1. Komputerowe wspomaganie zarządzania produkcją i usługami prof. PŁ dr hab
. inż. Andrzej Szymonik www.gen-prof.pl. Łódź 2013 ...
Aspekty humanizacyjne zarządzania produkcją i usługami prof. PŁ dr hab. inż. A. Szymonik www.gen-prof.pl Łódź 2016/2017
Humanizacja: „podejmowanie działań mających na celu ograniczanie i eliminowanie negatywnego wpływu pracy na człowieka” i „wdrażanie rozwiązań przyczyniających się do dostosowania pracy do możliwości psychofizycznych człowieka poprzez oddziaływanie na elementy środowiska pracy”.
Zjawiska dehumanizujące pracę:
stres; dezorientacja;
cd. zjawiska dehumanizujące pracę:
nadmiar obowiązków; alienacja; frustracja;
cd. zjawiska dehumanizujące pracę: praca monotonna – jednorodność przebiegu zjawisk w otoczeniu i jednorodność samej pracy. (wskaźnikiem stopnia monotonności pracy jest liczba powtórzeń w tej samej jednostce czasu)
Stres def.: Bodziec wywołujący określony stan emocjonalny
Reakcja organizmu na stawiane mu wymagania (fizjologiczny)
Relacje między jednostką a otoczeniem (psychologiczny)
Stresory w organizacji są związane z: • relacjami interpersonalnymi; • pełnieniem funkcji; • rozwojem zawodowym; • sposobem wykonywanej pracy; • złymi warunkami w pracy; • funkcjonowaniem jednostki jako elementu organizacji.
Psychosomatyczne uwarunkowania odporności na stres: • • • • • • •
aktualny stan zdrowia; cechy układu nerwowego; aktualny stan emocjonalny; aktualny stan potrzeb; nawyki, wiedza; znajomość sytuacji; celowa aktywność.
Metody humanizujące pracę:
rotacja pracy; rozszerzanie pracy - wzbogacanie pracy; elastyczny czas pracy;
cd. metody humanizujące pracę: • niepełny wymiar czasu pracy; • job-sharing - umożliwia wykonywanie danej pracy przez kilka osób, którą wcześniej wykonywała jedna osoba;
cd. metody humanizujące pracę: praca powinna być zorganizowana w taki sposób, aby pracownik wykonując swoje zadania uczył się czegoś nowego, zwiększał swoje umiejętności i w ten sposób pobudzał zdolność do uczenia się i przyswajania;
cd. metody humanizujące pracę:
działalność zawodowa powinna prowadzić do aktywizowania zdolności robotnika; pojedyncze zadania powinny być zestawione w sposób przemyślany i umożliwiać zsynchronizowanie jej wykonywania z własnym rytmem pracy;
cd. metody humanizujące pracę: każda praca powinna stawiać takie wymogi, jak staranność i zręczność; każda działalność powinna stanowić widoczny układ w tworzeniu produktów lub ich elementów; z każdą pracą powinna się łączyć nadzieja na przyszły wzrost dochodów, poszerzenie wiedzy oraz możliwości rozwoju i awansu;
cd. metody humanizujące pracę: każdy potrzebuje minimum przestrzeni dla własnych decyzji, musi także mieć możliwość kontrolowania wyników własnej pracy; ponadto pragnie uczestniczyć w całości jakości nowej pracy;
cd. metody humanizujące pracę: praca powinna być tak zorganizowana, by zadania zazębiały się, by zapewniała zmianę stanowisk pracy, kontakty społeczne;
cd. metody humanizujące pracę: wykonywanie możliwie całego produktu; włączenie czynności przygotowawczych i kontrolnych do zadań pracownika; informowanie o wynikach;
cd. metody humanizujące pracę: wprowadzenie między kolejnymi stanowiskami stosunków klient-dostawca; autonomia w zakresie sposobu wykonywania zadań; wprowadzenie nowego stylu kierowania.
cd. metody humanizujące pracę: • system motywacyjny: premie finansowe; dodatkowe świadczenia (samochód służbowy, elastyczne godziny pracy, żłobek zakładowy, dodatkowe świadczenie emerytalne, wyposażenie biura), wyróżnienie (ceremonie wręczania nagród, medali, , artykuły w biuletynach, wczasy, nagrody pieniężne).
Skutki dehumanizacji:
spadek lub niski poziom wydajności pracy; niski poziom jakości efektów pracy; wysoka absencja; wysoka fluktuacja kadry; niski poziom motywacji do pracy; wzrost ilości wypadków oraz uszkodzeń maszyn i urządzeń.
Skutki informatyzacji - pozytywne: • • • • •
zmniejszenie kosztów projektowania 15-20%; skrócenie cyklu produkcyjnego 30-60%; podwyższenie jakości 20-50%; spadek zapasów 30-60%; redukcja kosztów osobowych 5-20%.
• • • •
Skutki informatyzacji negatywne:
izolacja (człowiek – maszyna – przestrzeń); afiliacja; brak porównań społecznych; przeciążenie informacyjne (czasu, złożoności zadania, stanu psychofizycznego człowieka);
Skutki przeciążenia informacyjnego: • • • • •
nieprzetworzenie informacji; zła reakcja; zwlekanie z odpowiedzią; filtrowanie tylko wygodnej informacji; rezygnacja, czyli przerwanie działania.
Metody diagnozowania:
obserwacja; wywiad; ankiety (kwestionariusza); analizy dokumentacji.
Kompleksowe badania nad dehumanizacja - przykład: 1. Płaszczyzna przebiegu pracy zakresy: treść pracy; organizacja czasu pracy.
Kompleksowe badania nad dehumanizacja - przykład: 2. Organizacja przebiegu pracy płaszczyzna społecznego środowiska pracy zakresy: styl kierowania i techniki zarządzania; partycypacja; system awansowania; klimat organizacyjny; kultura organizacyjna.
cd. Kompleksowe badania nad dehumanizacja - wariant: 3. Płaszczyzna materialnego środowiska pracy - zakresy: fizyczne środowisko pracy; przestrzeń pracy i wyposażenie.
cd. Kompleksowe badania nad dehumanizacja - wariant: 4. Płaszczyzna możliwości człowieka zakresy: umiejętności; potrzeby; cechy psychofizjologiczne.
Diagnozowanie zjawiska dehumanizacji: 1) porównanie stanu faktyczny z wzorcowym; 2) ustalenie rozbieżności między stanem faktycznym a wzorcowym świadczące o występowaniu zjawiska dehumanizacji organizacji pracy;
Diagnozowanie zjawiska dehumanizacji: 3) ustalenie przyczyny dehumanizacji organizacji pracy; 4) ustalenia diagnostyczne stanowiące podstawę określenia sposobów humanizacji organizacji pracy.
Dziękuję za uwagę
30