Pendidikanakeusahawanan dalam kalangan pelajar: Perspektif dan ...

dalamkalanganpelajar:Perspektif Pendidikanakeusahawanan dancabaran ýý

1 ýJC) rl / .ý P%lý,L cJ yý

Bersama Mohd Yusof Abdullah, Baharom Mohamad, Shukri Zain, Muhamad

SuhaimiTaatdan RosleeTalip

(EUSAHAWANAN bidang kerjaya merupakan

I

yang sangatpenting di (negaraini. Kerajaan bermatlamat menjadikan bidang keusahawanan terutamanyasektor industri kecil dan sederhanasebägaipenyumbang utama peluangpekerjaan baru, ý an seterusnyamembantu perkembanganekonomi negara pada abadke-21.Pelbagaiusaha telah dijalankan bagi mencapai matlamat tersebut. Antaranya ialah usaha-usahakhusus yang dilakukan oleh Kementerian Pembangunan Usahawan,Kementerian Pertanian, Kementerian Belia dan Sukan dan Kementerian Pendidikan. I Usahamembudayakan keusahawanandalam kalangan pelajar juga telah dilakukan pleh Kementerian Pendidikan di peringkat sekolah. Budaya keusahawananmula disemai beawalsekolahrendah dengan memperkenalkanunsur-unsur keusahawanandalam mata pelajaranMatematik. Pembudayaan keusahawananterasditerapkan di sekolahmenengahrendah pidup elalui mata pelajaranKemahiran Bersepadubermula tahun 1991.Usahamembudayakan keusahawananditeruskan di

.ý....sekolahmenenganatas permgkat apabilapelajar diberi peluang memilih untuk mengikuti pendidikan perdagangandan keusahawananmelalui mata pelajaranelektif vokasional dan teknologi (Kumpulan II).

Matlamatpendidikan

keusahawanansekolahialah untuk membentuk pelajar sebagaipencipta kerja yang berpotensi dan bukan sebagaipencari kerja. Telah banyak dilaporkan bahawakeputusan untuk menubuhkan sesuatuperniagaan adalahberasaskanpemahaman seseorangterhadap aktiviti keusahawanan.Bekerja sendiri dan memiliki perniagaanadalah satu opsyenyang realistik untuk pelajar yang mempunyai kemahiran vokasional dan teknikal (Kent 1990). Malangnya, kebanyakan orang tidäk melihat keusahawanan sebagaisatu alternatif kerjaya yang wajar diceburi. Kajian yang dibuat di negara barat telah membuktikan bahawa pendidikan keusahawanan adalahberkait den4a4kWpütusan untuk ntemulakan`ýan atau tidak. Kajian juga tpläh menunjukkan pengalaman, potensi, ciri keusahawanan,sikap, hobi, persepsikeusahawanan kendiri dan idea peniagaanadalah pengaruh yang kuat terhadap aspirasikeusahawanan.Scott et at. (1988) mengenalpasti faktor yang mempengaruhi aspirasi keusahawanan.Faktor yang dikaji termasuklah minat, pengetahuan

dan sikap terhadap keusahawanan dan kerjaya dalam bidang perniagaankecil. Penekanankepada pendidikan keusahawanantelah bermula di sekolahmenengahrendah apabila pelajar diwajibkan mengikuti matapelajaran Kemahiran Hidup Bersepadu(KHB) yang mempunyai komponen perdagangandan keusahawanan.Komponen ini diperkenalkan kepada pelajar Tingkatan 1 hingga Tingkatan 3 denganmatlamat untuk mendedahkanpara pelajar dengan `bidangkerjaya' dan maklumat peniagaansupayapelajar dapat menyedari potensi mereka ke arah menjadi usahawan.Kemahiran Hidup Bersepadusebagaisatu mata pelajarandalam Kurikulum BersepaduSekolahMenengah (KBSM) digubal padatahun 1989 denganmatlamat untuk melahirkan insan yang berdikari, kenal faham teknologi, kenal faham ekonomi dan mempunyai sifat sertasikap yakin diri, kreatif, inovatif, inisiatif, produktif dan boleh berinteraksi denganbaik. Tumpuan pendidikan keusahawananjelas kelihatan pada komponen terasPerdagangandan Keusahawananyang diperuntukkan sebanyak25 peratus daripadawaktu pengajaranKHB. Komponen perdagangandan keusahawanan ini diperkenalkan denganobjektif untuk membolehkanpelajar (a) menjalankankerja buat-sendiri, menyenggaradan membaik pulih

mudah dan menyedari potensi ke arah menjadi usahawan, (b) meluaskan pemahaman dan mengamalkanprinsip asas perniagaandan keusahawanan supayaboleh bertindak sebagai seorangpenggunaatau pengeluar sejajar dengannilai dan etika peniagaandan (c) memupuk sifat kreatif, inovatif, suka berusaha,jujur, bekerjasamadan mengamalkancara kerja yang bersistem, tabiat kerja yang selamat, sihat dan bertanggungjawab. Komponen perdagangandan keusahawananKHB membekalkan pelajar denganpengetahuandan kemahiran asasperniagaandan keusahawananyang menekankan amalanperniagaantermasuk aspekkewangandan simpan kira, pengurusanpeniagaan,etika dalam perniagaandan pengeluaran. Pelajar juga dibekalkan dengan pengetahuandan kemahiran tentang konsumerisme.Tujuannya adalah untuk memupuk sikap berdikari, yakin diri, semangatingin tahu, ingin mencubadan tidak berputus asa,meningkatkan inisiatif, daya mereka cipta serta berkeupayaan mengenalpasti peluang peniagaan, menggunakanpeluang peniagaan denganbijaksanadan bertindak sebagaipenggunadan pengeluar yang bertanggungjawab. Walau bagaimanapun,kejayaan dasarpendidikan keusahawanan yang diperkenalkan di sekolah menengahsangatbergantung kepada pelaksanaansesuatu

rancanganpendidikan. Umpamanya program pendidikan keusahawanan ini akan dianggapberjaya sekiranya pelajar dapat mengubah sikap, iaitu daripada negatif kepada positif terhadap keusahawanan, mempunyai tahap ciri-ciri keusahawananyang tinggi serta mempunyai aspirasiyang positif terhadap keusahawanan. Sebagaicontoh trend menunjukkan bahawabilangan jurusan keusahawananditawarkan universiti dan kolej di Amerika Syarikat meningkat dari 163kepada 400 jurusan sekitar 1980hingga 1993,malah lebih 1,000 jurusan keusahawananpada2001. Malah, kajian yang dijalankan di Australia pada 1990juga menunjukkan 74 peratusuniversiti di negaraitu menawarkanjurusan keusahawanan dan pengurusanperniagaan kecIl. Di Eropah dan United Kingdom pula, lebih 44 kolej dan universiti menawarkan program keusahawanan.Ini menunjukkan pendidikan berperanandalam membentuk sikap, kemahiran dan budaya dari peringkat rendah. Seiring denganitu, Kementerian PengajianTinggi telah mengambil pelbagaiinisiatif memperkenalkan dan mewar-warkan "Dasar PembangunanKeusahawanan Institusi PengajianTinggi" yang telah dilancarkan pada 13April 2010yang bertujuan untuk menggalakkanpendidikan dan pembangunankeusahawanan yang lebih terancangdan holistik.

Pelaksanaaninisiatif berpandukan dasartersebut bertujuan melahirkan siswazahatau lepasanIPT yang mempunyai nilai, pemikiran dan atribut keusahawanan; meningkatkan bilangan usahawan dalam kalangan siswazahdan lulusan IPT iaitu inereka yang benar-benarakan berkecimpung dalam bidang perniagaansebagai pemangkin kepadapencapaian transformasi ekonomi negara daripada ekonomi berpendapatan sederhanakepadaekonomi berpendapatantinggi dan pada masayang samamelahirkan ahli akademik yang mempunyai nilai, kemahiran, pemikiran dan atribut keusahawanan. Secarakesimpulannya, pendidikan keusahawananhari ini perlu diberi perhatian serius dan merupakan komponenpenting dalam menjanamasyarakatMalaysia yang kreatif dan berinovasi seperti yang dihasratkan di bawah Pelan PembangunanModal Insan Inovasi. Di sampingitu, program kritikal agenda(Critical AgendaProgram, CAP) Keusahawananadalahsangat signifikan dalam membantu untuk meningkatkan kebolehpasaran siswazahatau lulusan IPT seterusnyamemenuhi hasrat kerajaanmelahirkan masyarakat yang progresif dan berpendapatan tinggi. * PenulisadalahPensyarah Kanan di SekolahPendidikandan Pembangunan Sosial,UMS dandapat dihubungimelaluisolat5@yahoo. com.