1 testur davalebaTa nimuSebi (qarTuli ena da literatura) a) redaqtireba (fasdeba
14 quliT). teqstSi daSvebulia sul 11 morfologiur-orTografiuli, sintaqsuri, ...
testur davalebaTa nimuSebi (qarTuli ena da literatura) a) redaqtireba (fasdeba 14 quliT) teqstSi daSvebulia sul 11 morfologiur-orTografiuli, sintaqsuri, punqtuaciuri Secdoma da stilisturi xarvezi. gaasworeT es Secdomebi da xarvezebi da ise gadawereT teqsti, rom arc erTi winadadebis Sinaarsi ar SecvaloT. Tu Tqven mier gadaweril teqstSi ar iqneba arc erTi Secdoma, damatebiT mogecemaT 3 qula. (gaiTvaliswineT, erT winadadebaSi SeiZleba SegxvdeT erTze meti Secdoma an xarvezi.) almasi yvelaze Zvirfasi qvaa. misgan odiTganve samkaulebs amzadebdnen. mecnierebs mravali wlebis win dausaxiaT miznad xelovnuri almasis Seqmna raTa es qva rTuli mosapovebeli iyo. dRes adgili aqvs almasis gamoyenebas warmoebaSic. igi simkvriviT imdenad gamoirCeva rom almasis xerxiT Zvirfas qvebsac ki sWrian. veluri tomebis beladebs swamdaT rom almass SeeZlo mterisagan maTi dacva da amitom Zalze umniSvnelovanesi brZolis win mas Tavsaburavze imagrebdnen. almasi simbolurad srulyofilebasa da uZlevelobas ansaxierebda. Sefasebis sqema: almasi yvelaze Zvirfasi qvaa. misgan odiTganve samkaulebs amzadebdnen. mecnierebs mravali wlis win dausaxavT miznad xelovnuri almasis Seqmna, radgan es qva rTuli mosapovebeli iyo. dRes almasi gamoiyeneba warmoebaSic. igi simkvriviT imdenad gamoirCeva, rom almasis xerxiT Zvirfas qvebsac ki Wrian. veluri tomebis beladebs swamdaT, rom almass SeeZlo mtrisagan maTi dacva da amitom umniSvnelovanesi (Zalze mniSvnelovani) brZolis win mas Tavsaburavze imagrebdnen. almasi simbolurad srulyofilebasa da uZlevelobas asaxierebda (ganasaxierebda).
b) funqciuri wera (fasdeba 12 quliT) warmoidgineT, rom Tqveni skolis sameurveo sabWom gamoacxada konkursi: saukeTeso RonisZieba Temaze _ `dedamiwa Cveni saxlia~. konkursSi monawileobis misaRebad SeqmeniT teqsti Semdegi miTiTebebis mixedviT: • • •
imsjeleT, ramdenad aqtualuria es problema; aRwereT, konkretulad ris gakeTebas apirebT; daasabuTeT, ra mniSvneloba eqneba am RonisZiebas uSualod Tqveni skolisaTvis.
funqciuri weris Sefasebis kriteriumebi: I. kriteriumi #
teqstis organizeba
qulebi
1.
teqsti organizebulia da pasuxi gacemulia samive miTiTebaze.
3
2.
teqsti organizebulia da pasuxi gacemulia ori miTiTebaze an pasuxi gacemulia samive miTiTebaze, magram teqsti ar aris saTanadod organizebuli.
2
3.
teqsti organizebulia, magram pasuxi gacemulia mxolod erT miTiTebaze an pasuxi gacemulia or miTiTebaze, magram teqsti ar aris saTanadod organizebuli.
4.
davaleba araadekvaturadaa gagebuli.
1
1
0 naweri ar swordeba
II. kriteriumi #
dasabuTeba
qulebi
1.
kargad aris dasabuTebuli samive miTiTeba.
3
2.
kargad aris dasabuTebuli ori miTiTeba da mesame _ nawilobriv.
2
3.
kargad aris dasabuTebuli erTi miTiTeba da ori _ nawilobriv.
1
4.
nawilobriv aris dasabuTebuli samive miTiTeba.
0
III. kriteriumi #
1.
leqsika da stili naSromSi azri enobrivad (leqsikurad) zustad da mkafiodaa gamoxatuli, SerCeulia dasmuli amocanis Sesaferisi stili, daculia naSromis stilisturi erTgvarovneba. gvxvdeba oriode stilisturi xarvezi.
qulebi
2
2.
naSromSi azri gasagebia, magram leqsika mwiria, gvxvdeba stilisturi xarvezebi.
1
3.
naSromSi stilisturad gaumarTavia.
0
IV. kriteriumi #
morfologia, orTografia, sintaqsi
qulebi
1.
ar aris daSvebuli orze meti Secdoma.
3
2.
ar aris daSvebuli oTxze meti Secdoma.
2
3.
ar aris daSvebuli eqvsze meti Secdoma.
1
4.
daSvebulia eqvsze meti Secdoma.
0
V. kriteriumi #
punqtuacia
qulebi
1.
ar aris daSvebuli orze meti Secdoma.
1
2.
daSvebulia orze meti Secdoma.
0
g) qarTuli literatura (fasdeba 4 quliT) rostevan mefem vezirsa da avTandils Tavisi dardi gauziara: yma mefisa brZanebasa laRi wynarad moismenda, Tav-modrekiT gaiRimna, gacineba dauSvenda, TeTrTa kbilTaT gamomkrTalsa Suqsa velTa moafenda. mefe hkiTxavs: `ras icini, anu Cemgan rad Segrcxvenda?~ kvla ubrZana: `Tavsa Cemsa, ras icini, rad damgmeo? ymaman hkadra: `mogaxseneb da farmani miboZeo, raca gkadro, ar gewyinos, ar gahrisxde, ar gaswyreo, ar gamxado kadnierad, ar amiklo amas zeo~. 1. gaixseneT, ra adardebda rostevans. 2. amoiwereT striqoni, romelSic avtori hiperbolas iyenebs.
2
3. ganmarteT, ra gaukvirda rostevans. 4. ganmarteT, ris gamo sTxova avTandilma mefes, `farmani miboZeo~. Sefasebis sqema: rostevans adardebda, rom ise daberda, samamaco Tvisebebis mqone memkvidre ar rCeboda (ver tovebda mis badal moburTalsa da mSvildosans...). `TeTrTa kbilTaT gamomkrTalsa Suqsa velTaT moafenda~. rostevans is gaukvirda, rom avTandilma mefis naTqvamze gaicina. avTandilma imitom sTxova mefes, `farmani miboZeo~, rom mefis ganrisxebis SiSi hqonda (winaswarve surda Tavi daezRvia mefis wyromisagan...).
1. 2. 3. 4.
arabeTSi misi Sesadari raindi ar rCeboda ------------------------------------------------------------------1q. `TeTrTa kbilTaT gamomkrTalsa Suqsa velTaT moafenda~ -----------------------------------------1q. is, rom avTandilma mefis naTqvamze gaicina -----------------------------------------------------------------1q. winaswarve surda Tavi daezRvia mefis wyromisagan -----------------------------------------------------1q.
d) weriTi davaleba (fasdeba 25 quliT) weriTi davalebis instruqcia: yuradRebiT gaecaniT davalebis pirobas.
Tu naSromi davalebas ar upasuxebs, mocemuli teqstis perifrazia, ar aris Sesrulebuli arc erTi miTiTeba an mocemuli teqsti mTlianobaSi araadekvaturadaa gagebuli, anda enobrivad imdenad gaumarTavia, rom azris gageba Wirs, daiwereba 0 qula da naweri aRar gaswordeba. naSromi Sesrulebuli unda iyos gasagebi (garkveuli) xelweriT. is monakveTebi, romelTa amokiTxvac gaZneldeba, ar gaswordeba da Txzulebis Sefasebisas mxedvelobaSi ar iqneba miRebuli. orive weriT davalebas Tan axlavs sam-sami miTiTeba. am miTiTebebs unda upasuxoT ise, rom Txzuleba azrobrivad erTiani, mTliani gamovides da ar iyos kiTxvebze cal-calke gacemuli pasuxebis meqanikuri jami an mocemuli teqstis perifrazi (Tundac mTeli Txzulebis Sinaarsis gadmocema). gaiTvaliswineT, rom davalebis miTiTeba Sesrulebulad ar CaiTvleba, Tu masze mxolod erTi-ori winadadebiT iqneba pasuxi gacemuli. CamoayalibeT Tqveni azri naTlad, mkafiod, detalurad da dasabuTebulad. naSromi Sefasdeba imis mixedviT, Tu ramdenad Cans masSi argumentirebisa (magaliTebiT sakuTari mosazrebebis dasabuTebis) da damoukidebeli azrovnebis unari da ara imis mixedviT, emTxveva Tu ara Tqveni pozicia sayovelTaod aRiarebul Tvalsazriss. msjeloba unda iyos logikurad gamarTuli da abzacebiT danawevrebuli; unda daicvaT saliteraturo enis normebi. testSi datovebulia furclebi Savi samuSaosaTvis, romelic ar swordeba (survilis mixedviT, SegiZliaT gamoiyenoT an ar gamoiyenoT isini). pasuxebis furcelSi daSvebuli Secdoma gadaxazeT da nu dajRabniT.
weriTi davalebis maqsimaluri qulaa 25. guram doCanaSvilis romanSi `samoseli pirveli~ aleqsandro uambobs domenikos: sanam balaxisferi kaci karavelebTan mividoda, ori dRiT adre yvelaze kargi moqalaqe gaaZeves. aRar ikiTxav, ratom aiTvalwunes? karavelebma erTxel did TavSeyraze _ nadirobis dasawyisSi aRniSnes, rom imaTi qalaqi yvelasa sjobs... im kacma ki Tqva, rom alublis qalaqi ufro kargia. Cven Soris darCes, domeniko, da es marTlac ase iyo da miT ufro aewvaT kuWi, mis sawinaaRmdegod amxedrdnen, cili daswames, rom mas ar uyvarda Tavisi qalaqi da amitomac ar iyo maTTan yofnis Rirsi, da gaZeveba miusajes. didma karavelma Tofi SeaTamaSa da Tqva: `Tu Sen axlave ar datoveb Cvens sayvarel qalaqs, maSin me gesvri...~ kaci Seacqerda, ramdenjerme nela, sayveduriT daiqnia Tavi da wavida. es, ra Tqma unda, sababi iyo, mizezi ki suuul sxva ram gaxldaT: karavelebs ar moswondaT patiosani kaci. bevrs ki arafers aSavebda _ vinme rame cud saqmes rom Caidenda, paaatara, mcire sayveduriT Seacqerdeboda xolme. es iyo da es...
3
raRa darCenoda, _ aiRo da wavida. mesame dRes ki, zustad TerTmetis naxevarze, qalaqs meore mxridan balaxisferi kaci miadga. qalaqSi rogor Semovida, aravis daunaxavs, radgan kacebi sanadirod iyvnen wasulni, qalebi ki morevTan Sekrebiliyvnen da kamaTobdnen, didi karavelis cols maRla aweuli varcxniloba ufro uxdeboda Tu mxrebze dayrili Tma. balaxisferi kaci ki auzTan mivida da ramdenime peSvi wyali dalia. etyoboda, rom ar swyuroda, magram mainc siamovnebda is wyali... TaviT-fexamde balaxisferi iyo, mwvane Sarvlis garda, araferi ecva da, fexSiSveli, frTxilad miabijebda. morevs rom miuaxlovda, SvebiT amoisunTqa da balaxze gawva _ ase veravin SeamCnevda. mxolod Tvalis gugebi uelavda. qalebis saubars naRvlianad usmenda da Tan suul cotaTi iRimeboda, TeTri kbilebi rom ar gamosCenoda. da uceb iseTi ram moxda, yvela qalma gakvirvebiT mimoixeda _ raRacnairad ise daemTxva, rom oriod wuTiT srolis xma Sewyda. karavelebis qalaqSi es diiidi ucnauri SemTxveva iyo _ iq yovelTvis gaismoda srola _ Tu ar nadirobdnen, erTmaneTs ejibrebodnen srolaSi, anda ise, umizezod isrodnen. RamiTac ar hkargavdnen dros... gakvirvebulma qalebma Tavi aswies da SvelebiviT ynosavdnen haers, `ratom ar isvrian? _ ikiTxa didi karavelis colma, _ netavi raime ubedureba xom ar moxda, ha...~ SeSfoTebuli iyureboda irgvliv da uceb, zeed cxvirwin, balaxisferi kaci ar wamoxta?.. qalma igi jer mwoliare dainaxa, TvalebSi Seacqerda da mere, bundovnad rom gaarCia cxviri, Subli, SiSisagan uceb TvalT daubnelda da zustad iseve swrafad Caikeca, rogorc is kaci wamoxta. amasac karga magra SeeSinda _ klaknilad garboda, radgan qalebsac dahqondaT msubuqi iaraRi, magram aravis azradac ar mosvlia srola, iseTi gakvirvebulebi iyvnen _ imgvari cxoveli arsad enaxaT. amasobaSi srolac ganaxlda, didi karavelis colma Tavi wamoswia, mimoixeda da gaiRima, _ `gesmiT, isvrian, _ da uceb gaaxsenda, _ vai! is ra iyo, ra?~ nadirobidan rom dabrundnen da axali ambavi Seityves, kacebma agdebuli RimiliT SeaTvalieres aforiaqebuli colebi, cali yuriT mousmines da mere almacerad gadaxedes erTmaneTs, rac niSnavda: `yoveli qali sulelia...~ marTlac, mTeli erTi kvira aravis unaxavs balaxisferi kaci... erT mSvenier dRes ki, did dResaswaulze, roca karavelebma nairfrad SeiRebes sxeuli da, SuaRamis koconis piras cekva da yvirili atexes, maTi yuradReba miiqcia erTma mwvaned SeRebilma kacma, romelic ucnauri aRgznebiT cekvavda da Tavdauzogavad igrixeboda. yvela SeCerda da gakvirvebulni Sescqerodnen _ arc erTs ar ecnaura. yvela gaxevda, mxolod is kaci cekvavda TvaldaxuWuli da, uzomod gatacebulma medolemac raRac igrZno imis danaxvaze da dakvra Sewyvita. doli miCumda Tu ara, im kacma erTi ki moavlo yvelas Tvali da uceb gaiqca. yvela mamakaci iq iyo, koconTan... brazisagan veraferi amoRerRes, didma karavelma ki simwriT mxarze ikbina. im RamiT srola ar Sewyvetila, ise iyvnen ganrisxebulni, rom erTma WaSi Cacala Svidi tyvia da, acaxcaxebuli, yovel gasrolaze iZaxda _ `orSabaTi, samSabaTi, oTxSabaTi...~ meore dRes ki didi kreba moiwvies. rac ki doli iyo, yvela erTad agugunda... didi karaveli xalxis win, kasrze idga, ganrisxebuls, Canacrisfrebuli ZarRvi mouCanda yelsa da Sublze da mZimed sunTqavda. yvelani gacofebulni iyvnen, Tofs magrad uWerdnen TiTebs, meore xels ki mkerdze ibagunebdnen. mere orma Sikrikma moiyvana brZeni karaveli, romelic xalxis win warsdga da iseTi ram Tqva, TiTqos yoveli maTganisaTvis sila gaewnas: `erTma balaxisferma kacma aseT dReSi CagagdoT, netav, ra geSvelebodaT, rom mosuliyo ori balaxisferi kaci?~ didma karavelma kbilebi gaaxrWiala... is balaxisferi kaci ki am dros nayofs agrovebda tyeSi. kakali dabertya da saimedo adgilas gadamala. kargad icoda, rac moeloda, Tuki SeniSnavdnen. isic icoda, adre Tu gvian naRdad rom moklavdnen da mainc ar midioda. yvelaze metad wvimisa eSinoda _ did fuRuroSi SeZvreboda xolme da gaxevdeboda, wyvilad uelavda Tvali. dari Tu iyo, mTaze adioda da iqidan dascqeroda qalaqs. igi uyurebda karavelTa fusfuss dResaswaulebis dros, ainteresebda, pirveli vin gamovidoda saxlidan gamTeniisas, saRamoobiT fanjrebSi mkrTalad mociage sinaTleebs Sescqeroda da ase iwva, gaxevebuli. mere mTazec veRar adioda: erTma monadirem SeniSna da myisve did karavelTan gaiqca _ imas Zalian ewyineboda, sxvas rom moekla balaxisferi kaci... meore dRes, naSuadRevs, didi karavelis meTaurobiT yvela monadire avida mTaze da im adgils, sadac winadRiT balaxisferi kaci iwva, brazianad daaxales uamravi tyvia. is ucnauri
4
kaci ki iqve, maRali xis totze idga, mwvane foTlebSi SeyuJuli. karavelebi dRedaRam tyeSi dadiodnen da eZebdnen. did karavels brZeni dahyveboda da ganzrax iZaxda: `ai, xedav, sada yofila?~ `sad!~ _ Tofiani xeli maRla auxteboda xolme did karavels. `ara, ise viZaxi... Tu axlomaxlos imaleba, maSinve wamoxteba~. `aa~. da ramdenime dRis Semdeg, roca mowyenilma brZenma gulgrilad Tqva: `ahaa, xedav, sada yofila?~ _ uceb xidan balaxisferi kaci Camoxta. muxlamde dafenil yviTel foTlebSi garboda da mizanSi mSvenieri amosaRebi iyo. rogor ggonia, domeniko, moartyamdnen? _ ra vici... moartyes? _ ki, didma karavelma kargad icoda Tavisi saqme... wvimam rom wamouSina, im kacs sul Camoecala mwvane saRebavi da yvelam icno... patiosani kaci iyo... rom gaagdes, is... alublis qalaqs isev Tavisi oxeri qalaqi erCia... im adgilas, sadac mwvane kaci mokvda, fiWvi amovida. • • •
gaaanalizeT mocemuli monakveTi Semdegi miTiTebebis mixedviT: imsjeleT balaxisferi kacis xasiaTis Sesaxeb, gamokveTeT misi individualuri Tvisebebi; imsjeleT karavelTa cxovrebis wesis Sesaxeb (yuradReba miaqcieT didi karavelis mxatvrul saxes); imsjeleT, ra aris am teqstis mTavari saTqmeli da ra saSualebebiTaa miRweuli mxatvruli efeqti.
Tqveni Tvalsazrisi daasabuTeT! weriTi davalebis Sefasebis kriteriumebi: weriTi davalebis maqsimaluri qulaa 25. upirveles yovlisa, gamsworebelma unda gansazRvros, upasuxebs Tu ara naweri mocemul davalebas. Tu abiturientis naSromi davalebas ar upasuxebs, mocemuli teqstis perifrazia, ar aris Sesrulebuli arc erTi miTiTeba an teqsti mTlianobaSi araadekvaturadaa gagebuli, anda enobrivad imdenad gaumarTavia, rom azris gageba Wirs, daiwereba 0 qula da naweri aRar gaswordeba. Tu namuSevari davalebas upasuxebs, igi unda gaswordes qvemoT mocemuli Sefasebis sqemis mixedviT. I kriteriumi
#
davalebis adekvaturad gageba da gaazreba
qulebi
1.
davalebis piroba adekvaturadaa gagebuli, teqsti Rrmadaa gaazrebuli, naSromSi igrZnoba avtoris umTavresi saTqmelisa da emociuri mizandasaxulobis wvdoma.
4
2.
davalebis piroba da teqsti adekvaturadaa gagebuli.
3
3.
davalebis piroba da teqsti mTlianobaSi adekvaturadaa gagebuli da gaazrebuli, Tumca erT SemTxvevaSi SeiniSneba davalebis pirobis an/da teqstis araadekvaturi gageba.
2
4.
erTze met SemTxvevaSi davalebis piroba an/da teqsti araadekvaturadaa gagebuli.
5.
teqsti mTlianobaSi araadekvaturadaa gagebuli.
5
1 0 naweri aRar swordeba
II kriteriumi
#
naSromis ageba
qulebi
1.
naSromi upasuxebs samive miTiTebas da kargadaa organizebuli, monakveTebi Tanamimdevrulad da logikurad enacvleba erTmaneTs, abzacebi sworadaa gamoyofili. davalebis miTiTeba Sesrulebulad ar Ca-
3
iTvleba, Tu masze mxolod erTi-ori winadadebiT iqneba pasuxi gacemuli. naSromi upasuxebs or miTiTebas da kargadaa organizebuli, monakve2.
3.
4.
Tebi Tanamimdevrulad da logikurad enacvleba erTmaneTs, abzacebi sworadaa gamoyofili; an naSromi upasuxebs sam miTiTebas, Tumca nawilobriv darRveulia teqstis logika an/da zogan abzacebi arasworadaa gamoyofili. naSromi upasuxebs erT miTiTebas da kargadaa organizebuli, monakveTebi Tanamimdevrulad da logikurad enacvleba erTmaneTs, abzacebi sworadaa gamoyofili. naSromi upasuxebs erT miTiTebas, Tumca nawilobriv darRveulia teqstis logika an/da zogan abzacebi arasworadaa gamoyofili.
2
1
0
III kriteriumi
#
mosazrebebis argumentireba da adekvaturi citireba
qulebi
1.
msjeloba samive miTiTebis mixedviT dasabuTebulia (argumentirebulia) da argumentebi gamyarebulia teqsturi masaliT.
6
2.
3.
4.
5.
msjeloba ori miTiTebis mixedviT dasabuTebulia da argumentebi gamyarebulia teqsturi masaliT, xolo mesame miTiTebaze msjelobisas argumentebi aradamajerebelia da/an ar aris gamyarebuli teqsturi masaliT. msjeloba ori miTiTebis mixedviT dasabuTebulia da argumentebi gamyarebulia teqsturi masaliT, xolo mesame miTiTeba saerTod ar aris Sesrulebuli (perifrazia an msjeloba oriode winadade-biTaa gadmocemuli). msjeloba erTi miTiTebis mixedviT dasabuTebulia da argumentebi gamyarebulia teqsturi masaliT, xolo or miTiTebaze msjelobisas argumentebi aradamajerebelia da/an ar aris gamyarebuli teqsturi masaliT. msjeloba erTi miTiTebis mixedviT dasabuTebulia da argumentebi gamyarebulia teqsturi masaliT, meore miTiTebis mixedviT msjelobisas argumentebi aradamajerebelia da/an ar aris gamyarebuli teqsturi masaliT, xolo mesame miTiTeba saerTod ar aris Sesrulebuli (perifrazia an msjeloba oriode winadadebiTaa gadmocemuli).
5
4
3
2
samive miTiTebis mixedviT msjelobisas argumentebi aradamajerebe6.
7.
lia da/an ar aris gamyarebuli teqsturi masaliT.
ori miTiTebis mixedviT msjelobisas argumentebi aradamajerebelia da/an ar aris gamyarebuli teqsturi masaliT, xolo mesame miTiTeba saerTod ar aris Sesrulebuli; an msjeloba erTi miTiTebis mixedviT dasabuTebulia da argumentebi gamyarebulia teqsturi masaliT, xolo danarCeni miTiTebebi saerTod ar aris Sesrulebuli; anda erTi miTiTebis mixedviT msjelobisas argumentebi aradamajerebelia da/an ar aris gamyarebuli teqsturi masaliT, xolo danarCeni miTiTebebi saerTod ar aris Sesrulebuli.
6
1
0
IV kriteriumi
#
teqstis mxatvruli Taviseburebebis Sefaseba
qulebi
1.
naSromSi gamoyofilia teqstis mxatvruli Taviseburebebi da msjeloba dasabuTebulia konkretuli magaliTebiT.
2
2.
naSromSi gamoyofilia teqstis mxatvruli Taviseburebebi, magram msjeloba ar aris dasabuTebuli konkretuli magaliTebiT.
1
3.
naSromSi ar aris gamoyofili teqstis mxatvruli Taviseburebebi.
0
V kriteriumi
#
damoukidebeli azrovneba da zogadi ganaTleba
qulebi
1.
naSromSi mkafiod gamovlinda abiturientis damoukidebeli azrovnebis unari, SexedulebaTa da SefasebaTa araSablonuroba da zogadi ganaTleba.
3
2.
naSromSi nawilobriv gamovlinda abiturientis damoukidebeli azrovnebis unari, Tumca mkafiod gamovlinda abiturientis zogadi ganaTleba; anda naSromSi mkafiod gamovlinda abiturientis damoukidebeli azrovnebis unari, SexedulebaTa da SefasebaTa araSablonuroba, Tumca nawilobriv gamovlinda abiturientis zogadi ganaTleba.
2
3.
4.
naSromSi nawilobriv gamovlinda abiturientis zogadi ganaTlebac da damoukidebeli azrovnebis unaric; an ar gamovlinda abiturientis damoukidebeli azrovnebis unari, Tumca nawilobriv gamovlinda abiturientis zogadi ganaTleba; anda naSromSi nawilobriv gamovlinda abiturientis damoukidebeli azrovnebis unari, magram ar gamovlinda abiturientis zogadi ganaTleba. naSromSi ar gamovlinda abiturientis damoukidebeli azrovnebis unari, agreTve ar gamovlinda abiturientis zogadi ganaTleba.
1
0
VI kriteriumi
#
faqtobrivi Secdomebi
qulebi
1.
naSromSi ar aris daSvebuli faqtobrivi Secdoma.
1
2.
naSromSi daSvebulia faqtobrivi Secdoma.
0
VII kriteriumi
#
1.
leqsika da stili naSromSi azri enobrivad (leqsikurad) zustad da mkafiodaa gamoxatuli, SerCeulia dasmuli amocanis Sesaferisi stili, agreTve daculia naSromis stilisturi erTgvarovneba, gvxvdeba oriode stilisturi xarvezi.
qulebi
2
2.
naSromSi azri gasagebia, magram leqsika mwiria, gvxvdeba ramdenime stilisturi xarvezi.
1
3.
Txzuleba stilisturad gaumarTavia.
0
7
VIII kriteriumi
#
sintaqsuri konstruqciebi
qulebi
1.
naSromSi daSvebulia erTi sintaqsuri Secdoma.
2
2.
naSromSi daSvebulia ori sintaqsuri Secdoma.
1
3.
naSromSi daSvebulia orze meti sintaqsuri Secdoma.
0
IX kriteriumi
#
morfologia, orTografia da punqtuacia
qulebi
1.
ar aris oTxze meti am tipis Secdoma.
2
2.
ar aris cxraze meti am tipis Secdoma.
1
3.
daSvebulia cxraze meti am tipis Secdoma.
0
weriTi davalebis Sefasebis kriteriumebis ganmartebebi weriTi davalebis Sefasebis kriteriumebi cxra tabulisagan Sedgeba. pirvelSi CamoTvlilia yvela kriteriumi (sul rva), mocemulia maTi mokle daxasiaTebebi da agreTve is maqsimaluri qulebi, romlebic SesaZlebelia abiturientma ama Tu im konkretuli kriteriumis mixedviT daimsaxuros. danarCen tabulebSi mocemulia rva sxvadasxva kriteriumiT gansazRvruli moTxovnebi, naCvenebia isic, rogor moipoveba nebismieri konkretuli kriteriumiT gaTvaliswinebuli esa Tu is qula. gTavazobT rvave kriteriumis (tabulis) mokle komentars:
I. davalebis adekvaturad gagebisa da gaazrebis Sefasebis kriteriumi iTvaliswinebs imis gansazRvras, ramdenad adekvaturadaa gagebuli davalebis piroba, ramdenad Rrmadaa gaazrebuli mocemuli teqstis umTavresi saTqmeli, Cans Tu ara qveteqstis wvdoma da mTeli teqstis emociuri mizandasaxulobis gageba. sakiTxis arsis adekvatur gaazrebas abiturienti mxolod im SemTxvevaSi moaxerxebs, Tu davalebis miTiTebebi da teqstis mTavari saTqmeli (qveteqsti, emociuri mizandasaxuloba) mis mier sworad iqneba gagebuli da gaazrebuli. II. naSromis agebis Sefasebis kriteriumi iTvaliswinebs imis gansazRvras, Tu ramden miTiTebas upasuxebs naSromi da ramdenad mwyobradaa igi organizebuli, kerZod, daculia Tu ara monakveTTa Soris logikuri kavSirebi da ramdenad sworadaa gamoyofili abzacebi. yovelive es, Tavis mxriv, gulisxmobs msjelobis Tanamimdevrulobas. abiturients im SemTxvevaSi akldeba qula, Tu igi `xteba~ erTi mosazrebidan meoreze, gadadis sakiTxidan sakiTxze ise, rom ver axerxebs msjelobis Tanamimdevrulad agebas. qula akldeba im SemTxvevaSic, Tu naSromi saTanadod ar aris organizebuli da gaformebuli _ ar aris danawevrebuli abzacebiT, romlebsac msjelobis logika moiTxovs an yoveli striqoni abzaciT iwyeba, anda striqonebi ar midis gverdis kidemde. III. naSromis dasabuTebisa (argumentirebis) da citirebis unaris Sefasebis kriteriumi iTvaliswinebs imis gansazRvras, ramdenad kargad aris saTqmeli dasabuTebuli (argumentirebuli) da gamyarebuli teqsturi masaliT. es kriteriumi gulisxmobs sakuTari mosazrebebis konkretuli magaliTebiT dasabuTebas, agreTve imasac, rom argumentebi myari da damajerebeli iyos, Tumca ar aris savaldebulo emTxveodes sayovelTaod aRiarebul Tvalsazrisebs. abiturients moeTxoveba zustad gaarTvas Tavi dasmul amocanas da ar imsjelos iseT ganyenebul Temebze, romlebic uSualod ar exeba davalebis miTiTebebs. amdenad,
8
es moTxovna gulisxmobs msjelobis konkretulobas da maRalfardovani fuWsityvaobisaTvis Tavis aridebas.
IV. teqstis mxatvruli Taviseburebebis Sefasebis kriteriumi iTvaliswinebs imis gansazRvras, aris Tu ara naSromSi aRniSnuli mocemuli teqstis kompoziciuri Taviseburebebi, eqspresiuloba, Txrobis dinamizmi, tropuli metyveleba, enobriv-gamomsaxvelobiTi saSualebebi da sxv. V. damoukidebeli azrovnebisa da zogadi ganaTlebis Sefasebis kriteriumi iTvaliswinebs imis gansazRvras, ramdenad naTlad da mkafiod gamovlinda abiturientis damoukidebeli azrovneba da zogadi ganaTleba; anu es kriteriumi gulisxmobs imas, rom abiturientma unda SeZlos individualuri TvalTaxedvis, pirovnuli poziciis Camoyalibeba da unda gamoamJRavnos arastandartuli azrovneba, SexedulebaTa da SefasebaTa araSablonuroba. VI. faqtobrivi Secdomebis Sefasebis kriteriumi iTvaliswinebs imis gansazRvras, aris Tu ara daSvebuli naSromSi faqtobrivi Secdomebi. VII. leqsikisa da stilis Sefasebis kriteriumi iTvaliswinebs imis gansazRvras, ramdenad SeZlo abiturientma azris enobrivad (leqsikurad) zustad da mkafiod gamoxatva, agreTve dasmuli amocanis adekvaturi stilis SerCeva, naSromis stiluri erTgvarovnebis dacva. es kriteriumi imasac gulisxmobs, rom naSromi Sesrulebuli unda iyos saliteraturo eniT, ar unda gvxvdebodes dialeqtizmebi, barbarizmebi, Jargonuli sityvebi da gamoTqmebi (mag., moRalatem qarTvelebi CauSva); adekvaturad unda iyos SerCeuli leqsika (arasworia mag., _ cnobili sazogado poeti), maT Soris paronimebi (mag., berad aRikveTa _> aRikveca); moswavles unda SeeZlos mravalferovani enobrivi saSualebebis gamoyeneba, rac Tavidan aacilebs xSir gameorebebs, tavtologiebs, uxeS kalkebs; daculi unda iyos sityvaTa Tavsebadobis wesebi (mag., sulierad davarda _> daeca); SerCeuli unda iyos TxzulebisaTvis Sesaferisi stili (mag., ar unda iyos gamoyenebuli kancelarizmebi). VIII. sintaqsuri konstruqciebis Sefasebis kriteriumi iTvaliswinebs imis gansazRvras, ramdenad SeZlo abiturientma sintaqsuri konstruqciebis sworad ageba. kerZod, naSromSi ar unda iyos daSvebuli imgvari sintaqsuri Secdomebi, rogorebicaa: msazRvrel-sazRvrulis SeuTanxmebloba brunvaSi (Tavis gasaWiri _> Tavisi gasaWiri); qvemdebare-Semasmenlis SeuTanxmebloba ricxvSi (bavSvebma... gakveTili icoda _> icodnen;Dzogs... undaT _> unda); zmnis mier saxelis brunvaSi marTvis wesebis darRveva (grigol orbeliani _> orbelians poemaSi aqvs aseTi azri gamoTqmuli); zmnebis SeuTanxmebloba droSi (Zmebi gaiyrebian da erTmaneTs Cumad ormoSi purs uyridnen _> uyrian); rTuli qvewyobili winadadebis misamarTi saxelisa da wevr-kavSiris SeuTanxmebloba ricxvSi (sakiTxebi, romelic _> romlebic); wevr-kavSirebis aRreva (im moswavleebma, vinc _> romlebmac); TandebulTa aRreva (wlebisgan SedarebiT _> wlebTan SedarebiT); mizezisa da miznis garemoebiTi damokidebuli winadadebebis aRreva (aucilebelia borotebis mxileba, radgan _> raTa gabatondes keTili); rTul qvewyobil winadadebaSi nacvalsaxelis Warbi xmareba (iseT adamians, romelic keTilia, mas yvela uyvars; bavSvi, romelic ibadeba, is uwyinaria); garda amisa, xarvezad CaiTvleba azris gadmocema zedmetad grZeli (eqvs-Svid-striqoniani) winadadebebiT. IX. morfologiis, orTografiisa da punqtuaciis Sefasebis kriteriumi iTvaliswinebs imis gansazRvras, ramdenad SeZlo abiturientma saliteraturo enis Sesabamisi normebis dacva.
9