ΋ ˘ÁÚ·Û›· ÛÙËÓ ·ÙÌfiÛÊ·ÈÚ·. ¢È·Û›ÚÔÓÙ·È Ì ÙÔ ÈÙÛ›ÏÈÛÌ· Ù˘ ‚ÚÔ¯‹˜, ÙÔ ·ÓÂÌfi‚ÚÔ¯Ô ‹ Ì ÙÔ ÓÂÚfi ÙÔ˘ ‰¿ÊÔ˘˜. ∂ÈÛ¤Ú¯ÔÓÙ·È ÛÙÔ˘˜ Ê˘ÙÈÎÔ‡˜ ÈÛÙÔ‡˜ ·fi ÏËÁ¤˜ ‹ Ê˘ÛÈο ·ÓÔ›ÁÌ·Ù·. ∂›Û˘ ̤۷ ÛÙÔ˘˜ ÈÛÙÔ‡˜ ÔÏÏ·Ï·ÛÈ¿˙ÔÓÙ·È ÁÚËÁÔÚfiÙÂÚ· Î·È Â›Ó·È ÈÔ ‰Ú·ÛÙ‹ÚÈ· Û ˘ÁÚfi ηÈÚfi Ô ÔÔ›Ô˜ ÂȉÂÈÓÒÓÂÈ ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË. 3.2.3 ºˆ˜ ∏ ›‰Ú·ÛË ÙÔ˘ ʈÙfi˜ Â›Ó·È ÂÚÈÔÚÈṲ̂ÓË ÛÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ·ÛıÂÓÂÈÒÓ, Û ۯ¤ÛË Ì ÙË ıÂÚÌÔÎÚ·Û›· Î·È ÙËÓ ˘ÁÚ·Û›·. ∂ȉڿ ΢ڛˆ˜ ÛÙËÓ ·Ú·ÁˆÁ‹ ¢·›ÛıËÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ ÏfiÁˆ ÌÂȈ̤Ó˘ ¤ÓÙ·Û˘ ʈÙÈÛÌÔ‡ fiˆ˜ ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÛÙ· Ì·ÚÔ‡ÏÈ· Î·È ÙȘ ™‡Á¯ÚÔÓÔ ıÂÚÌÔ΋ÈÔ (ËÁ‹: ÓÙÔÌ¿Ù˜ ·fi ÙÔÓ ‚ÔÙÚ‡ÙË ‹ ÛÙȘ www.gothicarchgreenhoyses.com) ÓÙÔÌ¿Ù˜ ·fi ÙÔ ÊÔ˘˙¿ÚÈÔ. ∂›Û˘, Ë ÌÂȈ̤ÓË ¤ÓÙ·ÛË ÊˆÙfi˜, ÁÂÓÈο ·˘Í¿ÓÂÈ ÙËÓ Â˘·ÈÛıËÛ›· ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ ÛÙȘ ÚÔÛ‚ÔϤ˜ ·fi ÈÒÛÂȘ ·Ó Î·È Ë ÂÌÊ¿ÓÈÛË Û˘ÌÙˆÌ¿ÙˆÓ ÌÔÚ› Ó· ÌÂÈÒÓÂÙ·È ÁÈ· ÌÂÚÈΤ˜ ·Ûı¤ÓÂȘ. ∏ Ú‡ıÌÈÛË Ù˘ ıÂÚÌÔÎÚ·Û›·˜, Ù˘ Û¯ÂÙÈ΋˜ ˘ÁÚ·Û›·˜ Î·È ÙÔ˘ ʈÙÈÛÌÔ‡ Â›Ó·È ÂÊÈÎÙ‹ ÛÙȘ ıÂÚÌÔÎËȷΤ˜ ηÏÏȤÚÁÂȘ ÛÙȘ Ôԛ˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Û˘ÛÙ‹Ì·Ù· Ú‡ıÌÈÛ˘ ÙˆÓ Û˘ÓıËÎÒÓ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜. 3.2.4 ∞ÂÚÈÛÌfi˜ Ê˘ÙÒÓ ªÂ ÙÔÓ Î·Ïfi ·ÂÚÈÛÌfi ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ ·ÔʇÁÂÙ·È Ë ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ˘„ËÏ‹˜ Û¯ÂÙÈ΋˜ ˘ÁÚ·Û›·˜ ÛÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ Ô˘ ¢ÓÔ› ÙËÓ ÂΉ‹ÏˆÛË Î·È ÙËÓ ·Ú·¤Ú·
ª∂∆ƒ∞ ¶ƒ√§∏æ∏™ ∫∞∆∞ ∂ãƒø¡ ∫∞π ∞™£∂¡∂πø¡
12
ÂͿψÛË ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ ·ÛıÂÓÂÈÒÓ fiˆ˜ ÔÈ ÛΈÚÈ¿ÛÂȘ Î·È Ë ÛÙ¿¯ÙË ÛÙ· ÛÈÙËÚ¿, ÔÈ Ù‹ÍÂȘ ÛÔÚ›ˆÓ, ÙÔ ÏÂοÓÈÔ Î·È Ë Î·ÓÈ¿ ÛÙȘ ÂÏȤ˜, Ô ÂÚÔÓfiÛÔÚÔ˜ Î·È Ô ‚ÔÙÚ‡Ù˘ ÛÙ· Ï·¯·ÓÈο, Î.¿. √ ·ÂÚÈÛÌfi˜ ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÂÙ·È ÌÂ Û˘ÛÙ‹Ì·Ù· ÂÍ·ÂÚÈÛÌÔ‡ Î·È ‰ÚÔÛÈÌÔ‡ Û ıÂÚÌÔÎËȷΤ˜ ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ, ÙËÓ Î·Ù¿ÏÏËÏË ˘ÎÓfiÙËÙ· Î·È Î·Ù‡ı˘ÓÛË (ÚÔÛ·Ó·ÙÔÏÈÛÌfi˜) ÙˆÓ ÁÚ·ÌÌÒÓ ÛÔÚ¿˜/ʇÙ¢Û˘, ÙÔ ÎÏ¿‰ÂÌ·, ÙË ˙È˙·ÓÈÔÎÙÔÓ›·, Î.¿. 3.2.5 ∞ÔÛÙÚ¿ÁÁÈÛË ÙÔ˘ ‰¿ÊÔ˘˜ ∏ ÈηÓÔÔÈËÙÈ΋ ·ÔÛÙÚ¿ÁÁÈÛË ÙÔ˘ ‰¿ÊÔ˘˜ ÌÂÈÒÓÂÈ ÙÔÓ ÏËı˘ÛÌfi Î·È ÙË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ ·ıÔÁfiÓˆÓ. ŸÙ·Ó Ë Â‰·ÊÈ΋ ˘ÁÚ·Û›· Â›Ó·È Ôχ ˘„ËÏ‹ Î·È È‰È·›ÙÂÚ· ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ÛËÌÂ›Ô ÎÔÚÂÛÌÔ‡, ‚ÔËı¿ ÛÙÔÓ ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÌfi Î·È ÛÙËÓ ·‡ÍËÛË Ù˘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜ ÙˆÓ ·ıÔÁfiÓˆÓ. ∂›Û˘, Ë ˘ÂÚ‚ÔÏÈ΋ ˘ÁÚ·Û›· ÙÔ˘ ‰¿ÊÔ˘˜ ÌÂÈÒÓÂÈ ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÙÔ˘ Ê˘ÙÔ‡ Ó· ·Ì˘Óı› ÏfiÁˆ ÌÂȈ̤Ó˘ ‰È·ıÂÛÈÌfiÙËÙ·˜ Ô͢ÁfiÓÔ˘ Î·È ÌÂȈ̤Ó˘ ıÂÚÌÔÎÚ·Û›·˜ ÛÙÔ ÚÈ˙ÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·. ∏ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ·Ó·ÂÚfi‚ÈˆÓ Û˘ÓıËÎÒÓ, ÂÓı·ÚÚ‡ÓÂÈ Â›Û˘, ÙË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ·ÚÎÂÙÒÓ Û·ÚÔÊ˘ÙÈÎÒÓ Î·È ‰Â˘ÙÂÚÔÁÂÓÒÓ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÒÓ Ô˘ ÚÔηÏÔ‡Ó ÚfiÛıÂÙË ˙ËÌÈ¿ ÛÙÔ ÚÈ˙ÈÎfi Û‡ÛÙËÌ·. ¶ÔÏÏ¿ fï˜ ·ıÔÁfiÓ·, fiˆ˜ Ë Ê˘ÙfiÊıÔÚ·, Ë ÚÈ˙ÔÎÙfiÓÈ·, Ë ÛÎÏËÚˆÙ›ÓÈ·, ÔÚÈṲ̂ӷ ‚·ÎÙ‹ÚÈ· Î·È ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ÓËÌ·ÙÒ‰ÂȘ ÚÔηÏÔ‡Ó Û˘Ó‹ıˆ˜ ÛÔ‚·Ú¤˜ ˙ËÌȤ˜ ÛÙ· Ê˘Ù¿ fiÙ·Ó ÙÔ ¤‰·ÊÔ˜ ¤¯ÂÈ ÌÂÓ ˘ÁÚ·Û›· ·ÏÏ¿ fi¯È ˘ÂÚ‚ÔÏÈ΋. À¿Ú¯Ô˘Ó Î·È Î¿ÔȘ ·Ûı¤ÓÂȘ fiˆ˜ ÊÔ˘˙¿ÚÈ·, ·ÎÙÈÓÔ̇ΈÛË Î.¿. Ô˘ ÚÔηÏÔ‡Ó ÛÔ‚·ÚfiÙÂÚ˜ ˙ËÌȤ˜ Û ÍËÚfiÙÂÚ· ‰¿ÊË, ȉȷ›ÙÂÚ· fiÙ·Ó Ù· Ê˘Ù¿ Â›Ó·È Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ˘fi ÛÙÚ˜ ÏfiÁˆ ¤ÏÏÂȄ˘ ÓÂÚÔ‡. µÂÏÙ›ˆÛË Ù˘ ·ÔÛÙÚ¿ÁÁÈÛ˘ ÙÔ˘ ‰¿ÊÔ˘˜ ÂÈÙ˘Á¯¿ÓÂÙ·È ‚ÂÏÙÈÒÓÔÓÙ·˜ ÙË ‰ÔÌ‹ ÙÔ˘ ‰¿ÊÔ˘˜, Ì ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ·ÌÂÈ„ÈÛÔÚ¿˜, ¯ÏˆÚ¿˜ Ï›·ÓÛ˘, ¯Ú‹ÛË Â‰·ÊÔ‚ÂÏÙȈÙÈÎÒÓ ˘ÏÈÎÒÓ (¿ÌÌÔ˜, Á‡„Ô˜, Î.¿.) ηıÒ˜ ›Û˘ Ì ‚·ı‡ fiÚÁˆÌ· Û¿˙ÔÓÙ·˜ Ù˘¯fiÓ ·‰È·¤Ú·ÛÙÔ ÛÙÚÒÌ· Ô˘ ¤¯ÂÈ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁËı› Î·È Ì ʇÙ¢ÛË ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ Û ˘ÂÚ˘„ˆÌ¤ÓÔ˘˜ ¿ÁÎÔ˘˜ (Û·Ì¿ÚÈ·). 3.2.6 p∏ ‰¿ÊÔ˘˜ ∆Ô p∏ ÙÔ˘ ‰¿ÊÔ˘˜ Â›Ó·È ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÛÙËÓ ÂÌÊ¿ÓÈÛË Î·È ÛÔ‚·ÚfiÙËÙ· οÔÈˆÓ ·ÛıÂÓÂÈÒÓ. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÛÙËÓ ·Ù¿Ù· Ë ·ÎÙÈÓÔ̇ΈÛË (common scab) Â›Ó·È ÛÔ‚·Ú‹ ·Ûı¤ÓÂÈ· Û p∏ 5,2-8,0 ‹ ˘„ËÏfiÙÂÚ· ÂÓÒ ÌÂÈÒÓÂÙ·È ·fiÙÔÌ· Û p∏
